Phác đồ điều trị ung thư: Tương đồng đến 80% giữa "trí tuệ nhân tạo" và bác sĩ điều trị

Ngày 26/4, tại Hội thảo Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y tế ở Việt Nam, kết quả thử nghiệm trên hơn 500 ca bệnh tại BV K Trung ương, BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh, BV Đa khoa tỉnh Phú Thọ (giai đoạn từ tháng 1/2018 - 9/2018) với các loại bệnh ung thư vú, phổi, dạ dày, đại trực tràng, cổ tử cung, buồng trứng... cho thấy phác đồ mà hệ thống này đưa ra tương đồng tới 80% phác đồ điều trị BV đang áp dụng.

Cụ thể, kết quả cho thấy tỷ lệ tương đồng giữa phác đồ bệnh viện và phác đồ hệ thống đạt 84,5% tại BV K Trung ương; đạt 80,30% tại BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh và đạt 70,3% tại BV Đa khoa Phú Thọ.

Theo các chuyên gia, các yếu tố ảnh hưởng đến sự tương đồng là do một số thuốc chưa có sẵn tạị Việt Nam, chi phí cao chưa được BHYT chi trả; một số xét nghiệm chi phí cao hoặc bệnh viện chưa thực hiện được; chỉ định xạ trị, phẫu thuật có sự khác nhau giữa các khu vực; một số phác đồ lựa chọn theo đánh giá điều trị thực tế như vấn đề dung nạp thuốc, cân nhắc tác dụng phụ có hại của người bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phác đồ điều trị khác hơn so với hệ thống.

Ưu điểm nổi bật của hệ thống, đó là đưa ra những phác đồ gợi ý dựa trên việc tiếp cận dữ liệu hồ sơ bệnh án và y văn nhanh cũng như các phác đồ điều trị tiên tiến, mới nhất trên thế giới. Cho tới nay, hệ thống này hỗ trợ các thông tin liên quan tới 13 loại ung thư phổ biến và được ứng dụng tại 230 bệnh viện và các cơ sở y tế tại 13 quốc gia trên toàn thế giới. 

Với hệ thống này sẽ hỗ trợ bác sĩ “quét” dữ liệu nhanh và đưa ra các phác đồ gợi ý chuẩn nhất.  Giá trị nhất, đó là các gợi ý được đưa ra đều được dẫn chứng bởi các nguyên cứu, bằng chứng để bác sĩ dựa vào bằng chứng xem xét kĩ hơn các phác đồ.

Tuy nhiên, việc quyết định điều trị cuối cùng cần thiết phải dựa trên kiến thức, kỹ năng của bác sĩ chuyên khoa trên từng trường hợp bệnh nhân cụ thể, đặc biệt những ca bệnh khó cần dựa trên quyết định của tiểu ban chuyên khoa (tumour board), bao gồm bác sĩ phẫu thuật, xạ trị, nội khoa, cận lân sàng… bởi lẽ điều trị ung thư không những cần áp dụng các thành tựu khoa học, kỹ thuật mà còn đòi hỏi cả nghệ thuật, kinh nghiệm của người thầy thuốc.

Các chuyên gia cũng lưu ý, nhiều người đang hiểu lầm cho rằng đây là một phương pháp điều trị khỏi ung thư hoàn toàn. Thực tế đây​ không phải là phương pháp chẩn đoán hay điều trị ung thư mà là phương tiện gợi ý, giúp bác sĩ chuyên ngành ung thư có thêm sự lựa chọn, tham khảo trong quá trình điều trị.

PGS.TS Trần Quý Tường, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế) đánh giá hệ thống IBM Watson for Oncology với 2 năm có mặt trên thị trường Việt Nam nhận được nhiều đánh giá khả quan từ hội đồng chuyên môn.

Sau thời gian triển khai thử nghiệm IBM Watson for Oncology (hệ thống trí tuệ nhân tạo nhằm gợi ý cho các bác sĩ ung bướu phác đồ điều trị ung thư cho từng người bệnh) tại các bệnh viện K Hà Nội, Bệnh viện ung bướu Hồ Chí Minh và Bệnh viện Phú Thọ, Bộ Y tế đã thành lập Hội đồng xem xét phần mềm IBM Watson for Oncology ứng dụng trong tư vấn hỗ trợ điều trị ung thư tại Việt Nam.

Theo đó, Hội đồng đã khẳng định sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo IBM Watson for Oncology góp phần nâng cao hiệu quả điều trị bệnh ung thư ở Việt Nam và khuyến nghị áp dụng trên diện rộng tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc.

Vì vậy, Bộ Y tế đề nghị các đơn vị cần phối hợi chặt chẽ trong công tác hợp tác triển khai, phù hợp với môi trường xã hội Việt Nam đồng thời theo kịp xu hướng phát triển công nghệ thông tin trên thế giới.

Tại Hội thảo, Bệnh viện K và Bệnh viện Ung bướu TP.HCM khẳng định, trong thời gian sắp tới sẽ đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ điều trị ung thư. Hiện tại, BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh đã chính thức triển khai hệ thống này. Bệnh viện K cũng cho biết sẽ sớm triển khai rộng rãi tại các cơ sở của Bệnh viện.

Hồng Hải