Vì sao BA.5 được gọi là biến thể siêu lây nhiễm?

BA.5 là phiên bản lây nhiễm mạnh nhất của virus SARS-CoV-2

Omicron trở thành biến thể thống trị vào đầu năm 2022 và BA.5 trở thành biến thể phụ thống trị vào thời điểm này. BA.5 là một chủ đề "hot" với giới khoa học trên thế giới vì khả năng lây nhiễm cực kỳ lớn so với các phiên bản trước đó của virus SARS-CoV-2.

Theo News Medical, dữ liệu từ GISAID (bản đồ cập nhật kết quả giải trình tự gen SARS-CoV-2) cho thấy biến thể phụ BA.5 hiện là dòng chủ đạo trong đợt bùng phát mới nhất trên toàn cầu.

Các nhà nghiên cứu đang tranh luận về mức độ lây nhiễm của biến thể phụ BA.5 chính xác là hơn bao nhiêu. Các nhà khoa học ước tính rằng ban đầu mỗi người nhiễm virus SARS-CoV-2 lây lan cho khoảng 2 hoặc 3 người khác. Biến thể Delta - thống trị vào cuối năm 2021 - thậm chí còn lây nhiễm nhiều hơn. Mỗi người bệnh có thể lây cho khoảng 7 người.

Các biến thể Omicron, bao gồm cả BA.5, thậm chí còn dễ lây nhiễm hơn biến thể Delta. Dù vậy, các nhà khoa học vẫn đang tranh luận chính xác con số này.

Một loạt các kết quả nghiên cứu đã chứng minh rằng BA.5 dường như là phiên bản lây nhiễm mạnh nhất của SARS-CoV-2 với giá trị R0 (số người bị lây nhiễm từ một người mắc bệnh) là 18,6. Điều này sẽ khiến khả năng lây nhiễm của BA.5 ngang bằng với bệnh sởi.

Thời gian sẽ cho biết chính xác biến thể phụ BA.5 có khả năng lây lan như thế nào. Tuy nhiên, một điều rõ ràng là BA.5 rất dễ lây.

Tiến sĩ Michelle Barron, Giám đốc Y tế cao cấp về Phòng ngừa và Kiểm soát nhiễm khuẩn của UCHealth cho rằng: "Điều đó không có gì ngạc nhiên. Virus thích nghi để chúng có thể lây lan tốt hơn và tồn tại lâu hơn".

Theo ông, BA.5 đã "vay mượn" các kỹ năng sinh tồn từ Delta và các biến thể Omicron khác giúp nó phát triển mạnh mẽ. Nó giống như một con ngựa thuần chủng. Khi mọi người lai tạo ngựa, họ sẽ tìm ra những đặc điểm khác nhau để làm cho con ngựa trở nên đẳng cấp hơn.

Các nhà nghiên cứu cho rằng thật khó để nói chính xác làn sóng Covid-19 hiện tại này tồi tệ như thế nào so với những đợt bùng phát trước đó. Lý do vì nhiều người không xét nghiệm hoặc tự xét nghiệm tại nhà và không thông báo kết quả với cơ quan y tế.

Việt Nam ghi nhận nhiều biến thể phụ của Omicron, trong đó có BA.5

Theo Bộ Y tế, dịch Covid-19 đang có chiều hướng gia tăng số ca mắc trên thế giới và tại Việt Nam. Trong 7 ngày qua, cả nước có hơn 17.000 ca mắc mới, trong đó ngày đỉnh điểm số ca mắc lên đến gần 3.300, cao nhất trong hơn 3 tháng qua. Số bệnh nhân nặng cũng gia tăng theo, trong ngày 18/8 cả nước có khoảng 200 bệnh nhân nặng phải thở oxy.

TS Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, trong một tháng qua, cả nước đã có hơn 45.000 ca mắc mới, trung bình 2.000 ca/ngày. Xu hướng gia tăng ca mắc Covid-19 đã hiện rõ. 

Việt Nam cũng đã ghi nhận sự xuất hiện các biến thể phụ mới của biến thể Omicron là BA.4, BA.5, BA.2.12.1 và gần đây nhất là BA.2.74, với khả năng lây nhanh.

Tại các tỉnh phía Nam các biến thể phụ BA.4, BA.5 đã bắt đầu chiếm ưu thế. Các biến thể này đã ghi nhận tại TPHCM, Cần Thơ, Bình Dương, Tiền Giang, Bến Tre... và một số tỉnh, thành khác ở phía Bắc như Hải Dương, Thái Bình, Cao Bằng và Nghệ An... Khảo sát tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM trong tuần cuối tháng 7 cho thấy, số ca nhiễm biến thể BA.5 chiếm ưu thế với 80% tổng số ca bệnh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, biến thể phụ BA.4, BA.5 lây lan nhanh hơn biến thể BA.1, BA.2 từ 10 đến 13%. Hai biến thể này có thể thoát miễn dịch, nghĩa là những người đã mắc BA.1, BA.2 vẫn có thể mắc lại BA.4, BA.5.