Máy lọc không khí và khẩu trang giúp giảm nguy cơ tiếp xúc SARS-CoV-2 qua đường không khí

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, để ngăn chặn sự lây lan của virus vào thời điểm này, việc tuân thủ nghiêm ngặt thông điệp 5K của Chính phủ bao gồm: Khẩu trang, Khử khuẩn, Khoảng cách, Không tụ tập và Khai báo y tế vẫn luôn được khuyến nghị thực hiện ở mọi lúc mọi nơi.

Theo thông tin trên trang web chính thức của WHO, Covid-19 lây nhiễm ở người qua đường tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp (qua các vật dụng hoặc bề mặt bị nhiễm mầm bệnh), hoặc tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh qua dịch tiết từ miệng và mũi.

Khi những người bị nhiễm bệnh nói, ho hay thậm chí là thở, virus sẽ được giải phóng ra ngoài không gian với nhiều kích cỡ khác nhau. Trong khi những giọt bắn lớn sẽ rơi xuống đất nhanh chóng, những hạt mang virus với kích thước nhỏ hơn rất nhiều sẽ lơ lửng trong không khí đến 30 phút hoặc lâu hơn cho đến khi bị hút đi bởi hệ thống thông gió hoặc hệ thống lọc không khí (theo Trung tâm kiểm soát dịch bệnh - CDC Mỹ).

Ngoài ra, báo cáo của CDC Mỹ cũng đề xuất sử dụng các sản phẩm máy lọc không khí có màng lọc HEPA để tăng cường khả năng làm sạch không khí. Nghiên cứu cho thấy kích cỡ hạt SARS-CoV-2 là khoảng 0,1 micromet (μm). Các virus này nằm trong các giọt bắn từ đường hô hấp có kích thước nhỏ hơn 5 micromet. Bộ lọc HEPA sẽ có khả năng thu giữ 99,97% các hạt có kích thước 0,3 micromet. "Do đó, các bộ lọc HEPA đạt hiệu suất không dưới 99,97% trong việc giữ lại các hạt chứa vi-rút SARS-CoV-2 từ cơ thể con người" - theo đề xuất về Thông gió tòa nhà trên website tiếng Việt của CDC Mỹ cập nhật ngày 2/6/2021.

Theo nghiên cứu mới đây về hiệu quả của màng lọc HEPA và khẩu trang trong việc ngăn ngừa tiếp xúc với hạt virus SARS-CoV-2 được công bố trên CDC Mỹ ngày 9/7/2021, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một thiết bị mô phỏng giọt bắn của một người nhiễm Covid-19 và hai người bình thường khác trong một phòng kín. Căn phòng này được trang bị 2 máy lọc không khí sử dụng màng lọc HEPA đáp ứng được tỉ lệ phân phối không khí sạch theo khuyến nghị của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA).

Cụ thể, theo báo cáo, nếu sử dụng 2 máy lọc không khí nhưng không sử dụng khẩu trang thì có thể giảm được 65% nguy cơ tiếp xúc với các hạt virus mô phỏng bắn ra từ nguồn bệnh. Nếu không sử dụng máy lọc không khí nhưng có sử dụng khẩu trang đã giảm được 72% nồng độ của giọt bắn. Nếu kết hợp 2 máy lọc không khí có trang bị màng lọc HEPA kèm theo khẩu trang có thể giảm nguy cơ phơi nhiễm tới 90%. Màng lọc HEPA sẽ phát huy hiệu quả tốt nhất nếu được đặt gần nguồn bệnh. Nghiên cứu này cũng đã được đăng tải trên nhiều trang báo uy tín của nước ngoài như Business Korea của Hàn Quốc hay Compas của Indonesia.

Tuy còn hạn chế nhưng nghiên cứu cũng đã chỉ ra được tác động của máy lọc không khí có màng lọc HEPA và khẩu trang. Việc lây nhiễm phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như lượng virus trong hạt, thời gian virus tồn tại trong không khí, tình trạng tiêm chủng của người tiếp xúc… vì vậy người dân vẫn cần nghiêm chỉnh tuân thủ thông điệp 5K của Chính phủ.

Nếu người tiêu dùng cân nhắc mua sản phẩm lọc không khí trang bị màng lọc HEPA, cần cân nhắc kĩ các yếu tố sau khi lựa chọn màng lọc: Độ dày và chắc chắn của màng lọc, màng lọc có được lắp kín khít vào bên trong máy lọc hay không. Ngoài ra, công suất của máy lọc không khí cũng phải phù hợp với diện tích phòng và màng lọc cần được vệ sinh sạch sẽ, định kì để đảm bảo hiệu quả.