Phát triển “mũi điện tử” có khả năng đánh hơi nguy cơ ung thư trong hơi thở

Thứ sáu, 06/03/2020 - 19:46

(Dân trí) - Mới đây, các nhà khoa học vừa hé lộ một thiết bị điện tử đặc biệt có khả năng “đánh hơi” hơi thở, để phát hiện những người mắc bệnh lý tiền ung thư thực quản.

Barrett thực quản: Bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản lên nhiều lần

Theo Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Vương quốc Anh, những người được chẩn đoán mắc Barrett thực quản, một bệnh lý tiền ung thư với biểu hiện là các tế bào thành ống tiêu hóa biến đổi và phát triển một cách bất thường, sẽ có nguy cơ mắc ung thư biểu mô tuyến thực quản cao hơn đến 11 lần.

Người mắc Barrett thực quản thường không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng và thường xuất hiện ở những ai bị trào ngược dịch vị dạ dày, trong thời gian dài. Bên cạnh đó: là nam giới, trên 50 tuổi và thừa cân hay béo phì cũng là các yếu tố rủi ro. Theo số liệu thống kê tại Anh 3%-13% người mắc Barrett thực quản sẽ tiến triển thành ung thư biểu mô tuyến thực quản.

Phát triển “mũi điện tử” có khả năng đánh hơi nguy cơ ung thư trong hơi thở - 1

Ở thời điểm hiện tại, chẩn đoán Barrett thực quản phải dựa vào nội soi, một kỹ thuật khá đắt đỏ và có xâm lấn. Tuy nhiên, mới đây một nhóm các nhà khoa học công bố rằng, họ vừa phát triển thành công 1 chiếc mũi điện tử, có khả năng phát hiện người mắc Barrett thực quản chỉ cần dựa vào hơi thở của họ. Với phát minh này, nhóm tác giả hy vọng sẽ làm giảm đáng kể số ca mắc ung thư thực quản, nhờ vào khả năng phát hiện và ngăn chặn tận gốc.

“Nếu bạn có 1 phương pháp không xâm lấn và dễ dàng phát hiện được những người đang có nguy cơ phát triển ung thư thực quản, đương nhiên số người tham gia chẩn đoán sẽ cao hơn rất nhiều so với nội soi” – GS Peter Siersema, đồng tác giả của nghiên cứu đến từ Viện Radboud (Hà Lan) cho hay. “Sử dụng phương pháp của chúng tôi chỉ mất 5 phút”, chuyên gia này cho biết thêm.

Mũi điện tử sử dụng trí tuệ nhân tạo để chẩn đoán Barrett thực quản

Phát triển “mũi điện tử” có khả năng đánh hơi nguy cơ ung thư trong hơi thở - 2

Viết trong bài báo được công bố trên tạp chí Gut, GS Siersema và cộng sự cho biết họ đã thử nghiệm thiết bị của mình trên 402 bệnh nhân, đều chuẩn bị thực hiện nội soi. Trong số các bệnh nhân này, 129 người đã được chẩn đoán mắc Barrett thực quản, 141 người mắc bệnh trào ngược dịch vị dạ dày và 132 người gặp cả 2 vấn đề này.

Những bệnh nhân này được yêu cầu thở vào thiết bị, mà nhóm tác giả gọi là mũi điện tử, có khả năng nhận diện các phân tử dễ bay hơi khác nhau.

Trong hơi thở, những phân tử dễ bay hơi này chính là sản phẩm từ các quá trình diễn ra bên trong cơ thể t. Trong khi một số phân tử là biểu hiện của một cơ thể khỏe mạnh, thì nhiều phân tử khác là kết quả của các vấn đề bất thường như sự thay đổi trong tế bào, trong hệ vi sinh liên quan đến bệnh lý nào đó. Vì vậy, thành phần các chất có trong hơi thở có thể được sử dụng như một chỉ thị cho tình trạng cơ thể.

Chiếc mũi điện tử được tích hợp trí tuệ nhân tạo sẽ biết cách phân tích dạng thành phần hơi thở và liên kết nó với các tình trạng bệnh lý khác nhau. Để làm được điều này, trước hết các nhà khoa học phải huấn luyện cho trí tuệ nhân tạo, bằng cách cho nó ngửi thử mẫu của 90% các bệnh nhân, để xác định xem mẫu đó có liên quan đến Barrett thực quản hay không. Sau đó, 10% mẫu hơi thở của các bệnh nhân còn lại sẽ được dùng để kiểm tra khả năng của mũi điện tử. Quy trình huấn luyện – Kiểm tra này được lặp lại tổng cộng 10 lần.

Kết quả cuối cùng cho thấy rằng, mũi điện tử có thể chẩn đoán chính xác các bệnh nhân mắc Barrett thực quản với xác suất lên đến 91%. Trong khi đó, tỷ lệ chẩn đoán chính xác người không mắc Barrett thực quản là 74%.

Đại diện nhóm nghiên cứu chia sẻ rằng, họ đang chuẩn bị để tiến hành lại thí nghiệm này trên quy mô 1000 bệnh nhân, nhằm tăng cường độ chính xác của mũi điện tử. Nếu mọi thử nghiệm diễn ra suôn sẻ, thiết bị này sẽ có mặt trên thị trường sau 2-3 năm nữa.

Minh Nhật

Theo Guardian