Giảm vượt tuyến 40% nhờ bệnh viện vệ tinh

Ngày 24/7, tại tại hội nghị Tăng cường đề án bệnh viện vệ tinh - giảm quá tải bệnh viện - khu vực miền Bắc, PGS.TS  Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, sau hơn 2 năm thực hiện đề án BV vệ tinh, đến nay ngành y tế đã triển khai được 46 BV vệ tinh thuộc 5 chuyên khoa: tim mạch, chấn thương chỉnh hình, sản, nhi, ung bướu ở 38 tỉnh thành. Các kỹ thuật chuyên môn sâu được chuyển giao gồm: ung bướu 38; tim mạch 28, nhi 34, sản 28 và nhiều kỹ thuật chuyên môn sâu về chuyên ngành chấn thương chỉnh hình.

Đáng chú ý, nhờ được chuyển giao kỹ thuật từ các BV hạt nhân, nhiều BV vệ tinh đã thực hiện tốt các kỹ thuật khó.  Cụ thể, chuyên ngành ung bướu đã tiến hành chuyển giao 58 lượt kỹ thuật cho tuyến dưới; Chuyên ngành tim mạch đã chuyển giao 27 kỹ thuật; Chuyên ngành ngoại chấn thương đã hoàn thành 105 lượt chuyển giao kỹ thuật; Chuyên ngành nhi đã hoàn thành 34 lượt chuyển giao kỹ thuật; Chuyên ngành sản đã hoàn thành 28 lượt chuyển giao kỹ thuật.

Một số bệnh viện vệ tinh đã làm chủ được các kỹ thuật y học cao do bệnh viện hạt nhân chuyển giao, thiết thực giúp người bệnh, nhất là người bệnh nghèo được tiếp cận vàđược sử dụng các dịch vụ kỹ thuật cao ngay tại các cơ sở y tế tuyến dưới. Điển hình Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã thực hiện được các kỹ thuật về ung bướu, BV tỉnh Khánh Hòa đã thành thạo trong kỹ thuật mổ tim, BV Lâm Đồng thực hiện thành công can thiệp tim mạch, BV Ninh Thuận đã thuần thục trong phẫu thuật chấn thương sọ não, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện được thụ tinh trong ống nghiệm...

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đánh giá cao những kết quả đề án BV Vệ tinh đã đạt được. “Rõ ràng, số lượng bệnh nhân chuyển tuyến đã giảm đi rất nhiều. Ví dụ như BV Phú Thọ trước họ phải chuyển đi tuyến trên 69% bệnh nhân vì vượt quá khả năng chữa trị, nay nhờ BV tuyến Trung ương như Việt Đức, Bạch Mai về tận nơi chuyển giao kỹ thuật, phương pháp điều trị, tỉ lệ chuyển tuyến gần như bằng 0. Như vậy, rõ ràng nhờ việc bệnh viện vệ tinh làm được, điều trị được những bệnh như BV tuyến Trung ương vẫn làm đã góp phần giảm tải bệnh nhân ở tuyến trên”, Bộ trưởng nói.

Con số báo cáo của việc thực hiện đề án BV Vệ tinh hơn 2 năm qua cũng cho thấy rõ ràng hiệu quả của đề án. Theo đó, nhờ việc triển khai tốt các kỹ thuật được chuyển giao từ bệnh viện hạt nhân, tỉ lệ chuyển tuyến của các bệnh viện vệ tinh đã giảm rõ rệt. Có 37,5% số bệnh viện vệ tinh đã có tỉ lệ chuyển tuyến giảm, như Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Thuận tỉ lệ chuyển tuyến chấn thương sọ não năm 2013 là 104 ca, năm 2014 còn 12 ca, giảm chuyển tuyến 88,46%; Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú thọ sau khi được tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật ung bướu, số lượt người bệnh được xạ trị và phẫu thuật ung bướu tại bệnh viện tăng cao năm 2013 là 2876 ca, năm 2014 là 5535 ca…

Sau 2 năm Bộ Y tế thực hiện nhiều giải pháp như tăng thêm giường bệnh, mở thêm cơ sở 2 một số bệnh viện tuyến cuối, triển khai các bệnh viện vệ tinh, tình trạng quá tải bệnh viện đã được cải thiện rõ rệt, 2/3 bệnh viện tuyến trung ương đã cam kết không còn bệnh nhân nằm ghép sau 24 giờ hoặc sau 48 giờ, hoặc sau 72 giờ.

PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết hiện còn 7 trong tổng số 28 tỉnh thành tại phía Bắc chưa có hệ thống BV vệ tinh gồm Hà Nam, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Yên Bái, Lạng Sơn, Lai Châu và Sơn La. Bộ trưởng yêu cầu sắp tới 100% các bệnh viện (BV) tuyến tỉnh phải tham gia mạng lưới bệnh viện vệ tinh để được chuyển giao kỹ thuật cao. Theo đó, phấn đấu đến hết năm 2016 tất cả các tỉnh, thành phố có bệnh viện tuyến tỉnh, thành phố có bệnh tuyến tỉnh là bệnh viện vệ tinh về các chuyên khoa tim mạch, ung bướu, ngoại chấn thương, sản, nhi và một số chuyên khoa khác ở các bệnh viện hiện vẫn quá tải.

Tuy nhiên Bộ Y tế cũng thừa nhận tình trạng quá tải tại BV tuyến cuối còn khá căng thẳng ở tuyến trung ương và đặc biệt là BV tuyến cuối ở Hà Nội. Nguyên nhân là do chất lượng chuyên môn của BV tuyến dưới chưa đáp ứng được kỳ vọng của người bệnh; BV vệ tinh không đủ nhân lực, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị để tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật.  

Vì vậy, Bộ trưởng yêu cầu trong thời gian tới, các BV trực thuộc Bộ Y tế tại Hà Nội cần quyết liệt triển khai xây dựng BV vệ tinh tuyến cơ sở, tăng cường BV hạt nhân. Bộ trưởng chỉ đạo, các BV hạt nhân và các BV vệ tinh phải thống nhất kế hoạch đào tạo, chuyển giao kỹ thuật để từng bước nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh ở tuyến dưới, cung cấp dịch vụ y tế có chất lượng, kỹ thuật cao cho người dân ngay tại các BV địa phương.

Đặc biệt các BV phải quan tâm, đầu tư đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống y tế từ xa (Telemedicine) trong việc hội chẩn, hội thảo, đào tạo, hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật từ BV hạt nhân đến BV vệ tinh... để hỗ trợ trực tuyến cho BV Vệ tinh. “Ví như gặp một ca phẫu thuật khó, vừa có thể phẫu thuật, vừa chuyển hình ảnh, trao đổi trực tiếp với tuyến trung ương để hướng dẫn tốt nhất. Nhân lực hạn chế không có thời gian đi đào tạo cũng có thể học trực tuyến qua hệ thống này”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tú Anh