Tại sao bác sĩ hút thuốc?

Dĩ nhiên ngành giáo dục sẽ làm một nghiên cứu sâu hơn để kết luận là do ngành mầm non. Rồi có thể ngành mầm non lại tiếp tục nghiên cứu để kết luận là tại… di truyền. Mà quả thật, thói quen hút thuốc lá sẽ hình thành rất sớm và định hình nhanh chóng nếu được “rèn luyện” từ lứa tuổi hãy còn thơ. Mà một khi thói quen hình thành rồi thì chuyện bỏ thuốc lá không thể một sớm một chiều, dù rằng kiến thức thừa biết tác hại của thuốc lá, biết rõ 4.000 chất độc hại, biết rõ mấy chục chất gây ung thư trong khói thuốc, biết rõ không chỉ hại cho bản thân mình mà còn cho vợ con, những người… hít khói “second hand”! Cho nên có kiến thức không đủ mà còn phải thay đổi hành vi.

Mà thay đổi hành vi, trời ơi, khó quá. Đầu óc thì bảo đừng hút mà tay chân ngứa ngáy đã quen. Các hãng thuốc lá hiểu rất rõ những điều này nên tích cực… dụ dỗ trẻ em và… phụ nữ hút thuốc. Ở Âu Mỹ hiện nay tỷ lệ hút thuốc ở nam giới giảm rõ rệt trong khi phụ nữ, và nhất là thiếu nữ, ngày càng gia tăng. Ở châu Á cũng vậy, đặc biệt ở các thành phố lớn.

Trong lúc cả thế giới ầm ĩ mở chiến dịch chống thuốc lá thì các hãng thuốc lá chỉ cần vài ba người lặng lẽ âm thầm làm việc ở các hành lang, lobby, vận động nhẹ nhàng khéo léo để các chính phủ vẫn duy trì việc sản xuất thuốc lá, gia tăng diện tích trồng thuốc lá, để thu thuế và… xây bệnh viện chữa bệnh cho dân, tài trợ cho các chương trình phòng chống tác hại thuốc lá. Những nước văn minh tiến bộ hơn thì đẩy mạnh sản xuất ở nước mình nhưng cấm người dân hút, để dành xuất khẩu sang nước khác!

Có một nghiên cứu cho rằng trẻ sơ sinh mà được bú mẹ đầy đủ, được thoả mãn nhu cầu bú mớm theo bản năng thì thường lớn lên không hút thuốc lá; còn trẻ bú mớm không đầy đủ, chưa thoả mãn bản năng bú thì khi lớn lên sẽ phải tìm cái gì đó… bù đắp, thế là sinh ra ngậm xì gà! Hiện nay người ta cũng đang nghĩ có thể còn do gen, tức cha truyền con nối nữa!

Tóm lại, chuyện tại sao thầy thuốc hút thuốc có thể giải thích rằng tại họ hút từ hồi còn nhỏ, tại sao hồi còn nhỏ mà đã hút thì tại bú mẹ chưa thoả mãn, tại sao bú mẹ chưa thoả mãn thì… tại gen của cha, tại sao gen của cha thì tại cha ăn mặn con khát nước…

Hy vọng tổ chức Y tế thế giới  thành công, vì thầy thuốc mà bỏ thuốc lá được sẽ là một tấm gương tốt cho bệnh nhân, và lời khuyên nhờ đó mà “linh nghiệm” hơn!

Theo BS Đỗ Hồng Ngọc

Sài Gòn tiếp thị