Hà Nội: Vạch mặt "chất độc" nhuộm vàng gà

(Dân trí) - Mới đây, lực lượng chức năng thuộc Bộ NN&PTNT cùng Bộ Công an đã phát hiện gà có màu vàng bắt mắt là do chất cấm vàng ô (VAT Yellow). Để hiểu rõ về chất vàng ô, PV Dân trí đã cùng TS Nguyễn Văn Khải (Nguyên giám đốc viện Khoa học vật lý Hà Nội), thực nghiệm loại hoá chất này.

Trong vai một người đi mua thuốc nhuộm vải, chúng tôi đã có mặt tại một công ty kinh doanh hóa chất trên địa bàn Hà Nội. Nhân viên của công ty này không ngần ngại chia sẻ:  Loại chất  được sử dụng phổ biến để nhuộm màu công nghiệp ở nước ta là Chất VAT Yellow 2.  Tuy nhiên loại chất này cũng được các nhà máy thức ăn chăn nuôi đặt mua để tạo màu trong thức ăn chăn nuôi  thay vì sử dụng chất tạo màu thực phẩm bởi  VAT Yellow có giá thành khá rẻ chỉ từ 130-150 nghìn đồng/1kg.

Nhân viên này cũng chia sẻ loại chất này khi tiếp xúc với nước sẽ tạo màu vàng và bám chặt ở tay rất khó ra nên anh nghi ngờ loại chất này cũng được dùng để nhuộm màu vàng cho thực phẩm đặc biệt là gà.

Để xác minh thông tin trên, chúng tôi đã cùng TS Nguyễn Văn Khải thực hiện một thì nghiệm với chất VAT Yellow 2: Đầu tiên TS Khải đổ 1 ít bột VAT Yellow 2 vào nước quấy đều lên. Hợp chất này chuyển từ mầu hơi nâu sang màu vàng ươm. Sau đó Ts Khải dùng bông thấm ra giấy, kết quả thu được là giấy được nhuộm 1 màu vàng ươm khá bắt mắt.

Khi sử dụng dung dịch hòa tan này bôi lên da người loại chất này bám chặt ở trên da và có màu vàng óng.

Theo TS. Nguyễn Văn Khải: Vàng ô (VAT Yellow) có 3 loại là VAT yellow1, VAT yelow2, VAT yellow4.

VAT Yellow 1 là một loại thuốc nhuộm dùng trong công nghiệp, nếu pha thêm một số phụ gia khác sẽ có tác dụng bám màu, giữ màu tốt hơn. Tuy nhiên không có bất kỳ 1 tài liệu nào trong nước đề cập đến công dụng cũng như độc hại của loại hóa chất này.

VAT Yellow 4, có công thức hóa học là: C24H12O2, Tuy nhiên loại chất này được khuyến cáo lại có hại cho sức khỏe loại cấp tính.

VAT Yelow 2, có công thức hóa học là C28H14N2O2S2. Đây là 1 loại hợp chất có tính axit vì thế chắc chắn sẽ gây hại cho sức khỏe con người hơn VAT Yellow 4.

Điều đặc biệt là hợp chất VAT Yelow 2 có chứa nguyên tố S , mặc dù điôxít lưu huỳnh là khá an toàn để sử dụng như là phụ gia thực phẩm với một lượng nhỏ, nhưng khi ở nồng độ cao nó phản ứng với hơi ẩm để tạo ra axít sulfurơ mà với một lượng đủ lớn có thể gây tổn thương cho phổi, mắt hay các cơ quan khác. Trong các sinh vật không có phổi như côn trùng hay thực vật thì nó ngăn cản sự hô hấp.

Sau khi kiểm tra nồng độ PH, hợp chất này có nồng độ PH  vào khoảng từ 8-9 tức là có tính kiếm yếu. Từ kết quả này cho thấy, loại chất này không gây độc hại mấy. Tuy nhiên còn tùy thuộc vào liều lượng pha chế, thời gian sử dụng liên tiếp sẽ gây tích tụ trong cơ thể vật nuôi gây ra tác hại như thế nào thì không ai dám khẳng định.

TS.  Khải cũng đặt ra nghi vấn: “Với cách làm ăn xấu như hiện nay, ngoài việc sử dụng làm phụ gia cho thức ăn chăn nuôi gà, rất có thể người ta sẽ sử dụng loại chất này để nhuộm vàng gà sau khi mổ. Điều đặc biệt là theo khuyến cáo thì chất vàng ô này là một loại chất độc hại cấp tính vì thế nếu pha với nồng độ cao để nhuộm trực tiếp vào thực phẩm chắc chắn sẽ gây hại cho sức khỏe con người”.

Việc, phát hiện loại chất này sử dụng trong chăn nuôi là rất khó, hiện Thanh tra Bộ NN&PTNT cũng đã có văn bản kiến nghị Bộ NN&PTNT bổ sung phương pháp xét nghiệm để phát hiện sớm loại chất cấm độc hại này. Vì thế để xác minh chính xác tính độc hại của loại hóa chất này khi dùng trong chăn nuôi thì cần phải chờ kết quả từ phía Bộ NN&PTNT.

 


TS Khải làm thực nghiệm chất vàng ô trên giấy...

TS Khải làm thực nghiệm chất vàng ô trên giấy...


... kiểm tra độ độc hại

... kiểm tra độ độc hại

Làm thế nào để chọn gà sạch?


TS Nguyễn Văn Khải cùng cốc vàng ô được pha ra để làm thực nghiệm

TS Nguyễn Văn Khải cùng cốc vàng ô được pha ra để làm thực nghiệm

TS. Khải khuyến cáo người dân: “Một con gà được nuôi bình thường, sẽ có thịt màu trắng hồng, nếu là gà ta thì sẽ có màu vàng chanh nhạt. Với những con gà có màu da vàng không bình thường, vàng đều rất có thể đã được sử dụng loại thức ăn chăn nuôi có chứa chất vàng ô hoặc được tắm hóa chất  vì thế người dân không nên mua”.

Bên cạnh đó, TS.  cũng bày tỏ mong muốn các nhà chức trách phải có những công bố cụ thể hơn về tác hại của loại hóa chất này trong chăn nuôi cũng như xây dựng chế tài xử phạt đủ mạnh đối với những cơ sở sử dụng chất cấm này để tạo màu thức ăn chăn nuôi để tránh  tình trạng người Việt tự tay giết chết chính người Việt.

Được biết loại chất này hiện đang được nhập khẩu vào nước ta từ 2 nguồn đó là Trung Quốc và Ấn Độ.

Bài và ảnh: Thuý Hồng