Môi trường sống tác động đến 6 chỉ số quan trọng như thế nào?

Thiên nhiên mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe

Ô nhiễm không khí là vấn đề môi trường cấp bách, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Nghiên cứu từ Đại học Birmingham và Đại học Manchester, đăng trên tạp chí Nature Communications, cho thấy môi trường ô nhiễm ảnh hưởng tiêu cực đến não bộ, tim mạch và hệ hô hấp.

Ngược lại, việc tiếp xúc hằng ngày với không gian có mật độ cây xanh cao, trong lành đem lại nhiều lợi ích quan trọng cho não bộ, bao gồm 6 chỉ số: Chỉ số IQ (chỉ số thông minh), EQ (chỉ số cảm xúc), CQ (chỉ số sáng tạo), SQ (chỉ số xã hội), PQ (chỉ số thể chất) và AQ (chỉ số nghị lực).

Theo The Guardian, trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ học Môi trường của Barcelona đã theo dõi 2.500 trẻ em trong thành phố trong hơn một năm và phát hiện ra rằng học sinh tại trường học có nhiều không gian xanh hơn ở trong và xung quanh có trí nhớ học tập tốt hơn và ít mất tập trung hơn.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng mức độ cây xanh quanh trường học, được đo bằng hình ảnh vệ tinh, có liên quan đến việc cải thiện năng lực tinh thần để liên tục xử lý và cập nhật thông tin của học sinh.

Kết quả nghiên cứu đã khiến Mark Nieuwenhuijsen, một trong những nhà khoa học đứng đầu, khuyến nghị rằng các trường học nên xanh hóa môi trường.

"Nếu bạn trồng một vài cái cây ở đó, tôi chắc chắn rằng bạn sẽ thấy một tác động tích cực nhất định nói chung. Điểm số ở trường của bạn sẽ tăng lên một chút", ông nói.

Một nghiên cứu từ Bỉ được công bố trên tạp chí trực tuyến Plos Medicine mới đây cũng cho rằng trẻ lớn lên ở những khu vực xanh hơn có chỉ số IQ cao hơn, cũng như mức độ hành vi khó khăn thấp hơn.

Phân tích hơn 600 học sinh người Bỉ trong độ tuổi từ 10 đến 15 cho thấy việc tăng 3% độ xanh của khu phố đã làm tăng điểm IQ trung bình của họ thêm 2,6 điểm.

Đi bộ, chạy bộ, làm vườn… giúp nâng cao sức khỏe

GS Tim Nawrot, chuyên gia dịch tễ học môi trường tại Đại học Hasselt (Bỉ), người tham gia nghiên cứu, cho biết: "Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy môi trường sống xanh có liên quan đến chức năng nhận thức, chẳng hạn như kỹ năng ghi nhớ và sự tập trung".

Theo Unicef, bên cạnh lợi ích cho trẻ nhỏ, thiên nhiên cũng mang lại nhiều tác dụng cho sức khỏe tinh thần và thể chất cho nhóm thanh thiếu niên hoặc người trưởng thành, như giảm bệnh tật, kích thích giác quan và tăng cường hormone hạnh phúc.

Theo Discover Magazine, các nghiên cứu chỉ ra một không gian có nhiều tầng thực vật, đa dạng sinh học giúp cải thiện độ trong lành của không khí, hấp thụ bụi mịn để giúp cải thiện hệ hô hấp hay tim mạch. Môi trường sinh thái của thực vật còn tạo ra những tác động sâu sắc đáng kinh ngạc đến nhiều khía cạnh của tư duy, cảm xúc và sức khỏe toàn diện.

Môi trường tự nhiên sinh thái tạo ra không gian vận động, giúp con người cải thiện đáng kể PQ - sức khỏe thể chất. Các không gian mở của thiên nhiên góp phần giúp con người dễ được kết nối với nhau, dễ dàng tìm thấy cầu nối để gia tăng các mối tương tác xã hội, nhờ đó gia tăng chỉ số xã hội SQ.

Bên cạnh đó, chỉ số sáng tạo CQ cải thiện mạnh mẽ khi con người được hòa mình trong thiên nhiên.

Điều này có được là nhờ tác động trực tiếp của thiên nhiên vào cơ chế hoạt động của hệ thần kinh đối giao cảm, đưa não bộ được trở về trạng thái "retreat" (tái tạo năng lượng) để tăng sự tập trung, quan sát khám phá, suy nghĩ sâu và nảy ra những sáng kiến mới mẻ.

Thiên nhiên chứa đựng nhiều khả năng trị liệu, phục hồi, tái tạo tự nhiên, đơn cử như liệu pháp "tắm rừng" của người Nhật, giúp giảm huyết áp và nâng cao sức khỏe tinh thần nhờ hít thở các hợp chất tự nhiên từ cây cối.

Các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, làm vườn, đọc sách hay thiền trong không gian xanh mang lại lợi ích sức khỏe cao hơn so với khi thực hiện trong môi trường đô thị.

Nếu không có điều kiện sống gần gũi thiên nhiên, việc mở cửa sổ đón tiếng chim hót, gió thổi, hay sử dụng âm thanh thiên nhiên qua ứng dụng cũng có tác động tích cực nhất định đến sức khỏe.