1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Tỉnh giấc lúc 1-4h sáng, gan của bạn đang kêu cứu

Hà An

(Dân trí) - Nếu bạn thức dậy lúc 3h sáng hoặc một thời điểm khác và không thể ngủ lại ngay, có thể là do một số lý do như căng thẳng, tình trạng sức khỏe tiềm ẩn như bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu....

Thức dậy giữa đêm không phải là chuyện hiếm. Hầu hết mọi người có thể thức dậy nhiều lần trong đêm mà thậm chí không nhận ra vì họ ngủ lại rất nhanh. Một số lần thức dậy chỉ kéo dài vài giây. Một số lần thức dậy có thể kéo dài và việc ngủ lại có thể khó khăn.

Điều gì xảy ra ở bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu?

Theo Times of India, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng có các tế bào mỡ bên trong gan. Tình trạng này có thể trở nên rắc rối khi sự hiện diện của các tế bào mỡ này hạn chế hoạt động bình thường của gan, gây tích tụ chất thải độc hại trong cơ thể.

Mức độ tổn thương này càng lớn thì khả năng phục hồi của cơ quan càng thấp, bạn có thể cần phải ghép gan trong một số trường hợp. Bạn có thể không xác định được tình trạng này ở giai đoạn đầu, tuy nhiên, việc tỉnh giấc lúc 1-4h sáng có thể là một dấu hiệu đáng báo động cho thấy gan của bạn đang gặp nguy cơ.

Tỉnh giấc lúc 1-4h sáng, gan của bạn đang kêu cứu - 1

Thường xuyên tỉnh giấc trong khoảng 1-4h sáng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ở gan (Ảnh: Shutter Stock).

Rối loạn giấc ngủ và sẹo gan

Theo tạp chí Nature and Science of Sleep, rối loạn giấc ngủ là một đặc điểm nổi tiếng của sẹo gan hay tình trạng xơ hóa gan. Chia sẻ trên Express UK, Tiến sĩ Brian Lun, Kansas (Mỹ), cho rằng nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn thức dậy trong khoảng thời gian từ 1-4h sáng là vấn đề về gan. 

Giấc ngủ và gan có mối liên hệ như thế nào?

Nhịp sinh học của cơ thể chúng ta là đồng hồ nội tại chính, hoạt động theo đồng hồ bên ngoài - bình minh và hoàng hôn - để đảm bảo tất cả các cơ quan và hệ thống sinh học bên trong của chúng ta hoạt động hài hòa, hiệu quả và hiệu suất cao.

Trong khoảng thời gian từ 1-4h sáng, gan hoạt động mạnh nhất để thanh lọc và giải độc cơ thể khi chúng ta ngủ.

"Vì vậy, nếu gan của bạn hoạt động chậm và trì trệ do tích tụ chất béo trong thời gian thanh lọc gan (từ 1-4h sáng), cơ thể sẽ cố gắng phân bổ nhiều năng lượng hơn để giải độc và kích hoạt hệ thần kinh của bạn thức dậy", Tiến sĩ Lun giải thích.  

Các loại rối loạn giấc ngủ

Theo Tạp chí Bệnh lý lồng ngực, rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng đến khoảng 60 đến 80% bệnh nhân mắc bệnh gan mãn tính. Điều này có thể xảy ra dưới dạng mất ngủ, giảm hiệu quả giấc ngủ, buồn ngủ vào ban ngày và hội chứng chân không yên.

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

Tình trạng này thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ sau:

- Thừa cân hoặc béo phì

- Tiền tiểu đường hoặc tiểu đường type 2.

- Có nồng độ chất béo cao, đặc biệt là chất béo trung tính, trong máu.

Ai có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu?

Theo Mayo Clinic, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể xảy ra ở những người thừa cân, béo phì, những người có cholesterol cao, nồng độ triglyceride trong máu cao, hội chứng chuyển hóa, tiểu đường type 2, tuyến giáp và nhiều tình trạng khác.

Tất cả những tình trạng này làm tăng lượng mỡ lắng đọng trong gan, gây hại cho cơ quan, gây viêm gan và từ đó có thể dẫn đến tích tụ mô sẹo trong gan.

Nguyên nhân khác gây thức dậy sớm 

Người lớn tuổi cũng có thể bị thức dậy sớm vào buổi sáng do nhịp sinh học của cơ thể thay đổi theo tuổi tác. Theo Sleep Foundation, nhóm dân số này có xu hướng thức dậy từ ba đến bốn lần mỗi đêm. Tiểu đêm, lo lắng và các tình trạng khác cũng có thể dẫn đến những thay đổi về giấc ngủ liên quan đến tuổi tác.

Phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

Các biện pháp sau đây có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu:

- Ăn chế độ ăn thực vật lành mạnh giàu trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh.

- Duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục và kiểm soát chế độ ăn uống để giảm cân trong trường hợp bạn béo phì hoặc thừa cân

- Tập thể dục thường xuyên cho dù thừa cân hay không.

Làm thế nào để phát hiện tình trạng gan nhiễm không do rượu?

Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể được chẩn đoán sau khi xét nghiệm máu được gọi là xét nghiệm chức năng gan. Xét nghiệm này cho kết quả bất thường và có thể loại trừ các tình trạng gan khác, chẳng hạn như viêm gan.

Tuy nhiên, xét nghiệm máu không phải lúc nào cũng phát hiện ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.