Kịch tính ca bệnh viêm cơ tim tối cấp, chết lâm sàng gần 1 giờ

Đó là trường hợp của bệnh nhi Lý Phương Th. (8 tuổi, ngụ quận Tân Phú, TPHCM). Theo thông tin bệnh sử người nhà cung cấp cho bác sĩ, được biết khoảng 3 ngày trước khi rơi vào nguy kịch, bé Phương Th. có biểu hiện sốt nhẹ (khoảng 38⁰C) bệnh nhi vẫn chơi đùa, ăn uống bình thường. Một ngày sau bé bớt sốt nhưng cảm giác mệt. Ngày kế tiếp bé mệt nhiều, khó thở kèm theo ói nhiều. Tối 17/7, bệnh nhi ho nhiều lả người, môi tái, tay chân lạnh… người nhà nhanh chóng đưa bé vào bệnh viện Quân Tân Phú.

Tại đây, các bác sĩ khoa Cấp cứu nhận ra bệnh nhi có biểu hiện sốc nặng, tim loạn nhịp vượt quá khả năng chuyên môn nên lập tức hội chẩn với Bệnh viện Nhi Đồng 1 và chuyển viện. Bệnh nhi vào khoa Cấp cứu lúc 23 giờ 15 phút trong tình trạng mê, suy hô hấp nặng, môi tím, trụy tim mạch. Các bác sĩ nhanh chóng đặt nội khí quản giúp thở sau đó sử dụng thuốc chống loạn nhịp, thuốc trợ tim.

 Tuy nhiên, tình trạng của bệnh nhi không cải thiện, bệnh viện đã hội chẩn liên chuyên khoa tìm giải pháp cứu chữa. PGS.TS.BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức Tích cực Chống độc cho hay: “Mặc dù đã sử dụng thuốc vận mạch nhưng tình trạng huyết động học không ổn định, các bác sĩ nhanh chóng đặt máy tạo nhịp tạm thời cho bệnh nhi song diễn tiến ngày càng xấu. Bệnh viện lập tức báo động đỏ nhờ sự hỗ trợ của Bệnh viện Chợ Rẫy, chuẩn bị thực hiện kỹ thuật ECMO” (hệ thống tim phổi nhân tạo ngoài cơ thể - BS).

Bệnh nhi sau đó rơi vào tình trạng ngưng tim, ngưng thở các bác sĩ đã nỗ lực nhồi tim, cấp cứu tích cực gần 1 giờ sau đó thực hiện kỹ thuật ECMO với sự hỗ trợ của đồng nghiệp từ Bệnh viện Chợ Rẫy. Tuy nhiên, sau chạy tim phổi nhân tạo, bệnh nhi tiếp tục rơi vào tình trạng rối loạn nhịp tim, rung thất. Bác sĩ phải điều chỉnh máy tạo nhịp, dùng thuốc chống loạn nhịp và sốc điện.

Trước thực tế bệnh nhi nhập viện trong tình trạng rất nặng, thời gian ngưng thở ngưng tim kéo dài, bác sĩ nhận định bé có nguy cơ thiếu ô xy não dẫn tới chết não, để lại di chứng nặng nề về sau. Qua hội ý nhanh, các bác sĩ quyết định tiến hành kỹ thuật hạ thân nhiệt chủ động xuống còn 35⁰C để bảo vệ não cho bệnh nhi, đồng thời tiến hành lọc máu liên tục, kiểm soát tổn thương các cơ quan cho cháu bé.

“Sau gần 24 giờ các dấu hiệu sinh tồn ở bệnh nhi bắt đầu xuất hiện, bé cử động chân, chớp mắt, lúc này chúng tôi mới hi vọng cứu được cháu bé. Sau 7 ngày thực hiện kỹ thuật ECMO và điều trị tích cực bệnh nhi đã cai được ECMO, cai máy thở. Bệnh nhi đã tỉnh táo với những diễn tiến sức khỏe thuận lợi, bác sĩ hi vọng trong vòng 1 tuần nữa bệnh nhi sẽ xuất viện” PGS Phạm Văn Quang cho hay.

Theo BS Bạch Văn Cam, Cố vấn khối Hồi sức Cấp cứu, Bệnh viện Nhi Đồng 1: “Viêm cơ tim thường do vi rút gây ra, tình trạng bệnh đa dạng từ không có triệu chứng đến nặng và tử vong. Bệnh nhân bị viêm cơ tim tối cấp, thường rơi vào rối loạn nhịp tim, sốc tim, nguy cơ tử vong  rất cao. Với ca bệnh trên, nếu cháu bé nhập viện trễ khoảng 15 phút nữa sẽ vô phương cứu chữa.

Theo BS Bạch Văn Cam: “Bệnh lý viêm cơ tim có thể có biểu hiện triệu chứng ở cơ quan khác, nếu bác sĩ non kinh nghiệm hoặc chủ quan trong thăm khám, không kiểm tra mạch cho bệnh nhi thì rất dễ chẩn đoán nhầm với các bệnh khác. Khoảng 50% bệnh nhân viêm cơ tim có biểu hiện ói, đau bụng, kích thích, vã mồ hôi do máu không đủ cung cấp lên não. Đối với những trường hợp này, bé thường quấy khóc nên khó đo được nhịp tim, bác sĩ cần phải đánh giá mạch, nếu mạch không rõ thì cần thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, kiểm tra hình ảnh. Trên kết quả siêu âm của những bệnh nhân viêm cơ tim thường thấy bóng tim to”.

Từ trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo, khi thấy trẻ có những vấn đề bất thường về mặt sức khỏe, phụ huynh cần chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám, điều trị kịp thời. Với các bệnh khác, khi bớt sốt trẻ sẽ bớt bệnh, tỉnh táo hơn, ăn uống được, sức khỏe dần phục hồi, trẻ sẽ chơi đùa trở lại nhưng trường hợp bị viêm cơ tim, bệnh nhi dù đã bớt sốt nhưng sẽ mệt hơn, không chịu ăn, không chịu chơi. Các bậc phụ huynh cần chú ý theo dõi sát tình trạng của trẻ, sớm nhận biết các dấu hiệu của bệnh đưa trẻ đến những bệnh viện chuyên khoa có đầy đủ trang thiết bị để cứu chữa kịp thời.

Vân Sơn