Khốn khổ vì dịch “giời leo” do côn trùng

Từ KTX đến các khu đô thị mới... đều bị “giời leo”

Em N.T.Nhung (SV năm 3, ĐH Mỹ thuật Công nhiệp Hà Nội) gọi đến đường dây nóng báo Dân trí phản ánh: "Khu KTX trường rất đông các bạn học sinh bị bệnh zona thần kinh. Các mụn nước nhỏ li ti, như nốt phỏng nhỏ ở những vị trí khác nhau trên cơ thể, như ở mặt, cổ, tay, chân, đùi… rất khó chịu. Phòng 406A của em có 6 bạn thì cả 6 đều bị hiện tượng này. Các phòng ở khác trong khu KTX cũng diễn ra tình trạng tương tự.

Em Nhung cho biết thêm, dịch này diễn ra rất thường kỳ tại KTX. Năm nào cũng vậy, vào thời điểm này là sinh viên liên tục bị bệnh và các em đều tự điều trị bằng cách bôi hồ nước và kiêng tắm.

Tuy nhiên theo các bác sĩ, đây không phải là bệnh zona thần kinh mà là bệnh viêm da do tiếp xúc mà dân gian vẫn hay quen gọi là “giời leo”.

Chị Nguyễn Thị Thanh (Phúc La, Hà Đông, Hà Nội) hiện vẫn bị một đường hằn sẹo rất sâu ngay trên đùi do bị “giời leo”. Lúc đầu, khi phát hiện những nốt phỏng li ti chạy thành dọc dài khoảng 5cm ngang đùi, chị điều trị theo kinh nghiệm dân gian, đó là dùng cơm nếp với đậu xanh đắp vào để cho mát. Nhưng sau đó, nốt phỏng ngày càng nặng hơn, vỡ ra và sinh mủ nên chị đã phải tới Viện da liễu Quốc gia để điều trị nhưng do nhiễm trùng sâu nên bệnh đã lành mà vẫn còn sẹo to. Rút kinh nghiệm, lần này cô con gái bị “giời leo” dọc ngực và cổ, gây phỏng rát rất khó chịu chị đã phải vội đưa con tới viện khám.

Theo kinh nghiệm của bác sĩ Thành, bệnh vẫn xuất hiện rải rác các tháng trong năm, nhưng vào những thời điểm chuyển mùa thu - đông, trùng đúng vào vụ gặt của người dân, côn trùng ngoài đồng ruộng hết chỗ trú, theo ánh sáng bay vào nhà… cũng khiến số người mắc bệnh viêm da do tiếp xúc với côn trùng tăng lên.

Nguyên nhân gây bệnh do khi côn trùng bị đập chết, độc tố trong người chúng sẽ giải phóng ra và  gây kích ứng lên bề mặt da. Vùng da tiếp xúc với độc tố sẽ bị bỏng rát. Sau khi tiếp xúc với vùng da có độc tố, lại sờ vào các vị trí khác trên cơ thể, hay sờ vào người khác… thì rất dễ lây lan. Do dễ lây nên có gia đình, từ một người bị mắc bệnh, sau lại lan sang 2-3 người khác qua tiếp xúc thông thường. Hay như tại KTX, do các em sống tập thể đông đúc trong một phòng, quần áo nhiều khi còn mặc chung… nên sự lây lan càng lớn hơn.

“Giời leo” khác hoàn toàn Zona thần kinh

Đó là lời khẳng định của bác sĩ Thành, trước hiện tượng nhiều bệnh nhân, thậm chí cả thầy thuốc dễ nhầm lẫn giữa hai căn bệnh này, điều trị không đúng dẫn đến tình trạng bệnh nhân càng nặng hơn. Nếu nhầm “giời leo” là bệnh zona và kê thuốc điều trị bệnh này thì người bệnh bị uống thuốc oan, trong khi vết thương ngoài lâu khỏi, nhưng không nguy hiểm bằng nhầm lẫm zona thành bệnh “giời leo”.

Biểu hiện của bệnh giời leo

Để phòng bệnh “giời leo”, trong mùa này, người dân không nên bật đèn sáng trong phòng vì côn trùng sẽ theo ánh sáng bay vào nhà. Như tại các vùng nông thôn, mật độ côn trùng dày đặc nhưng người dân vẫn phòng được, vì họ chỉ bật một ánh đèn sáng giữa sân thu hút côn trùng. Ở thành phố có thể bật đèn ở ban công, còn nếu bật đèn, phải đóng kín hết các cửa. Còn khi côn trùng bay vào nhà thì nên tắt điện để chúng tự bay ra. Hoặc nếu côn trùng ở trong tầm với, có thể lấy tấm giẻ to, ẩm bất ngờ úp chụp vào côn trùng, rồi dùng giẻ ướt khác lau hết những bụi phấn, nhựa côn trùng còn dính lại trên tường. Tuyệt đối không đập côn trùng bằng tay không vì rất dễ dính chất tiết của côn trùng dính vào người và gây bệnh. Còn nếu đã đập côn trùng, ngay lập tức nên rửa thật sạch dưới vòi nước chảy bằng xà phòng để loại bỏ chất tiết của côn trùng.

Để tránh lây lan, người bệnh nên tránh sờ tay vào chỗ phù nề rồi lại chạm vào vùng da khác hoặc người khác. Cũng không cần phải kiêng tắm. Cũng cần lưu ý, với quần áo phơi ở ban công, ngoài trời mùa này chiều xuống nên thu dọn quần áo vào nhà, tránh côn trùng sà vào quần áo, khăn mặt… khi dùng sẽ gây bệnh.

Hồng Hải