Sinh lý và tình dục của người bệnh viêm gan

Viêm gan ảnh hưởng đến sinh lý từ việc làm suy giảm nội tiết, hormon, đặc biệt ở nam giới. Một bệnh nhân viêm gan mạn tính, suy giảm chức năng gan có thể dẫn đến rối loạn nội tiết tố, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tình dục. Tuy nhiên, suy giảm hormon sinh dục nữ (estrogen) do sự tiêu trừ của gan tương đối yếu nên viêm gan tác động đối với phụ nữ là không đáng kể. Ngược lại, đối với nam giới, viêm gan mạn tính gây tác động nhiều hơn tới tình dục. Ở người viêm gan, hormon tuyến thượng thận bài tiết thất thường, hormon nam tính testosterone có xu hướng giảm đi rõ rệt. Khi lượng testosterone trong cơ thể giảm thấp, xuất hiện sự thiếu cân bằng giữa hormon testosterone và estrogen, điều này có thể gây suy giảm ham muốn tình dục và liệt dương.

Cả 3 thể viêm gan virus phổ biến là A, B và C đều có thể lây truyền qua đường tình dục, nhưng viêm gan C ít gặp hơn.

Viêm gan A lây truyền qua tiêu hóa, có thể do tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp giữa miệng với hậu môn, hoặc ngón tay hay đồ vật đụng chạm với hậu môn của người đã nhiễm bệnh. Chỉ cần như vậy cũng đủ để lây bệnh.

Bệnh viêm gan B do virus viêm gan B gây bệnh, là một bệnh khá phổ biến hiện nay. Virus viêm gan B không lây qua tiếp xúc thông thường như: bắt tay, ôm hôn nhẹ (hôn má, tay...). Nhưng trong trường hợp người bị bệnh viêm gan B có các tổn thương trong khoang miệng (lở loét, viêm lợi...) thì vẫn có khả năng lây bệnh cho người khác khi hôn hoặc gần gũi dù chưa quan hệ tình dục. Với quan hệ tình dục, virus viêm gan B lây truyền khi tiếp xúc với dịch sinh dục qua quan hệ tình dục như: qua sinh hoạt tình dục không an toàn (không sử dụng bao cao su) qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng với bạn tình bị nhiễm bệnh.

Viêm gan C lây truyền qua tiếp xúc với máu của người đã mắc bệnh (máu ở các vết lở loét đường sinh dục, vết cắt hay máu khi hành kinh). Tuy khả năng lây truyền qua tình dục của virus viêm gan C ít hơn B và A, nhưng vẫn có thể xảy ra.

Nhìn chung, bất cứ hành vi tình dục nào có thể gây trầy xước hay tổn thương da và niêm mạc đều rất có nguy cơ lây truyền virus viêm gan.

Lời khuyên cho người bệnh

Trong các đợt viêm gan cấp thì không nên sinh hoạt tình dục. Vì lúc này sinh hoạt tình dục sẽ không có lợi cho quá trình hồi phục, hơn nữa lúc này tính lây nhiễm của bệnh rất cao, rất dễ lây bệnh sang cho bạn tình. Vì thế, khi bị viêm gan cấp, nên tĩnh dưỡng nghỉ ngơi, tiết kiệm thể lực, cố gắng tránh sinh hoạt tình dục.

Khi bị viêm gan A, các triệu chứng như lượng GPT và ALT tăng cao rõ rệt, toàn thân bất lực, da vàng... biểu hiện rõ nên cấm sinh hoạt tình dục. Với viêm gan C, trong thời kỳ phát bệnh cấp tính, triệu chứng toàn thân rõ rệt, khi đó không nên sinh hoạt tình dục. Trong dịch nhầy và tinh dịch của người bệnh viêm gan B người ta tìm thấy kháng nguyên bề mặt viêm gan B, như vậy qua sinh hoạt tình dục cũng có thể lây nhiễm viêm gan B. Nếu buộc phải sinh hoạt tình dục thì nên chú ý: không nên hôn, đồng thời nên dùng bao cao su chất lượng tốt, để cách ly với dịch nhầy và tinh dịch có tính lây nhiễm của người bệnh.

Người bệnh viêm gan mạn tính nếu bình thường thì tình trạng bệnh khá tốt, các chỉ tiêu chức năng gan bình thường, hoặc dù có khác thường nhưng không biểu hiện rõ rệt, có thể tiến hành hoạt động tình dục hợp lý, không nên quá lạm dụng, thời gian giao hợp cũng không nên quá dài, để bản thân không cảm thấy mệt mỏi. Thường sinh hoạt tình dục không ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng gan, nhưng cũng nên có sự điều chỉnh, khống chế.

Khi sinh hoạt tình dục, tuần hoàn của máu tăng nhanh, tim làm việc nhiều, huyết áp tăng, mạch đập nhanh, thở gấp. Năng lượng tiêu hao trong một lần quan hệ tình dục tương đương với sức bỏ ra cho cuộc thi chạy ngắn 100m. Sự tiêu hao thể lực lớn như vậy rất không có lợi đối với bệnh nhân viêm gan vốn cần nghỉ ngơi.