Đi lượm gà chết để làm... gà tần
Gà tần là món khoái khẩu của nhiều người nhưng ít ai biết nguồn nguyên liệu để chế thành món này phần lớn là những loại gà ốm bán chạy.
Bán gà đang “tuổi ăn tuổi lớn” thì hao lắm!
Trong vai một người đi mua gà về bán cho quán gà tần, chúng tôi có cơ hội tìm hiểu thêm về nguồn nguyên liệu gà để “chế” thành những món gà tần lá ngải, gà tần thuốc bắc. Vì loại gà này là gà non, cân nặng không quá 1kg nên phần lớn những con gà này được loại ra từ những đàn gà nuôi to để bán.
Chị L. một tiểu thương bán thịt gà tại chợ đầu mối Kim Ngưu, Hà Nội thành thật: “Để lấy gà làm gà tần cần loại gà nhỏ, khách hàng phải đặt hàng trước để còn gom, mỗi loại gà này tùy từng giá bán, thông thường từ 40 đến 45 nghìn đồng/kg gà làm sạch sẽ”.
Chị L. tiết lộ thêm loại gà choai choai vậy thì chỉ những trang trại bán chạy vì gà bị cúm, bị ốm chứ bình thường để con gà 8 lạng đến 1kg còn khỏe mạnh người ta mang đi bán hiếm lắm. Bán gà đang “tuổi ăn tuổi lớn” như vậy vừa hao, vừa lỗ. Mỗi con gà khi làm sạch cũng chỉ được vài lạng, bỏ lòng mề đi.
Những con gà chết từ lâu được các lái buôn thu gom.
Cạnh chị L. là bàn thịt gà của chị Ng. (Thường Tín, Hà Nội), buôn gà hơn 10 năm nay. Chị Ng. biết gà nào dùng để tần bán, gà nào dùng để rán, để kho. Nhưng chị cũng phải thừa nhận gà tần thì khó mà có gà khỏe, gà ngon được.
Loại gà khỏe tầm dưới 1kg để tần, nếu cân cả con sống khỏe giá có thể lên tới 70 nghìn/kg, khi làm sạch người bán chỉ còn ít thịt vì gà nhỏ làm hao thịt. Chỉ bằng phép tính đó, bán 20 nghìn/suất gà tần với nửa con gà ngon thì chủ quán sẽ bị lỗ nặng. Với giá 45 đến 50 nghìn/kg chỉ có gà ốm.
Mặt hàng này không được bày bán công khai trên phản thịt, nhưng hầu hết các tiểu thương bán gà tại đây đều khẳng định có nguồn hàng để lấy với điều kiện phải đặt hàng trước, đặt tiền trước. Nếu người mua muốn rẻ cũng có gà rẻ, đắt có gà đắt, giao tiền nào nhận chất lượng gà như vậy.
“Không ai làm hàng mà lấy gà ngon đâu em, chỉ loại tầm 40 đến 50 là được rồi, trước kia anh đổ gà ở nhiều quán gà tần anh biết, chủ yếu là gà ốm bị loại ra khỏi đàn, thế thì mới có lãi”- một người đàn ông quê Lê Lợi, Thường Tín cho biết.
Gà ốm, gà chết về hết thủ đô
Theo chân chị M. – một người chuyên cung cấp gà cho các quán gà tần, cơm bụi trong thành phố Hà Nội, tôi về chợ gà Hà Vĩ, Thường Tín, Hà Nội. Đây đúng là đại bản doanh của các loại gà từ gà lớn đến gà bé, từ gà ta đến gà Trung Quốc.
Khá chuyên nghiệp và nhanh nhẹn, chị M. đi vào tất cả các lều gà để chọn những còn gà sắp gục, có cả những con gà chết hẳn. Chị M. nói những con gà này mới lãi, mỗi con mua trọn gói khoảng 40 đến 50 nghìn, làm sạch sẽ bán được khoảng 80 đến 90 nghìn đồng/con, mấy ngày nay đắt đỏ còn bán được giá hơn trăm cũng có.
Gà tần được lọc từ những con nhỏ trong lán gà và gà chết.
Chị giới thiệu cho tôi một lái buôn tên H., anh tự hào là nhà cung cấp các loại gà từ to đến nhỏ. Khi hỏi mua gà về tần, anh hiểu ngay không cần trình bày gà tốt hay ốm. Anh thừa nhận những loại ấy toàn gà chết.
Những loại gà để tần cho gia đình ăn thì người ta có thể chọn những con gà nhỏ trong lều gà, còn gà tần để làm hàng cần phải lấy loại 2, loại 3, thậm chí nhiều khi không còn gà ốm, gà nhỏ, những lái buôn nhặt nhạnh cả những con gà đã chết để chặt nhỏ ra bán.
Chị K. “đồng nghiệp” của chị M. ngã giá cho tôi một đống gà đã chết với giá 60 nghìn đồng/con. “Gà này về tần cũng được vì khá dai”, chị cũng thường xuyên đổ những loại gà này cho các quán gà tần trong nội đô. Hàng gà nhỏ ốm yếu thời điểm này cũng khó mua, mà gà nhỡ nhỡ khỏe càng khó mua hơn nên người ta vẫn lấy gà to về rồi san nhỏ.
Vừa nói chị vừa lấy chân đá đá đống gà đã chết từ khi nào và quảng cáo là gà xịn khi về thành phố. Những con gà này sẽ bằng mọi cách luồn vào các quán gà tần, gà rán phục vụ người dân thủ đô.
Theo Khoa học & Đời sống