Dấu hiệu lâm sàng khi mắc ung thư tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là một cơ quan của nam giới, vị trí nằm ngay phía dưới cổ bàng quang, nơi bắt đầu của niệu đạo. Tiền liệt tuyến nặng khoảng 20g và góp phần trong việc sản sinh ra tinh dịch. Ở người cao tuổi, nếu tuyến tiền liệt phát triển lớn sẽ gây triệu chứng bế tắc đường tiểu mà ta gọi là phì đại tiền liệt tuyến, hoặc đôi khi dẫn đến ung thư.

Phần lớn người bệnh khám và phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn, do ung thư tuyến tiền liệt cũng có những triệu chứng tương tự nhiều bệnh lý lành tính, điển hình như tăng sản tuyến tiền liệt lành tính.

Ung thư tuyến tiền liệt là bệnh có tiên lượng tốt nếu được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt 100%. Chính vì thế, người bệnh cần đi khám ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, để được điều trị kịp thời, hiệu quả.

Theo ThS. BSNT. Phạm Anh Đức, khoa Xạ trị, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, ngày nay, người ta vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân cụ thể gây ra ung thư tuyến tiền liệt. Cũng như tất cả các loại ung thư khác, sự sinh sản của những tế bào bị đột biến gen nhiều lần được xem như là nguyên nhân gây ra ung thư tuyến tiền liệt. Sự sinh sản này xảy ra liên tục và không ngừng do các tế bào đột biến không còn chịu sự kiểm soát của cơ thể. Vì thế, bệnh luôn có khuynh hướng lan rộng tại chỗ cũng như lan sang các cơ quan khác (di căn). 

Tuy nhiên, qua những thống kê dịch tễ học, người ta nhận thấy có một số yếu tố nguy cơ như sau:

- Tuổi càng cao càng dễ bị ung thư tuyến tiền liệt. 

- Tiền sử gia đình: nếu trong gia đình đã có người mắc bệnh thì cần chú ý đến những người cao tuổi trong gia đình.

- Những người mà điều kiện làm việc tiếp xúc nhiều với các chất phóng xạ.

- Ăn nhiều thịt, mỡ động vật: vì thịt động vật nấu ở nhiệt độ cao sẽ sinh ra chất heterocyclic amines, hoặc khi nướng trên lửa sẽ sinh ra polycyclic aromatic hydrocarbons, là những chất gây ra ung thư. Dầu thực vật, mỡ cá và các sản phẩm từ sữa như bơ, phô-mai không có nguy cơ gây ung thư tuyến tiền liệt. 

- Các thực phẩm giàu năng lượng dễ gây ra ung thư tuyến tiền liệt. Một số nghiên cứu cho thấy có sự liên hệ giữa ung thư tuyến tiền liệt và những người có khối lượng cơ thể quá khổ, chỉ số BMI cao (body mass index).

- Hoạt động tình dục nhiều cũng có thể gây ra ung thư tuyến tiền liệt, tuy nhiên vấn đề này còn đang gây nhiều tranh cãi. 

- Phì đại tiền liệt tuyến cũng góp phần trong ung thư tuyến tiền liệt. 

- Những người thắt ống dẫn tinh sẽ tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt hơn người bình thường sau 20 năm.

- Thiếu sinh tố D. 

Dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt

Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng tại chỗ và triệu chúng toàn thân:

Triệu chứng tại chỗ:

- Bí đái gặp 20-25%.

- Đau lưng, đau chân gặp 20-40%

- Đái máu gặp 10-15%.

- 47% bệnh nhân mắc ung thư tiền liệt tuyến không có triệu chứng.

Triệu chứng toàn thân

- Sút cân, ăn mất ngon

- Đau xương hoặc gãy xương bệnh lý

- Đau phù chi dưới

- Suy thận nếu ung thư tiền liệt tuyến xâm lấn hai lỗ niệu quản và các hạch sau phúc mạc.