Ngăn ngừa suy thận do sỏi thận

Sỏi thận hình thành do sự tăng quá mức nồng độ các chất khoáng như canxi, oxalat, muối urat natri, cystine hay phốt pho, lắng đọng trong đài, bể thận và kết thành sỏi.

Những viên sỏi nhỏ có thể tự ra ngoài theo nước tiểu mà không gây triệu chứng gì. Viên lớn hơn có thể vẫn di chuyển được theo dòng nước tiểu nhưng gây đau đớn và chảy máu đường tiết niệu, hay mắc lại ở những chỗ hẹp của niệu quản, gây viêm tắc niệu quản, bí tiểu.

Những viên có bề mặt xù xì, lởm chởm, sắc nhọn rất dễ làm tổn thương thận, là điều kiện tốt cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm đường tiểu. Người bệnh sẽ thấy đau lưng, đái buốt, đái dắt, đái đục. Khi sỏi xuất hiện ở hai bên thận, kết hợp với đường tiểu bị viêm nhiễm nặng sẽ khiến chức năng thận bị suy giảm và lâu dần dẫn đến suy thận.

Suy thận mạn tính là một tổn thương không phục hồi của các đơn vị thận, làm mất dần chức năng thận. Bệnh không thể chữa khỏi và thường diễn tiến âm thầm. Quá trình suy thận diễn biến kéo dài, âm ỉ với những triệu chứng mơ hồ ở giai đoạn đầu như: sưng phù, mệt mỏi, xanh xao, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, tiểu nhiều lần...

Suy thận ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe bệnh nhân như: gây ra các bệnh tăng huyết áp, suy tim, nhồi máu cơ tim, giảm tuổi thọ và chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, khi khả năng lọc của thận chỉ còn từ 5 - 10%, suy thận chuyển sang giai đoạn cuối và cần phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Để phát hiện sỏi thận, người bệnh có thể tới các cơ sở chuyên khoa làm xét nghiệm nước tiểu, siêu âm hoặc chụp X- quang, chụp UIV hệ tiết niệu… Nếu bị sỏi thận, bệnh nhân cần sớm điều trị để tránh các biến chứng, đặc biệt là suy thận. Tùy theo vị trí, kích thước và tính chất của sỏi để lựa chọn các biện pháp điều trị khác nhau.

Sỏi thận với kích thước nhỏ hơn 2cm thường được tán sỏi ngoài cơ thể. Bên cạnh đó, phương pháp mổ lấy sỏi qua da là cách điều trị tương đối an toàn và hiệu quả với sỏi thận có kích thước lớn, giúp giảm nguy cơ dẫn tới suy thận.

Những điều cần biết cho bệnh nhân suy thận:

Thức ăn nên hạn chế: Muối (ăn nhạt nếu có phù, mỗi ngày chỉ nên dùng khoảng 2 thìa nhỏ nước mắm); đạm (hạn chế ăn đạm thực vật như đậu đỗ, lạc, vừng, tránh ăn nội tạng động vật); đồ nướng, rán, thực phẩm giàu kali (cam, chuối, nho, đào, chanh, bưởi, lạc, hạt điều, hạt dẻ, socola); thực phẩm giàu phốt-pho (pho-mat, cua, lòng đỏ trứng, thịt thú rừng, đậu đỗ…).

Thức ăn được khuyến khích: Chất bột (khoai lang, khoai sọ, sắn, miến dong); chất đường (đường, mía, mật ong, hoa quả ngọt); chất béo (có thể ăn khoảng 30-40g/ngày, ưu tiên chất béo thực vật); bổ sung canxi (sữa); bổ sung vitamin (nhóm B, C, acid folic…).

Nước uống: Lượng nước uống hàng ngày nên sử dụng = 500ml + lượng nước tiểu hàng ngày (tổng nước uống + nước canh trong bữa ăn…); hạn chế đồ uống có ga, cồn (bia, rượu...).

Sử dụng các thảo dược bảo vệ, tăng cường chức năng thận như cây dành dành, đan sâm, hoàng kỳ, trầm hương, râu mèo, mã đề, linh chi đỏ,….