Nối bàn chân đứt rời khỏi cơ thể sau 18 giờ đồng hồ

Đứt rời hai chân vì dây nghiến

Sau 4 tuần nối ghép hai bàn chân đứt rời thành công cho nam thanh niên, TS. BS. Nguyễn Hồng Hà, trưởng khoa Phẫu thuật Tạo hình Hàm mặt BV Việt Đức thông tin về thành công của ca bệnh, bởi trải qua rất nhiều khó khăn, căng thẳng, hai bàn chân đứt rời khỏi cơ thể 18 tiếng mới “sống” lại.

Trước đó, tai nạn xảy ra khoảng 2h sáng ngày 16/3/2017. Khi đang kéo mẻ lưới lên bằng tời, trong lưới có cá, mực trọng lượng khoảng 2,5 tấn, dây tời bất ngờ tuột, trôi nhanh và quấn xiết vào hai cổ chân ngư dân Nguyễn Sỹ H. 28 tuổi (Quảng Cư, Thanh Hóa). Trong tích tắc, H. bị treo ngược lên đỉnh tời cao khoảng 3m. Rồ phút chốc sau đó, H. thấy mình bị rơi bộp xuống vì dây tời đã xiết đứt hai cổ chân.

Sau khi rơi xuống, anh H. được đồng nghiệp trên thuyền cấp cứu, dùng chăn băng kín 2 chân cầm máu, 2 bàn chân đứt rời cũng được cho vào thùng nước khoáng có đá.

Sau đó, ngay lập tức thuyền tăng tốc đưa H. tới đảo Bạch Long Vĩ . Sau 4 giờ tàu chạy mới vào đến đảo, ngư dân H. được sơ cứu, rồi tiếp tục được chuyển vào đảo Cát Bà lúc 11h trưa.

Sau khi được đơn vị y tế tại đây tiếp nhận, truyền dịch, bệnh nhân H. lại tiếp tục di chuyển chặng đường để đến phà Bính (Hải Phòng), nơi có xe cứu thương chờ sẵn và chở thẳng H. đến BV Việt Đức (Hà Nội).

TS Hà cho biết, bệnh nhân đến viện lúc 15h30' ngày 16/3/2017. Với một tổn thương nặng và thời gian thiếu máu quá dài, nguy cơ thất bại rất cao nhưng bệnh nhân là một thanh niên trẻ, bị đứt rời cả hai bàn chân, cả gia đình và các bác sĩ quyết tâm còn nước còn tát, huy động 4 kíp trực về chấn thương chỉnh hình và tạo hình vi phẫu cùng tiến hành cấp cứu ngay lập tức cho BN.

Theo Ths.BS. Vũ Trung Trực, không chỉ áp lực về thời gian đứt rời quá lâu, qua xử lý phần chân đứt rời cho thấy nó đã bị bỏng lạnh sau một thời gian dài tiếp xúc trực tiếp với đá. Hơn nữa, do tổn thương dây thừng xiết chặt đến mức đứt rời hai bàn chân đã làm nát tất cả tổ chức gân, cơ, da, xương... nên việc nối liền càng khó khăn hơn.

Dù đã nỗ lực nhanh hết sức, các kíp phẫu thuật đồng thời làm việc nhưng sau khi tiến hành xử lý phần vết thương dập nát, cắt bỏ phần dập nát, xử lý lại phần chân đứt rời… các bác sĩ mới có thể bắt tay vào nối là ở giờ thứ 18 sau đứt rời.

Ca phẫu thuật bắt đầu từ 17h ngày 16/3 và đến tận 23 giờ cùng ngày mới kết thúc. Các bác sĩ đã phải cắt bỏ phần bị dập nát cẳng chân trái rồi nối trực tiếp. Còn nửa bàn chân bên phải buộc cắt ngắn 2,5 cm xương, mạch máu vẫn còn dập nát nên bắt buộc phải ghép mạch (lấy mạch máu ở chỗ khác ghép vào thay thế cho mạch máu bị dập).

Nhiều khó khăn

Các bác sĩ cho biết sau nối chân 2 ngày, bàn chân bên trái của bệnh nhân phù nề. Nửa bàn chân bên phải có dấu hiệu thiếu máu, mạch máu bị tắc. Sau khi đánh giá, các bác sĩ nhận thấy mạch máu nối vẫn thông nhưng không lên được phần đầu ngón chân. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do tổn thương đụng dập cả mạch máu phần trên, nguyên nhân nữa do bỏng lạnh, nên nửa bàn chân đó đã không sống được.

Các bác sĩ phải tính toán rất kỹ để xử lý tình huống này, lựa chọn phương án tối ưu cho người bệnh. TS Hà cho biết, sau khi hội chẩn, các bác sĩ quyết định bỏ nửa bàn chân phải hỏng rồi lập tức tiến hành tạo hình chuyển vạt tức thì. Lấy một vùng da ở các cơ quan lân cận đắp luôn vào phần mỏm cụt hở để giữ tối đa chiều dài chân cho BN. Sau khi cấy ghép, miếng da đã sống tốt.

Vừa xử lý xong chân phải, tình trạng phù nề của bàn chân trái vẫn tiếp tục tăng lên, to, phồng căng như bóng. Các BS rất lo ngại tình trạng lặp lại như bàn chân phải vì phần chân đứt rời này bị bỏng lạnh.

“Sau nhiều ngày căng thẳng, chăm sóc kỹ càng, đến nay, vạt chân phải sống tốt, bàn chân ghép đã xẹp nhăn nhúm, hồng ấm, cho thấy bàn chân đã “sống” lại”, Ths Trực nói.

Hồng Hải