Nguyên nhân và cách phòng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

(Dân trí) - Theo dự báo, đến năm 2020, bệnh viêm tắc phế quản - phổi mãn tính sẽ là căn bệnh gây tử vong nhiều thứ ba trên thế giới. Thời gian ủ bệnh dài và không gây tổn thương nhìn thấy được nên nhiều người chủ quan, đến khi phát hiện thì đã ở mức trầm trọng.

Nguyên nhân của bệnh viêm tắc phế quản - phổi mãn tính là do di chứng của việc phổi - phế quản bị nhiễm trùng lúc còn nhỏ (có thể do lao hoặc không phải), nhưng nhiều nhất là do thuốc lá, ô nhiễm môi trường hoặc do nghề nghiệp.

 

Căn bệnh này có thể được chẩn đoán sớm dựa trên một số dấu hiệu, như ho kéo dài vào buổi sáng hoặc khạc đờm nhiều, khó thở. Việc khó thở mới đầu chỉ xuất hiện khi làm gắng sức, sau đó sẽ trở nên thường xuyên hơn trong sinh hoạt hàng ngày.

 

Khi có những triệu chứng này, bệnh nhân cần thông báo sớm cho bác sĩ. Tuy nhiên trong thực tế bệnh nhân thường lãng quên, nhất là những người có thói quen hút thuốc lá thường xuyên .

 

Cách thăm khám đơn giản nhất để bác sĩ chẩn đoán bệnh là đo chức năng hô hấp. Với một chiếc máy điện tử, bác sĩ chuyên khoa sẽ đo dược khả năng thở, dựa vào dung tích khí thở ra tối đa trong một giây của bệnh nhân, từ đó cho biết khả năng ho hay thở gắng sức. Bác sĩ sẽ dễ dàng theo dõi được tiến triển của bệnh.

 

Nếu kết quả đo giảm, tức là bệnh đang tiến triển và có thể dẫn đến suy hô hấp mãn tính. Ước tính có 20% bệnh nhân bị viêm phế quản mãn tính có thể biến thành viêm tắc phế quản - phổi mãn tính.

 

Tại các nước công nghiệp châu Âu, ví dụ tại Pháp có đến 3 triệu trong tổng số 60 triệu dân bị mắc căn bệnh này, đứng hàng thứ năm trong số các nguyên nhân gây tử vong. Tổ chức Y tế Thế giới cũng dự đoán tới năm 2020, viêm tắc phế quản - phổi mãn tính sẽ là căn bệnh gây tử vong nhiều thứ ba trên thế giới.

 

Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ đàn ông hút thuốc lá cao nhất thế giới, với 70% đàn ông từ độ tuổi 20 đến 45 hút thuốc lá, trong khi chỉ có 4% phụ nữ hút thuốc. Độ tuổi bắt đầu hút thuốc lá cũng ngày càng “trẻ hóa”. Do đó, số trường hợp mắc bệnh viêm tắc phế quản - phổi  mới hàng năm dự đoán sẽ tăng lên trong thời gian tới tại Việt Nam.

 

Chung sức đấu tranh chống lại việc hút thuốc lá, cải thiện môi trường sống và cùng nhau tham gia vào việc phát hiện sớm căn bệnh này là mục đích của ngày thế giới phòng chống bệnh viêm tắc phế quản - phổi mãn tính 16/11/2005.

 

Nhằm giúp người dân phòng chống, sớm phát hiện và điều trị hiệu quả căn bệnh này, Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội cũng chính thức áp dụng từ ngày 16/11/2005 một chương trình “Khám & phát hiện bệnh viêm tắc phế quản - phổi trọn gói” bao gồm: Khám lâm sàng với bác sĩ chuyên khoa, chụp phổi, đo chức năng hô hấp, kiểm tra khí máu, với mức giá ưu đãi. Ngoài ra, Bệnh viện cũng áp dụng một chương trình “Khám hen trọn gói”, giúp phát hiện sớm bệnh hen và biết bệnh đang ở giai đoạn nào.

 

Mặt khác, để nâng cao hiểu biết cho mọi người về bệnh hen và cách điều trị, tạo “sân chơi” để các bệnh nhân có thể chia sẻ kinh nghiệm với nhau, đồng thời nhận được những lời khuyến cáo, giải thích từ phía các bác sỹ chuyên khoa Pháp và Việt Nam, Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội phối hợp với hãng dược phẩm Astra Zeneca sẽ tổ chức buổi sinh hoạt Câu lạc bộ hen lần thứ năm, sẽ diễn ra từ 14h00 đến 16h00, ngày 25/11/2005.

  

Đức Trung