Nhà khoa học nổi tiếng rao bán giải Nobel vì hết tiền

James Watson (82 tuổi) là nhà sinh vật học nổi tiếng người Mỹ, người đã dành được giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1962 cho “sự khám phá về cấu trúc phân tử của nucleic acids (ADN) và tầm quan trọng của nó cho việc trao chuyển thông tin trong vật chất sống”.

Tuy nhiên, sau 52 năm giành được giải thưởng danh giá, Watson đang phải ban đấu giá chính giải thưởng này bởi vì “không ai muốn thừa nhận sự hiện diện” của ông.

James Watson bị cộng đồng khoa học tẩy chay và xa lánh sau một phát biểu gây tranh cãi của ông về vấn đề phân biệt chủng tộc. Theo đó vào năm 2007, trong một bài trả lời phỏng vấn, Watson cho rằng người da đen có nguồn gốc châu Phi vốn kém thông minh hơn những người da trắng.

Trong bài phỏng vấn này, ông còn cho biết thêm rằng “con người muốn tin rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng về trí tuệ, nhưng sự thật những ai đã làm việc với các nhân viên da đen đều thấy rằng điều này không đúng”.

Tuyên bố gây tranh cãi của Watson nhanh chóng nhận phải những sự chỉ trích mạnh mẽ từ những người hoạt động chống phân biệt chủng tộc và ngay cả giới khoa học tại Mỹ và trên quốc tế.

Watson cho biết thu nhập của ông đã bị sụt giảm nghiêm trọng sau phát biểu gây tranh cãi vào năm 2007, buộc ông phải rời khỏi ghế Hiệu trưởng danh dự tại phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor tại Long Insland (New York), nơi ông đã từng làm việc từ năm 1968.

“Bởi vì tôi đã bị tẩy chay, tôi đã bị sa thải khỏi ban giám đốc của các công ty, những nơi tôi đã từng làm việc, và không còn thu nhập”, Watson cho biết. “Không ai muốn thừa nhận sự tồn tại của tôi”.

Sau những hậu quả mà phát biểu gây tranh cãi của mình mang lại, Watson đã thừa nhận rằng bình luận của mình vào năm 2007 là “ngu ngốc” và khẳng định rằng ông không có hàm ý phân biệt chủng tộc với phát biểu đó.

Nhà cái bán đấu giá Christie tại New York, chịu trách nhiệm để bán đấu giá giải Nobel của Watson hy vọng tuyên bố năm 2007 của ông sẽ không làm ảnh hưởng đến giá trị của cuộc đấu giá này. Giải thưởng Nobel của Watson được rao bán với giá khởi điểm 2,5 triệu USD và được dự đoán sẽ bán được với mức giá 3,5 triệu USD.

Watson cho biết nếu giải thưởng được bán với giá cao, ông sẽ sử dụng số tiền này để trang trải cuộc sống, ủng hộ những trường học và công ty ông đã làm việc. Bên cạnh đó, ông sẽ dành ra một số tiền để mua một bức tranh của họa sĩ người Anh David Hockney.

Bên cạnh vấn đề về tài chính, Watson cũng hy vọng việc công khai bán đấu giả giải thưởng Nobel mà ông giành được và đưa ra lời xin lỗi sẽ giúp ông có một cơ hội để “tái hòa nhập cuộc sống cộng đồng”. Kể từ sau tuyên bố gây tranh cãi năm 2007, Watson không được mời tham gia bất kỳ sự kiện nào của cộng đồng khoa học.

James Watson, sinh năm 1928, đã cùng với nhà khoa học người Anh Fracis Crick khám phá của họ về câu trúc và ý nghĩa của Axit Deoxyribo Nucleic hay còn gọi là ADN, và tầm quan trọng của ADN cho việc trao chuyển thông tin trong vật chất sống vào năm 1953 tại Đại học Cambridge. Bộ đôi nhà khoa học này đã cùng với Maurice Wilkins, nhà khoa học người Anh khác tại Đại học London, được trao giải Nobel năm 1962 nhờ phát hiện này.

Nghiên cứu của James Watson và các đồng nghiệp được xem là một trong những giải thưởng Nobel về Y học có giá trị và mang tính cách mạng nhất trong lịch sử.