Hiến, lấy, ghép mô tạng: Đồng tình nhưng chưa tình nguyện!

Mặc dù được tổ chức ORBIS, tổ chức quốc tế chuyên hoạt động trong lĩnh vực nhãn khoa, cung cấp 100 giác mạc mỗi năm cho bệnh viện Mắt TƯ nhưng  con số này là quá nhỏ so với gần 300.000 giác mạc đang cần ghép tại bệnh viện. Chính vì thế, năm 2005, tổ chức ORBIS đã cùng với bệnh viện Mắt TƯ triển khai dự án thành lập một ngân hàng mắt đầu tiên tại Việt Nam  với hy vọng ngân hàng mắt trong tương lai sẽ thu nhận mỗi năm là 500 giác mạc từ những người Việt Nam tình nguyện để ghép cho những bệnh nhân đang cần ghép.

Song, qua điều tra nghiên cứu xã hội học đối với việc hiến, ghép mô tạng và bộ phận cơ thể người, người ta nhận thấy rất khó thực hiện được điều đó. Cuộc khảo sát được tiến hành tại 3 thành phố là Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM cho thấy, đa số những người được hỏi đều biết về mục đích cao cả của việc hiến tặng và đồng tình với chủ trương vận động xã hội. Tuy nhiên, tỷ lệ tình nguyện hiến tặng lại rất thấp.

Tỷ lệ người đồng ý để người thân và bản thân hiến tặng mô tạng khi còn sống rất thấp, tương ứng với 15,7% và 9,8%. Nguyên nhân cơ bản là người dân lo ngại đến việc hiến các bộ phận cơ thể sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ, sợ người thân không đồng tình. Một nguyên nhân nữa là liên quan đến quy trình lấy và ghép mô tạng.

Ngay cả tỷ lệ đồng ý hiến tặng mô tạng khi chết cũng rất thấp, khoảng 15%. Trong khi đó, trên thế giới, con số này là 60%. Điều này trái ngược hẳn với thế giới, người ta chỉ chủ yếu hiến tặng sau khi đã chết. Nguyên nhân cơ bản là do vẫn nhiều người có quan niệm là chết toàn thây.

Đây cũng là chủ đề chính trong hội nghị toàn quốc về triển khai thi hành Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác diễn ra vào ngày 15/6 tại Hà Nội.

Lan Hương