Những nguyên tắc cần nhớ để xây dựng thực đơn cho bệnh nhân ung thư

Ung thư là một căn bệnh hiểm nghèo nhưng nếu biết cách chủ động phòng ngừa, tầm soát theo dõi, phát hiện điều trị bệnh sớm và đúng cách thì sẽ cho kết quả rất khả quan, thậm chí là có thể chữa khỏi. Theo thống kê của thế giới, 1/3 trường hợp ung thư phát hiện sớm có thể chữa khỏi, 1/3 có thể phòng ngừa, 1/3 phát hiện ra ở giai đoạn muộn, tuy nhiên chúng ta cũng có thể kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư

Với bệnh nhân ung thư, để chung sống tốt với khối u mang trong người, thì trước hết cần phải tăng cường sức khỏe và khả năng chịu đựng của cơ thể. Để làm việc này, bên cạnh duy trì thói quen tập luyện thể dục thể thao, thiết kế một chế độ ăn thật khoa học cũng là yếu tố rất quan trọng.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, để xây dựng chế độ ăn cho người mắc bệnh ung thư, trước hết cần tuân theo những nguyên tắc cơ bản sau:

- Duy trì cân nặng lý tưởng: Đối với nhiều người bệnh, nên tránh giảm cân bằng cách dung nạp đủ lượng calo mỗi ngày. Đối với những người bệnh thừa cân – béo phì, cần giảm cân.

- Một mô hình ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều rau và trái cây, một lượng vừa phải ngũ cốc và các nguồn protein thực vật như các loại hạt, đậu nành, cùng các loại thịt như cá, thịt gia cầm, thịt nạc hoặc sản phẩm từ sữa ít béo.

- Người bệnh cần được bổ sung đầy đủ các loại dưỡng chất cần thiết: chất đạm, tinh bột, vitamin… trong bữa ăn hàng ngày, có thể chia nhỏ thành nhiều bữa cho người bệnh.

- Không kiêng khem quá nhiều, vẫn ăn uống bình thường, 1 số loại thực phẩm như xúc xích, đồ nướng, chiên xào nhiều dầu mỡ, chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá… thì cần hạn chế.

Bên cạnh đó, đối với các bệnh nhân ung thư điều trị hóa xạ trị, cần lưu ý thêm những vấn đề sau để tăng cường hiệu quả điều trị, cũng như giảm bớt tác dụng phụ mà tia phóng xạ và hóa chất gây ra:

- Trước, trong và sau thời gian điều trị, người bệnh đều cần được cung cấp đầy đủ năng lượng. Nhu cầu năng lượng khuyến nghị đối với người bệnh có thể trạng bình thường là 30-35 Kcal/kg/ngày theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng, đối với người bệnh ung thư thừa cân, béo phì nhu cầu năng lượng khuyến nghị cần tính theo cân nặng lý tưởng, người bệnh suy kiệt nặng thì nên tính nhu cầu năng lượng theo cân nặng thường có, sau đó nên tăng từ từ cho đến khi đạt được nhu cầu khuyến nghị theo cân nặng lý tưởng.

- Nếu gặp phải tình trạng buồn nôn sau hóa xạ trị thì cần chia nhỏ bữa ăn, ăn thành nhiều bữa chứ không bắt buộc ăn 3 bữa một ngày. Nếu tình trạng dạ dày không tốt, thử chế độ ăn lỏng như cháo loãng hoặc nước hoa quả hoặc thực phẩm dễ tiêu hóa như bánh mì.

- Nếu bị tiêu chảy sau hóa xạ trị: bổ sung các thực phẩm giàu natri và kali như: chuối, cam, đào, nước ép mơ, khoai tây luộc, tránh các đồ chiên rán nhiều dầu mỡ…

- Uống nhiều nước, uống từ từ từng ngụm nhỏ giúp hạn chế tình trạng khô miệng sau hóa xạ trị.

- Kết hợp ăn uống đầy đủ với đi lại vận động nhẹ nhàng để quá trình tiêu hóa và trao đổi chất diễn ra tốt hơn.