"Tảng băng chìm" gây ung thư gan qua mặt được các xét nghiệm

Thứ năm, 29/10/2020 - 14:00

(Dân trí) - Giới chuyên môn cho biết, tại Việt Nam viêm gan virus (B, C) là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan hoặc ung thư gan.

Tại Việt Nam, tỷ lệ người nhiễm viêm gan B được thống kê chiếm khoảng 20% dân số, tỷ lệ này ở viêm gan C là 5%. Tuy nhiên, trong số này nhiều người không hề biết mình đang mang bệnh. Nguyên nhân là do bệnh tiến triển trong âm thầm, ban đầu hầu như không có triệu chứng gì, một số lớn trường hợp vô tình đi khám phát hiện bệnh.

Viêm gan B thể ẩn được xem là một trong những dạng viêm gan khó phát hiện nhất. Thậm chí, bệnh còn có thể qua mặt cả các phương pháp xét nghiệm máu thường dùng để phát hiện viêm gan B mạn tính.

Tảng băng chìm gây ung thư gan qua mặt được các xét nghiệm - 1

ThS.BS Đới Ngọc Anh, khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: “Viêm gan B thể ẩn là tình trạng HBsAg huyết thanh cho kết quả âm tính. Đây thật sự là thách thức trong sàng lọc, chẩn đoán bệnh”.

Theo BS Anh, tình trạng viêm gan B thể ẩn có thể là kết quả của đáp ứng virus của cơ thể vật chủ và đột biết gen. Nhiều nghiên cứu chỉ ra vai trò chính nghiêng về phía đáp ứng virus của cơ thể vật chủ.

Viêm gan B thể ẩn có liên quan mật thiết đến những trường hợp ung thư gan không rõ căn nguyên.

BS Anh chia sẻ: “Trong một nghiên cứu hồi cứu trên nhóm bệnh nhân ở châu Á và châu Âu bị ung thư biểu mô tế bào gan không rõ căn nguyên thì có tới 60-70% số đó có phát hiện viêm gan B thể ẩn trong mô gan”.

Tảng băng chìm gây ung thư gan qua mặt được các xét nghiệm - 2 — ThS.BS Đới Ngọc Anh, khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương

Theo phân tích của chuyên gia này, viêm gan B thể ẩn gây ung thư gan thông qua cả 2 con đường trực tiếp và gián tiếp:

- Tích hợp mã di truyền của virus và bộ gen của người gây đột biến gen.

- Nhân tố cho quá trình sản xuất các protein tiềm ẩn khả năng biến đổi.

- Gây tiến triển các viêm hoại tử dần tiến triển xơ hóa gan, đây cũng là yêu tố quan trọng nhất dẫn đến sự khởi phát ung thư gan sau này.

Tiêu chuẩn vàng cho chẩn đoán viêm gan B thể ẩn là có ADN virus viêm gan B trong dịch chiết ADN từ gan.

Ngày nay, kỹ thuật RT - PCR định lượng ADN virus viêm gan B trong huyết tương hoặc huyết thanh với độ nhạy cao đã được sử dụng một cách rộng rãi để chẩn đoán viêm gan B thể ẩn.

“Tuy nhiên, viêm gan B thể ẩn chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Bên cạnh đó, chi phí làm xét nghiệm cao hơn so với các xét nghiệm viêm gan B thông thường nên tình trạng này thường bị bỏ sót”, BS Anh nhấn mạnh.

Ung thư gan là căn bệnh ung thư phổ biến thứ 6 trên thế giới với trên 782.000 người được chẩn đoán mỗi năm. Tại Việt Nam, ung thư gan đã vượt ung thư phổi trở thành bệnh ung thư có tỉ lệ mắc mới cao nhất ở nước ta trong năm 2018 với 25.335 trường hợp và đặc biệt tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gần tương đương số người mắc bệnh.

Cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ siêu âm gan 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C,…. Ngoài ra tiêm đầy đủ vắc xin phòng viêm gan B, tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại dễ làm tổn thương gan để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Bên cạnh đó hạn chế hoặc bỏ bia, rượu, thuốc lá, đặc biệt đối với những bệnh nhân có xơ gan, viêm gan virus.