Afghanistan nguy cơ sụp đổ hoàn toàn, quốc tế cam kết viện trợ 1 tỷ USD

Theo Reuters, ngày 13/9, lãnh đạo các nước và Liên Hợp Quốc đã tiến hành hội nghị viện trợ cho Afghanistan. Tại hội nghị, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi cộng đồng quốc tế viện trợ hơn 600 triệu USD cho Afghanistan trong năm nay để hỗ trợ Afghanistan đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Đến cuối giờ chiều, cộng đồng quốc tế đã cam kết viện trợ hơn một tỷ USD cho Afghanistan. Trước đó, Pakistan và Trung Quốc đã nhanh chóng viện trợ cho Afghanistan.

Liên Hợp Quốc cho biết, số tiền viện trợ này sẽ được dùng để giúp Afghanistan duy trì hệ thống y tế, nguồn cung nước, vệ sinh dịch tễ cho hàng triệu người dân ở đây. Ngoài ra, nguồn viện trợ cũng nhằm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em, xây dựng các dự án giáo dục ở Afghanistan.

1/3 dân số Afghanistan đối mặt với nạn đói

Phát biểu tại hội nghị, ông Guterres nhấn mạnh, sau hàng chục năm chiến tranh, người dân Afghanistan có lẽ đang đối mặt với giai đoạn nguy hiểm nhất. "Người dân Afghanistan đang phải đối mặt với nguy cơ đất nước sụp đổ hoàn toàn", ông Guterres nói. Ông cho biết, nguồn cung lương thực của Afghanistan có thể cạn kiệt vào cuối tháng này và 14 triệu người có nguy cơ rơi vào nạn đói. Trước khi Taliban nắm quyền, tình hình lương thực ở Afghanistan vốn đã căng thẳng do hạn hán và dịch bệnh.

"14 triệu người, hay hơn 1/3 dân số Afghanistan đang đối mặt với nạn đói. Họ không biết ngày mai sẽ ra sao… Nếu không có những bước đi cần thiết, chúng ta có thể chứng kiến người dân Afghanistan rơi xuống vực thẳm, tồi tệ hơn những gì chúng ta đang thấy", ông David Beasley, giám đốc điều hành Quỹ Nông Lương Thế giới của Liên Hợp Quốc bình luận.

Kể từ khi chính quyền Afghanistan do phương Tây hậu thuẫn sụp đổ hồi tháng trước, Afghanistan trên bờ vực của một cuộc khủng hoảng nhân đạo. Các ngân hàng Afghanistan đã mở cửa trở lại, nhưng người dân vẫn khó rút được tiền mặt. Ngoài ra, các công chức đã không được trả lương kể từ tháng 7.

Giới chức Liên Hợp Quốc cũng cảnh báo, khủng hoảng lương thực, bạo lực gia tăng có thể khiến làn sóng người Afghanistan xin tị nạn ở các nước lân cận nghiêm trọng hơn nữa sau khi ước tính nửa triệu người ở đây đã tị nạn trong năm nay.

Tại hội nghị, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh: "Một cuộc khủng hoảng an ninh và nhân đạo ở Afghanistan sẽ tác động trực tiếp và quy mô rộng khắp thế giới. Do vậy, chúng ta cần phối hợp hành động ngay".

Trong khi đó, nhiều nước vẫn lo ngại liệu số tiền viện trợ đó sẽ được đưa đến người dân Afghanistan như thế nào khi Taliban đang nắm quyền. Tại hội nghị, Đại sứ Mỹ Linda Thomas-Greenfield nói: "Các cơ quan viện trợ sẽ không thể làm nhiệm vụ của mình nếu Taliban không tuân thủ các nguyên tắc nhân đạo".

Taliban lên nắm quyền ở Afghanistan từ giữa tháng 8 sau một chiến dịch tiến công nhanh chóng khiến chính quyền và quân đội Afghanistan sụp đổ. Taliban đã công bố chính phủ lâm thời từ tuần trước và cam kết sẽ đảm bảo quyền lợi của người Afghanistan, đặc biệt là phụ nữ trong khuôn khổ luật Hồi giáo Sharia.