Loại nấm mốc phổ biến trong nhà đặc biệt nguy hiểm với một số người

Hưởng ứng kỷ niệm "Ngày Phòng chống bệnh nấm Aspergillosis toàn cầu", chiều 1/2, Bệnh viện Phổi Trung ương tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề Những thách thức trong chẩn đoán và điều trị nấm phổi.

TS.BSCC Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, cho biết, bệnh lao được ví như kẻ giết người thầm lặng còn bệnh nấm là kẻ giết người dấu mặt vì dấu hiệu của bệnh còn kín đáo hơn nhiều.

Hàng năm trên thế giới có hơn 6,5 triệu ca mắc nấm xâm lấn và nấm phổi mạn tính do Aspergillus. Số ca tử vong liên quan đến các bệnh về nấm là khoảng 3,8 triệu người mỗi năm.

"Nấm tại phổi là nguyên nhân hay gặp, đứng thứ 3 sau nấm da và niêm mạc. Các bệnh như phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), HIV, lao, hen, ung thư là những yếu tố thuận lợi dẫn đến mắc các bệnh về nấm. Việt Nam là nước có tỷ lệ cao mắc lao, COPD, hen, ung thư", TS Lượng nói.

Nấm phổi là một bệnh lý nguy hiểm ở đường hô hấp. Bệnh ít gặp nhưng tỷ lệ tử vong cao (khoảng 50-70%) nếu người bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nấm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi ít gặp ở người có sức khỏe bình thường, sức đề kháng tốt.

Trong các căn nguyên gây nấm phổi, hay gặp nhất là nấm Aspergillus. Nấm Aspergillus là một loại nấm mốc rất phổ biến và có mặt ở trong nhà và ngoài môi trường.

Mọi người thường hít phải loại nấm này từ không khí, nhưng nó chỉ ảnh hưởng đến những người có hệ miễn dịch suy giảm nặng như bệnh nhân ung thư máu, ung thư các cơ quan khác, sau cấy ghép tạng hoặc điều trị các thuốc ức chế miễn dịch dài ngày.

Loại nấm này cũng có thể gây bệnh ở những người đã/đang có bệnh tại phổi, chẳng hạn như những bệnh nhân từng mắc lao phổi, hen suyễn hay xơ nang phổi... dẫn đến bệnh nấm Aspergillus phổi mạn tính.

Tại Việt Nam, hiện chưa có số liệu cụ thể về bệnh nấm phổi do Aspergillus. Tuy nhiên khoảng 50% bệnh nhân từng mắc lao đến khám lại tại các cơ sở chuyên khoa hô hấp mắc nấm phổi do Aspergillus. Việt Nam cũng là nước có gánh nặng nấm mạn tính thứ 5 trên thế giới với trên 55.000 ca.

Người mắc nấm phổi nếu không được điều trị, phần phổi bị phá hủy sẽ ngày một lớn, dẫn đến mất chức năng phổi. Biểu hiện về lâm sàng là ho ra máu, khó thở và suy mòn…, dần dần người bệnh sẽ tử vong.

Dấu hiệu, cách phòng bệnh nấm phổi

Những dấu hiệu cảnh báo có thể mắc nấm phổi bao gồm:

- Sốt cao kéo dài.

- Ho khan, đôi khi ho ra máu.

- Đau tức ngực.

- Khó thở giống như mắc bệnh hen.

- Sụt cân không rõ nguyên nhân.

- Mệt mỏi…

Đối tượng có nguy cơ mắc nấm phổi:

- Người có hệ miễn dịch yếu, bị suy giảm miễn dịch.

- Người cao tuổi.

- Người mắc bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch do ung thư, người hay dùng các thuốc ức chế miễn dịch sau ghép tạng...

- Người được xác định viêm phổi mà điều trị mãi không khỏi, bác sĩ cần nghĩ tới bệnh nấm phổi.

Điều trị bệnh rất tốn thời gian, tiền bạc, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để chữa bệnh, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân sử dụng thuốc kháng nấm.

Bệnh nhân nấm phổi phải điều trị hàng tháng trời. Thuốc điều trị có giá rất cao.

Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây ra các biến chứng như suy hô hấp, ho ra máu, xơ phổi, tái phát các đợt nhiễm khuẩn phổi, suy mòn, khó thở thường xuyên, tử vong….

Việc chẩn đoán nhiễm nấm hiện nay còn gặp nhiều khó khăn về vấn đề nghi ngờ lâm sàng và các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán bệnh. Biểu hiện lâm sàng của bệnh thường không rõ ràng. Nhiều xét nghiệm chẩn đoán nấm không nhạy, không đặc hiệu, nhiều xét nghiệm không có sẵn ở nhiều nơi trên thế giới.

Theo các chuyên gia y tế, để phòng bệnh nấm phổi, người dân cần thường xuyên rèn luyện thân thể, ăn nhiều hoa quả tươi, nâng cao sức đề kháng. Tránh để nấm mốc trong nhà, đồ đạc sắp xếp gọn gàng, đủ ánh nắng, thông gió tránh ẩm ướt. Khi vệ sinh nhà cửa cần mang khẩu trang để tránh hít phải bụi nấm.