Gánh nặng ung thư tại Việt Nam

Hiểu về gánh nặng ung thư

Những năm gần đây, ung thư trở thành nỗi ám ảnh của rất nhiều gia đình khi tỉ lệ mắc bệnh ngày càng tăng. Năm 2012 ước tính có thêm khoảng 125.000 người mắc bệnh ung thư và 94.700 người chết vì ung thư ở nước ta (theo số liệu của IARC – Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư).

Tại hội thảo quốc gia phòng chống ung thư do Bộ Y tế và Hội Ung thư Việt Nam tổ chức gần đây: Nếu năm 2000 Việt Nam chỉ ghi nhận hơn 6.900 ca ung thư phổi ở nam giới thì năm 2010 đã hơn 14.600 ca, dự báo năm 2020 sẽ gần 23.000 ca. Bệnh ung thư dạ dày cũng ngày càng phổ biến khi năm 2010 ghi nhận khoảng 10.000 ca, gấp đôi số ca mắc được phát hiện trước đó 10 năm. Bệnh ung thư vú ở nữ giới là hơn 5.500 ca (năm 2000) thì tới năm 2010 đã vọt lên 12.500 ca và dự báo từ 6 năm nữa trở đi sẽ trên 22.600 ca/năm.

Theo TS.BS Hoàng Đình Chân - Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết : Bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới là: phổi, dạ dày, gan, đại trực tràng, thực quản, vòm họng, tiền liệt tuyến, khoang miệng; ở nữ giới phải kể đến ung thư vú, dạ dày, phổi, cổ tử cung, đại trực tràng, tuyến giáp. Hầu hết bệnh nhân đều đến bệnh viện trong tình trạng u đã phát triển to, di căn ra nhiều bộ phận nên rất khó điều trị.

Thách thức của Việt Nam

Mỗi năm, Việt Nam có từ 130.000-160.000 trường hợp mắc ung thư mới, trong đó có khoảng 85.000-115.000 người tử vong do căn bệnh này (gấp 7-10 lần số trường hợp tử vong do tai nạn giao thông) và tỉ lệ tử vong chiếm gần 75% so với tỉ lệ tử vong trung bình của thế giới chỉ là 60% và là một trong những quốc gia có tỉ lệ tử vong do ung thư cao nhất thế giới.

Năm 1990, Việt Nam chỉ có 2 bệnh viện ung bướu ở TP.HCM và Hà Nội. Đến thời điểm hiện nay, chúng ta đã có thêm nhiều bệnh viện ung bướu cả công lẫn tư. Trong đó, mỗi năm viện K tiếp nhận thêm 20-30% lượng bệnh nhân mới. Do đó cơ sở vật chất điều trị, đội ngũ bác sĩ và số lượng giường bệnh vẫn không đủ đáp ứng đòi hỏi thực tế. Các bác sĩ, y tá và hệ thống bệnh viện ung bướu luôn trong tình trạng quá tải.

Ý thức bảo vệ sức khỏe và tầm soát của người dân còn yếu, do đó việc phát hiện ung thư ở giai đoạn trễ muộn diễn ra khá phổ biến góp phần làm tăng cao tỉ lệ tử vong do ung thư tại Việt Nam.

Trong số 9 yếu tổ nguy cơ chính gây ra vấn nạn ung thư toàn cầu hiện nay bao gồm béo phì; hút thuốc lá; nhiễm trùng; chế độ ăn uống và vận động; tia bức xạ UV (tia cực tím); sức khỏe sinh sản và nội tiết tố; môi trường và ô nhiễm; chủng tộc người thì Việt Nam đang đối mặt lớn nhất với khói thuốc lá, sự ô nhiễm môi trường và đặc biệt là khả năng kiểm soát chất lượng an toàn thực phẩm.

Ung thư biết sớm trị lành

Chúng ta đều biết rằng ung thư là một căn bệnh nguy hiểm, khả năng tử vong trong một thời gian ngắn là rất cao, và tỷ lệ người mắc ung thư ngày càng tăng cao, tuy nhiên, không phải mắc ung thư có nghĩa là nắm chắc cái chết. Đã có nhiều người được chữa khỏi bệnh ung thư. Khả năng chữa khỏi bệnh phụ thuộc vào loại ung thư, nhưng có một điều chắc chắn là ung thư được phát hiện và điều trị càng sớm thì càng có nhiều khả năng chữa khỏi.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng 30%-40% ca ung thư có thể phòng được, nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi và giảm được 50% số người tử vong do bệnh ung thư

TS.Bs Hoàng Đình Chân, giám đốc chuyên môn Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết, theo khuyến cáo của WHO, 40% trường hợp ung thư có thể dự phòng, 30% được chữa khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, 30% kéo dài thời gian sống cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống nhờ can thiệp các biện pháp điều trị. Phát hiện muộn bệnh ung thư đồng nghĩa với khả năng rất khó chữa trị thành công, làm giảm cơ hội sống của người bệnh, từ đó làm tăng gánh nặng kinh tế cho gia đình bệnh nhân và toàn xã hội.

Khám sức khỏe định kỳ thường xuyên là việc nên làm, nó giúp cho việc phòng, phát hiện sớm những bệnh nguy hiểm và giúp giảm đáng kể chi phí điều trị.

“Ung thư được ví như nỗi sợ hãi kinh hoàng, nhưng lại rất ít người quan tâm đến việc dự phòng, trong khi căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng tránh được”, TS.Bs Hoàng Đình Chân chia sẻ.

Việc điều trị ung thư ngày càng hiệu quả. “Có một kho vũ khí điều trị. Phẫu trị thường được dùng nhất, lưỡi dao mổ bứng tận gốc khối bướu. Xạ trị là dùng tia phóng xạ phá hủy khối bướu ung thư. Hóa trị là dùng thuốc để giết các tế bào ung thư rải rác và trôi nổi khắp chốn xa”. Mới đây có thêm liệu pháp nhắm trúng đích điều chỉnh các xáo trộn gen. Các gam màu tươi sáng hơn. Rà tìm khi bệnh chưa có triệu chứng và lưu. Các triệu chứng báo động giúp phát hiện sớm

“Ung thư biết sớm trị lành, Nếu mà để trễ dễ thành nan y”

Bệnh ung thư gia tăng nhanh chóng với nhiều lí do, có nguyên nhân chưa được xác định, và bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, chúng sẽ trở thành sát thủ số 1, hoặc là căn bệnh nan y không thể chữa khỏi nếu không được phát hiện sớm dẫn đến điều trị muộn. Vì vậy, chúng ta nên tự bảo vệ chính mình bằng cách khám và phát hiện sớm ung thư.

Mây Anh