Những ai có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao nhất?
(Dân trí) - Cần lưu ý rằng, không chỉ những người thường xuyên duy trì chế độ ăn thiếu I-ốt mới có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao.
Tuyến giáp là tuyến nội tiết hình cánh bướm nằm ở cổ, có vai trò điều hòa nhiều hoạt động sinh trưởng và phát triển của cơ thể. Khi chức năng tuyến giáp bị rối loạn, có thể gây ra các bệnh cường giáp, suy giáp, đa nhân tuyến giáp, u bướu lành tuyến giáp và ung thư tuyến giáp.
Ung thư tuyến giáp là gì?
PGS. TS. Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu cho biết ung thư tuyến giáp là ung thư phổ biến nhất của hệ nội tiết. Ung thư tuyến giáp đứng thứ 10 về số ca mắc mới trong các bệnh ung thư. Tỷ lệ mắc bệnh nam/nữ là 1/3.
Ung thư tuyến giáp chia làm hai nhóm khác nhau về lâm sàng, điều trị và tiên lượng, gồm: ung thư tuyến giáp thể biệt hóa và ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa.
Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm, tiên lượng tốt, gồm thể nhú, thể nang hoặc hỗn hợp thể nang và thể nhú. Thể nhú là thể hay gặp nhất của ung thư tuyến giáp, chiếm 70-80%. Vị trí di căn hay gặp của ung thư tuyến giáp là phổi, xương…, GS Khoa cho biết.
Đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể nhú đã có di căn như trường hợp chị N, phương pháp điều trị hiện nay là phẫu thuật cắt tuyến giáp toàn bộ kết hợp với điều trị bằng I-131, sau đó điều trị bằng liệu pháp hormon thay thế.
Trong điều trị ung thư tuyến giáp thể biệt hóa phẫu thuật đóng vai trò quan trọng nhất, phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp kết hợp với nạo vét hạch cổ là phương pháp điều trị tối ưu nhất. Điều trị I-131 là phương pháp điều trị bổ trợ giúp tiêu diệt những tế bào ung thư còn sót lại hoặc những tổn thương di căn xa. Điều trị hormon thay thế giúp duy trì bệnh ổn định, kéo dài thời gian xuất hiện tái phát. Xạ trị ngoài và hóa trị ít có giá trị với ung thư tuyến giáp thể biệt hóa, thường được sử dụng đối với ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa và ung thư tuyến giáp thể tủy.
Những yếu tố nguy cơ của ung thư tuyến giáp
Tại Việt Nam, theo một số thống kê chưa đầy đủ, hiện có khoảng trên 4,6 triệu người mắc u nhân tuyến giáp, trong đó, có 2% là u ác tính. Tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nam giới.
Bên cạnh đó, theo các bác sĩ Bệnh viện K, ung thư tuyến giáp còn có những yếu tố nguy cơ sau:
- Yếu tố phóng xạ: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Ví dụ điển hình nhất là những người có tiền sử xạ trị ở vùng cổ sẽ có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao. Trong lịch sử, các nhà khoa học cũng thống kê được rằng, các yếu tố ung thư tuyến giáp tăng lên sau các tai nạn hạt nhân như vụ nổ bom nguyên tử ở Nhật Bản, trong Chiến tranh thế giới thứ 2.
- Chế độ ăn thiếu i-ốt: Người ta nhận thấy rằng, nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp tăng lên ở những vùng có chế độ ăn thiếu i-ốt.
- Tiền sử bệnh tuyến giáp: Ở những người có tiền sử mắc một số bệnh về tuyến giáp, chẳng hạn như viêm, u tuyến giáp có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn người bình thường.
- Đột biến gen: Trong các nghiên cứu về ung thư tuyến giáp, người ta thấy rằng, 50% bệnh nhân có hiện tượng đột biến gen. Cùng với đó, có đến 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có liên quan đến yếu tố gia đình (có người trong nhà bị ung thư tuyến giáp). Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có một tài liệu nào cho thấy ung thư tuyến giáp là do di truyền.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên chủ động tầm soát ung thư định kỳ, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao. Biết sớm, trị đúng, bệnh cho kết quả tốt khoảng 95%. Bệnh vẫn có thể tái phát nhiều chục năm sau, dưới dạng các hạch cổ hoặc di căn ở phổi hoặc xương. Tuy nhiên, ung thư tuyến giáp tái phát vẫn có thể trị tốt.
Những dấu hiệu nhận biết sớm ung thư tuyến giáp
- Khối u ở cổ: Tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, nhưng bất kỳ khối u nào không tự biến mất trong vòng vài tuần đều cần được kiểm tra. Nếu ung thư tuyến giáp đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận, khối u có thể nằm lệch ở một bên cổ chỗ các hạch lympho, thay vì ở phía trước là vị trí của tuyến giáp.
- Khó nuốt: Khi khối u to lên, nó có thể cản trở khả năng nuốt. Do đó, nếu tình trạng khó nuốt không biến mất trong một vài tuần thì bạn nên đi khám.
- Thay đổi giọng nói:Thanh quản nằm ngay phía trên tuyến giáp, vì vậy những thay đổi ở tuyến giáp có thể làm cho bạn bị khàn giọng.
- Khó nói, ăn, hoặc thở: Những triệu chứng này có thể sẽ không xảy ra trừ khi ung thư đã ở giai đoạn muộn.
Minh Nhật
Theo Cancer