15 khoảnh khắc đáng nhớ trong lịch sử web

Internet gửi lời đầu tiên: LO

29/10/1969. Trước khi có web, chỉ có Internet. Trước khi có Internet, chỉ có ARPAnet. Vào buổi tối 29/10/1969, giáo sư Len Kleinrock kết nối một máy tính khổng lồ tại đại học California tới một máy khác ở Viện nghiên cứu Stanford qua đường điện thoại. Để kiểm tra kết nối, Kleinrock sắp xếp cho sinh viên của đại học California truyền chữ LOG, sau đó Viện Stanford gửi lại chữ IN. Nhưng cuối cùng thì chỉ có chữ LO được chuyển đi, chữ G bị bỏ lại vì hệ thống gặp lỗi. Sau đó, nỗ lực của họ cũng được đền đáp nhưng LO đã đánh dấu khoảnh khắc Internet gửi được từ đầu tiên.

Khai sinh URL

23/6/1983. Hệ thống tên miền ra đời để thay thế cho địa chỉ IP, khiến người truy cập web không còn vất vả nhớ các con số nữa.

"Kỳ quan" WWW

25/12/1990. Đúng buổi sáng ngày Giáng sinh, Tim Berners Lee và Robert Cailliau tại phòng thí nghiệm CERN liên hệ được với máy chủ web đầu tiên trên thế giới.

Tim Berners Lee

Mới đầu, Berners Lee phát triển hệ thống siêu văn bản để theo dõi hàng trăm dự án, phần mềm, máy tính đang sử dụng của khoa Vật lý năng lượng cao của CERN. Dùng máy tính NeXT, ông làm nên một trình duyệt thô sơ vào mù thu năm 1990. Sau đó, ông và Cailliau tạo ra được nội dung web đầu tiên là danh bạ điện thoại của các nhân viên trong CERN.

Đến cuối năm 1992, họ đã phát triển được hệ thống mạng Net để lưu 50 máy chủ web. Con số này tăng lên 2.500 vào cuối năm 1994. Tới nay, hơn 135 triệu website đang liên kết với nhau nhờ hệ thống đơn sơ ban đầu ấy.

Trình duyệt đồ họa ra đời

15/3/1993. Khi Marc Andreessen và Eric Bina, sinh viên đại học Illinois, công bố bản beta đầu tiên cho trình duyệt Mosaic, họ không biết được nó sẽ có ảnh to lớn thế nào đối với thế giới web. Một năm sau đó, Mosaic được đổi tên thành Netscape nhưng sau đó bị Internet Explorer đánh bại.

Bạn "yahoo" không?

Tháng 2/1994. Jerry Yang and David Filo đăng một danh sách các trang yêu thích của họ lên web, mang tựa đề Jerry and David's Guide to the World Wide Web (Hướng dẫn của Jerry và David về mạng toàn cầu), sau đó chuyển thành cái tên đọc líu lưỡi Yet Another Hierarchical Officious Oracle, viết tắt là Yahoo. Họ là những người đầu tiên nỗ lực phân nội dung của thế giới web thành các hạng mục và Yahoo trở thành cổng web kết hợp những công cụ như tìm kiếm, tin tức, tin nhắn nhanh, e-mail, chia sẻ ảnh, thông tin việc làm... Dù đang bị "đàn em" Google vượt qua, Yahoo vẫn làm nên một khoảnh khắc đáng nhớ của Internet.

Amazon - kho hàng trực tuyến khổng lồ của thế giới

6/7/1995. Trang này từng được coi là "kho sách lớn nhất của thế giới" với những câu chuyện về sự thành lập của chính mình. Có một chuyến đi huyền thoại từ Manhattan đến Seattle - lúc đó Jeff Bezos, người sáng lập Amazon, hí hoáy viết kế hoạch kinh doanh lên sổ tay trong khi để vợ mình lái xe. Đến tháng 1/2002, Amazon mới bắt đầu có lợi nhuận. Hiện nay, họ bán đủ thứ, từ âm nhạc, video đến đồ dùng kỹ thuật số...

Vụ đấu giá trực tuyến chưa đầy 15 USD

3/9/1995. Đây là ngày đầu tiên eBay hoàn thành thương vụ đấu giá trực tuyến đầu tiên cho một bút chỉ bảng bằng laser đã vỡ với giá 14,83 USD. Điều này chứng minh rằng một ai đó ở nơi nào đó sẽ mua bất kỳ thứ gì. Và đến nay, eBay đã làm môi giới cho các vụ đấu giá trị giá hàng tỷ USD.

Hành động quy mô toàn cầu, tư duy quy mô địa phương 

24/10/1995. Craig Newmark từ bỏ công việc kiến trúc sư phần mềm vào tháng 3/1995 để lập một danh sách mail cho các thành viên chia sẻ thông tin về những sự kiện văn hóa ở địa phương. Khi danh sách này dài thêm, người ta bắt đầu gửi tin nhắn tìm nhà, công việc và nhiều chủ đề khác. Đến tháng 10, anh chuyển danh sách cá nhân của mình thành một website chung tại Cnewmark.com. Tháng 9/1997, danh sách đó đã trở thành Craigslist.org, có thu chút phí danh nghĩa đối với những bên đăng danh sách tuyển người. Hiện nay có 45 phiên bản Craigslist địa phương ở 50 quốc gia với 25 triệu người ghé thăm/tháng.

Phơi bày sự riêng tư lên mạng

 Trang web của Jennifer Ringley

4/1996. Jennifer Ringley bắt đầu tường thuật cuộc sống của cô bằng những chùm ảnh làm dáng trên giường hay đi du lịch... Đến khi lượng khách ghé thăm lên tới 20 triệu, cô phải trả 15 USD/năm để mở rộng băng thông. Sau này, các "đàn em" cũng khoe cuộc sống đời thường của họ lên Internet qua web cá nhân, YouTube và thậm chí tường thuật chi tiết hơn bằng webcam.

Khởi đầu của kỷ nguyên thông tin mạng

17/1/1998. Chỉ một ngày sau khi tờ báo giấy Newsweek công bố một vụ scandal ở Nhà Trắng liên quan tới tổng thống Clinton đương thời, trang Drudge Report cũng phát tán câu chuyện về Monica Lewinsky. Đây là ví dụ tiêu biểu đầu tiên chứng minh truyền thông Internet chiếm mất "món hời" của báo giấy truyền thống, khiến các tờ báo này sau đó phải làm một phiên bản trực tuyến hoặc biến đổi mình, hoặc tự đào thải.  

Tư tưởng lớn gặp nhau tạo nên Google

7/9/1998. Đây là ngày Google mở cửa khai trương dịch vụ tìm kiếm nội dung trên Internet. Ông chủ Sergey Brin và Larry Page gặp nhau tại đại học Stanford năm 1995, từng không thích nhau và có nhiều cuộc tranh cãi nảy lửa và không ngờ họ nhận ra ý tưởng của nhau. Sau 9 năm hoạt động, dịch vụ mà họ chung tay xây dựng đã trở thành tâm điểm của Internet.

Khúc ca của từ điển bách khoa Wikipedia

15/1/2001. Với ý tưởng "Mọi người đều là chuyên gia", Wikipedia trở thành nơi bất kỳ ai cũng có thể chia sẻ kiến thức của mình về mọi thứ, từ game Aaargh đến show truyền hình ZZZap cho trẻ em. Hiện trang có 7 triệu bài, trong đó 2 triệu bài bằng tiếng Anh.

Người sáng tạo nên từ điển này, Jimmy Wales, không nhớ đề mục đầu tiên là gì nhưng ông vẫn nhớ những từ đầu tiên gõ vào phần mềm wiki: "Hello world" (Xin chào thế giới). Mặc dù Wikipedia chứa nhiều lỗi khiến cho đồng sáng lập Larry Sanger phải lập từ điển khác mang tên Citizendium với cơ chế đăng bài ngặt nghèo hơn, kho từ điển này đã có ảnh hưởng to lớn đến cách người ta suy nghĩ về sự hợp tác và chia sẻ trên toàn thế giới.

Webmail chạy như trên ổ cứng

16/2/2003. Những người sử dụng hòm thư điện tử trên nền web như Hotmail, Yahoo Mail... thời điểm này cũng có thể đưa về trên ổ cứng nhưng vẫn còn nhiều bất tiện. Oddpost ra đời giúp người ta kéo thả các thư để sắp xếp lại inbox một cách dễ dàng. Dịch vụ này lọt vào "mắt xanh" của Yahoo khiến hãng này mua luôn Oddpost và lấy công nghệ Oddpost làm cơ sở cho dịch vụ mail mới.

Bạn và 3 triệu người bạn thân 

3/2003. Friendster là cánh cửa số kết nối hàng triệu người sử dụng, trước khi MySpace hay Facebook xuất hiện. Quá nhiều người dùng trong khi cơ sở hạ tầng không đáp ứng được khiến cho Friendster mau chóng bị "qua mặt".

Sức mạnh của blog

28/8/2005. Khi cơn bão Katrina đổ bộ vào bang New Orleans (Mỹ), blogger Michael Barnes viết: "Chúng tôi đang ở trên tầng 10 và 11 trong tòa nhà cao tầng ở đại lộ Poydras. Ở đây có máy phát điện, đồ ăn và nước uống. Cả thảy có 5 người. Không biết đường truyền Internet có bị ảnh hưởng không... Tôi có một máy ảnh và súng. Gió mạnh tới 215 km/giờ. Bão sẽ cuốn cả thành phố khỏi vịnh và văng vào hồ. Cả thành phố sẽ chẳng bao giờ hồi phục được. Sao mà giống trận Đại Hồng Thủy trong Kinh Thánh..." 

Hàng nghìn người đã vào đọc blog đó, chứng kiến thiên tai kinh hoàng nhất trong lịch sử nước Mỹ từng giờ bằng lời kể, hình ảnh sống từ văn phòng của công ty Zipa Hosting và DirectNIC - những tâm sự không thể có trên truyền hình CNN.

Theo T.H.

VnExpress/PCWorld