Người dân "rốn lũ" Tân Hoá khao khát nhà phao cứu mạng khi lũ về

Tân Hoá, "túi đựng nước" và sự ra đời của những "ngôi nhà cứu mạng"

Nhắc đến xã Tân Hóa, huyện Minh Hóa là nói đến một vùng quê nghèo, là “rốn lũ” của tỉnh Quảng Bình. Tân Hóa nằm trong lòng chảo, bao quanh là núi đá, nơi được xem là "túi đựng nước”, nên năm nào cũng vậy, hễ mưa to là lại ngập, ngập lút nóc nhà. Vài ba năm lại có một trận lũ lớn.

Từ bao đời nay, người dân Tân Hóa luôn phải đối mặt với lũ lụt, thế nhưng họ không muốn di dời khỏi vùng đất mà tổ tiên đã gắn bó, họ chọn cách ở lại, sống chung với lũ.

Nhờ vào kinh nghiệm đúc kết cũng như sự giúp đỡ của chính quyền, các đơn vị nghiên cứu, người dân Tân Hóa chỉ có thể yên tâm chống chọi với lũ nhờ những căn nhà phao thần kỳ, mà giờ người dân Tân Hoá xem đó là "ngôi nhà cứu mạng".

Nhà phao - ngôi nhà cứu mạng của người dân khi lũ về, bắt đầu xuất hiện tại địa phương này từ sau trận lũ lịch sử năm 2010 đến năm 2014. Trước nhu cầu bức thiết, dự án Nhà chống lũ Việt Nam đã bắt tay vào thiết kế nhà chống lũ cho người dân Tân Hóa, những thiết kế này đều đặt tiêu chí dễ làm và an toàn nhất và ngày càng hoàn thiện hơn.

Đến nay, Tân Hóa đã có khoảng 540 căn nhà phao để chống chọi với thiên tai lũ lụt, cũng nhờ vậy mà người dân nơi đây không còn phải chạy lũ như trước.

Nhà phao theo thiết kế có diện tích khoảng 20m2, với hơn chục thùng phuy dưới đáy nhà, có thể ở được 8 người. Mái nhà và vách tường được thiết kế bằng tôn lạnh, nhà có cửa sổ để thoát hiểm, cột định hướng cao từ 6-8m được cố định với mặt đất. Khi lũ lên, nhà phao sẽ nổi lên theo cột định hướng, khi lũ rút, nhà sẽ trở về vị trí ban đầu. 

Nhà phao - ngôi nhà cứu sinh của người dân vùng rốn lũ

Nhà chống lũ được xem là phao cứu sinh của người dân rốn lũ Tân Hoá. Vì thế, người dân Tân Hóa hễ nhà nào có nhà phao thì mới có thể yên tâm sinh sống, chủ động ứng phó khi có lũ về. Thế nhưng đến nay tại Tân Hóa, vẫn còn đó nhiều hộ dân thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo vì điều kiện khó khăn chưa thể làm nhà phao để thoát khỏi nỗi lo âu, thấp thỏm mỗi mùa mưa lũ.

Tân Hóa vốn là một xã nghèo, đời sống người dân còn rất nhiều khó khăn, nhà cửa đều thấp và xập xệ. Một phần cũng do thiên tai, lũ lụt tàn phá thường xuyên. Chi phí để xây dựng một căn nhà phao chỉ khoản 30 triệu đồng, thế nhưng với người dân nơi đây, đó là một số tiền lớn.

Để có hàng trăm nhà phao chống lũ như hiện tại, bên cạnh các hộ gia đình tích góp, xây dựng thì hơn một nửa trong số đó là do chính quyền địa phương tại Quảng Bình đã tích cực vận động, hỗ trợ, cùng với các đơn vị doanh nghiệp tài trợ.

Theo bà Phạm Thị Hân, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Bình, Mặt trận tỉnh đã và đang cố gắng kêu gọi để hỗ trợ xây dựng, phủ kín nhà phao cho vùng “rốn lũ” Tân Hóa, đặc biệt là hỗ trợ các hộ  nghèo, cận nghèo.

Dù đã có hàng trăm căn nhà phao, thế nhưng tại Tân Hóa, vẫn còn rất nhiều gia đình trong trận lũ vừa qua phải ở nhờ nhà hàng xóm hoặc di chuyển đến khu vực khác. Vẫn còn đó nhiều hộ dân vì điều kiện khó khăn chưa thể làm nhà phao để thoát khỏi nỗi lo âu, thấp thỏm mỗi khi mưa lũ về.

Bà Trương Thị Bôn là một trong các hộ gia đình như vậy, gia đình bà có tận 11 người, mỗi khi lũ về lại lo ngay ngáy. Trong trận lũ vừa qua, người nhà của bà đã phải chia nhau đi chạy lũ để đảm bảo an toàn. Bà vẫn luôn khao khát có được một căn nhà phao như các hộ gia đình khác. Thế nhưng cũng vì hoàn cảnh khó khăn nên đến nay ước mơ đó vẫn chưa thể thực hiện.

Chị Bôn chia sẻ, “dân ở Tân Hóa, ai cũng xem nhà phao như căn nhà cứu sinh khi lũ về.  Có nhà phao mới yên tâm được, nhà tui (tôi) còn vất vả, khó khăn nên chẳng có tiền mà làm nhà phao. Dân ở xã tui cũng nghèo, nhà phao ở đây là nhờ các đơn vị, chính quyền giúp đỡ mới có”.

Trao đổi với Dân trí, ông Trương Thanh Duẫn, Chủ tịch UBND xã Tân Hóa cho hay, xã này hiện vẫn còn 27 hộ nghèo và 245 hộ cận nghèo. Trận lũ lớn vừa qua đã khiến 706 căn nhà bị ngập trong nước, rất nhiều căn nhà nước đã lút nóc. Người dân Tân Hóa an toàn chống lũ một phần bởi có nhà phao.

Tuy nhiên tại địa phương chỉ mới có 540 căn nhà như vậy, nhiều hộ gia đình ngập sâu hiện vẫn phải chạy lũ, đi ở nhờ nhà khác hoặc được chính quyền đưa đi tránh trú. Hiện vùng “rốn lũ” này còn cần khoảng 50 căn nhà phao nữa để đảm bảo cho người dân toàn xã có thể vững vàng trước những trận “đại hồng thủy”.

“Mục tiêu của chúng tôi là các hộ ngập sâu sẽ đều có nhà phao để chống lũ, thế nhưng dân còn nghèo, xã cũng khó khăn nên đến nay mục tiêu đó vẫn chưa làm được”, ông Duẫn cho hay.

Ông Duẫn cũng bày tỏ mong muốn các nhà hảo tâm sẽ chung tay hỗ trợ, giúp đỡ người dân nơi đây xây nhà phao tránh lũ. Để họ không còn phải lo lắng, bất an mỗi khi lũ về, để rồi đây, ở “rốn lũ” Tân Hóa, sẽ không còn hộ dân nào phải chạy lũ.

Nhằm hỗ trợ, giúp đỡ cho người dân vùng "rốn lũ" Tân Hóa, báo Dân trí phát động chương trình kêu gọi hỗ trợ xây dựng nhà phao cho các hộ gia đình chưa có nhà phao tại địa phương này. Giúp bà con hạn chế tối đa thiệt hại về người và của do mưa lũ gây ra.