Tăng thuế thuốc lá sẽ làm giảm tỷ lệ hút thuốc

Thứ ba, 09/03/2010 - 12:44

(Dân trí) - Tăng thuế thuốc lá là cách hữu hiệu nhất để giảm tỷ lệ hút thuốc và giảm các ca tử vong sớm do thuốc lá. Bên cạnh đó thuế thuốc lá cao hơn giúp tăng nguồn thu cho chính phủ ngay cả khi giảm tỷ lệ hút thuốc.

Đây là những kết quả nghiên cứu mà sáng nay (9/3), Trường ĐH Y tế công cộng phối hợp với Văn phòng Chương trình Phòng chống Tác hại Thuốc lá, Tổ chức Vì Trẻ em - Không thuốc lá và Tổ chức Y tế Thế giới công bố tại hội thảo với tiêu đề Giới thiệu kết quả Nghiên cứu Tổng quan về Thuế Thuốc lá tại Việt Nam.

Tăng thuế thuốc lá sẽ làm giảm tỷ lệ hút thuốc - 1

Tăng thuế thuốc lá có lộ trình sẽ là một trong những biện pháp hữu hiệu làm giảm tỷ lệ hút thuốc

Theo kết quả nghiên cứu này được hỗ trợ của Quỹ Bloomberg Initiative to Reduce Tobacco Use và nằm trong loạt nghiên cứu tổng quan về thuế thuốc lá được tiến hành ở 15 nước trên thế giới, hiện ở Việt Nam, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá từ năm 2008 là 65% giá xuất xưởng và 10% thuế giá trị gia tăng, tương đương 45% giá bán lẻ. Giá trung bình của một bao thuốc lá 20 điếu khoảng 3.500 đồng (tương đương 0,22 đô la Mỹ) - gần như thấp nhất thế giới.

Quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu cho thấy, việc tăng thuế thuốc lá sao cho giá bán lẻ tăng thêm 10% sẽ giúp giảm 4% tiêu dùng thuốc lá tại các nước có thu nhập cao và giảm khoảng 8% tại các nước có thu nhập thấp và trung bình. Nếu tăng thuế sao cho giá bán lẻ thuốc lá tăng 10% thì ước tính số người hút thuốc trên thế giới sẽ giảm khoảng 42 triệu người (38 triệu người ở những nước có thu nhập thấp và trung bình và 4 triệu người ở nước có thu nhập cao) và giúp tránh được 10 triệu ca tử vong sớm (9 triệu ca ở những nước có thu nhập thấp và trung bình và 1 triệu ca ở nước có thu nhập cao). Một mức tăng 70% trong giá bán thuốc sẽ ngăn chặn được tới 1/4 các ca tử vong do thuốc là gây ra trên toàn thế giới.

Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, giá thuốc lá điếu tăng ít trong khi GDP và thu nhập của người dân tăng nhanh là một trong những nguyên nhân chính khiến số người hút thuốc gia tăng. Cách hiệu quả nhất để làm giảm sử dụng thuốc lá ở Việt Nam là tăng giá thuốc lá thông qua tăng thuế. Tại các nước trên thế giới, tăng thuế là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để giảm số lượng thuốc lá và số lượng người hút thuốc lá.

Chia sẻ tại hội thảo TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục khám chữa bệnh, Bộ Y Tế đã đưa ra con số khiến nhiều người phải giật mình: “Theo kết quả thống kê mới nhất thì có 49,2% nam giới và 2% nữ giới hút thuốc lá, điều này tương đương với khoảng 20 triệu người hút thuốc mỗi năm. Trong khi đó kết quả báo cáo của hơn 1.000 bệnh viện gửi về Bộ Y tế cho thấy có đến 62% bệnh nhân không lây nhiễm (tim mạch, ung thư, huyết áp…). Mà nguyên nhân chủ yếu phát sinh các căn bệnh không lây nhiễm là do tác hại của thuốc lá"

Cũng theo TS Khuê thì với việc công bố kết quả nghiên cứu tổng quan về Thuế Thuốc lá tại Việt Nam và các khuyến cáo của đề tài này sẽ giúp cho các nhà hoạch định chính sách có thông tin tốt hơn cho quá trình xây dựng lộ trình tăng thuế ở Việt Nam.

Trước đó vào 21/8/2009, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định 1315/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá mà Việt Nam đã phê chuẩn tham gia. Theo đó việc xây dựng lộ trình tăng thuế và giá của các sản phẩm thuốc lá sẽ là một trong các biện pháp thực hiện Công ước Khung nhằm giảm số người hút thuốc và giảm những gánh nặng bệnh tật do hút thuốc gây ra trong những năm tới.

Nguyễn Hùng