Nhiễm khuẩn tụ cầu vàng, nhiễm trùng nguy hiểm vì châm cứu

Mới đây, Khoa Phẫu thuật nhiễm khuẩn - Chăm sóc vết thương, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tiếp nhận trường hợp người bệnh nam (56 tuổi, Hải Phòng) chuyển đến với trong tình trạng bị "áp xe cổ".

Bệnh nhân có tiền sử thoát vị đĩa đệm cột sống cổ nhiều năm, thường xuyên đau vai gáy và vận động cổ khó khăn. Bệnh nhân lựa chọn phương pháp điều trị đông y như châm cứu, thủy châm…

Đầu năm 2021, giữa những lần đi châm cứu, người bệnh xuất hiện sốt, đau cổ tăng… không đỡ. Lúc này gia đình đưa bệnh nhân tới BV Việt Đức khám trong tình trạng nhiễm trùng, đau cổ nhiều, nuốt vướng, khó thở.

Các bác sĩ phát hiện bệnh nhân có 2 ổ áp xe phía trước cột sống và cạnh cổ trái, phải tiến hành phẫu thuật nhằm dẫn lưu, phá bỏ ổ áp xe. Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân nhiễm khuẩn Staphylococcus Aureus (tụ cầu vàng) nguy hiểm.

Ths. Phạm Vũ Hùng, Phụ trách khoa Phẫu thuật Nhiễm khuẩn cho biết, thông thường các áp xe trung thất được dẫn lưu mủ qua các đường vùng cổ, ngực nếu vỡ ở trung thất ngực hoặc kết hợp cả hai cổ và ngực. Tuy nhiên trường hợp này các bác sĩ phải kết hợp dẫn lưu từ trong họng ra với các dụng cụ chuyên dụng của bác sĩ khoa tai mũi họng. Sau phẫu thuật bệnh nhân được điều trị kháng sinh phù hợp có tác dụng đến tụ cầu vàng nên bệnh tiến triển tốt.

Theo PGS.TS Nguyễn Đức Chính, Nguyên Trưởng khoa Phẫu thuật Nhiễm khuẩn, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, thực tế điều trị châm cứu cũng như điều trị đông y đã có từ lâu và hiệu quả trong nhiều bệnh lý. Tuy nhiên cũng như những can thiệp điều trị cần tuân thủ việc vô khuẩn vô trùng khi thực hiện kỹ thuật. Vi khuẩn phân lập được là bằng chứng việc lây nhiễm dụng cụ.

"Trường hợp này, bệnh nhân có áp xe trung thất. Đây là bệnh lý nặng, phức tạp, đe dọa tính mạng người bệnh", PGS Chính cho biết.

Theo đó, áp xe trung thất là một bệnh lý nhiễm trùng nặng của tổ chức liên kết nên có tính chất lan rộng, đặc biệt những trường hợp lan rộng vùng ngực rất nguy hiểm nguy cơ tử vong cao do biến chứng vỡ vào mạch máu lớn, vào màng tim, tràn mủ màng phổi. Mặc dù có những tiến bộ về điều trị và hồi sức nhưng cho đến nay tử vong do bệnh lý áp xe trung thất vẫn cao (gần 60% trong một số các báo cáo). Bệnh nhân chủ yếu tử vong trong bệnh cảnh nhiễm trùng nhiễm độc nặng hoặc chảy máu cấp tính.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến áp xe trung thất, như do nhiễm trùng vùng họng như nhiễm trùng răng, miệng, tổn thương thủng thực quản do chấn thương như hóc xương hoặc bệnh lý vỡ thực quản tự phát trong hội chứng Boerhaave. Ngoài ra cũng có thể gây nên tình trạng áp xe trung thất từ các can thiệp y tế.

PGS Chính cho biết, đối với các trường hợp áp xe trung thất do trực tiếp tổn thương hầu họng, thực quản, các vi khuẩn hay gặp là Gram (+) phổ biến Streptococcus species, Enterococcus faecalis, Acinetobacter Baumanii; Gram (-) phổ biến Klebsiella pneumonie, Pseudomonas aeruginosa … tồn tại nội sinh trong các khoang, hốc của cơ thể.

"Nhưng với trường hợp này vi khuẩn phân lập được là Staphylococcus Aureus (tụ cầu vàng) chỉ có ở lớp phủ bên ngoài và xâm nhập vào bên trong gây bệnh qua mũi kim châm. Vì thế, việc vô trùng dụng cụ châm cứu rất quan trọng để ngăn ngừa những nguy cơ nhiễm khuẩn nguy hiểm", PGS Chính khuyến cáo.