Cứu sống hàng trăm ca truyền máu song thai nguy hiểm, BV Tâm Anh Hà Nội làm chủ nhiều kỹ thuật Y học bào thai cao cấp

Theo ước tính, trong hơn 1 triệu trẻ em được sinh ra tại Việt Nam mỗi năm, có gần 30.000 trẻ bị bệnh hoặc dị tật bẩm sinh, con số này vẫn gia tăng do tăng tỷ lệ sinh và tỷ lệ đa thai.

Trên thế giới, với sự phát triển của y học bào thai, nhiều bệnh, dị tật có thể được phát hiện và điều trị ngay từ trong bụng mẹ. Nhưng tại Việt Nam, các trường hợp này chưa thể can thiệp, một số rất ít gia đình có điều kiện đã phải ra nước ngoài để điều trị. Mặc dù vậy, tỷ lệ thành công không cao do không đáp ứng kịp thời về thời gian vàng của can thiệp do thủ tục giấy tờ, đi lại…

Đứng trước thực tế đó, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội đã tiên phong trong việc đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, chuyên dụng cho phẫu thuật thai nhi trong buồng tử cung, cử bác sĩ theo học tại các trung tâm y học bào thai lớn nhất tại Pháp, Indonesia… với mục tiêu nhất định phải làm chủ các kỹ thuật khó của y học bào thai, thực hiện thành công phẫu thuật thai nhi trong buồng tử cung để cứu sống, chữa bệnh cho các em bé từ trong bụng mẹ ngay tại Việt Nam.

Tháng 03/2018, một ca truyền máu song thai (TTTS) đã được chuyển đến BVĐK Tâm Anh, Hà Nội trong tình trạng khẩn cấp. Như một duyên lành, đó cũng là lúc bệnh viện Tâm Anh đã trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại, các bác sĩ và ekip phẫu thuật đã sẵn sàng để tiến hành ca mổ lịch sử.

Đó là một cặp song thai 19 tuần bị truyền máu song thai nặng, nhau bám mặt trước, một thai gần như cạn ối hoàn toàn, thai còn lại đa ối và suy tim, kích thước tim lớn và tràn dịch màng tim, chỉ còn 5% hy vọng sống sót.

“Lần đầu tiên chúng tôi xử lý một ca nội soi trong buồng ối ngay trong bụng của thai phụ vô cùng phức tạp, phải mổ trong tư thế quỳ để có thể thao tác được thuận tiện nhất, đường vào của đầu nội soi giữa 2 thai chỉ vỏn vẹn 1mm…, cả ekip vừa mổ vừa cầu nguyện. Sau 45 phút chạy đua với thời gian, chúng tôi đã tìm được đường vào trong buồng ối để quan sát mạch máu, tiến hành cắt các mạch máu nối thông giữa hai thai, giúp lượng ối hai thai cân bằng và tuần hoàn bình thường”, ThS.BS Đinh Thị Hiền Lê - bác sĩ cao cấp Khoa Phụ sản BVĐK Tâm Anh, Hà Nội bồi hồi nhớ lại.

Thành công ngoài mong đợi của ca mổ đã đặt dấu ấn đầu tiên và quan trọng cho ngành y học bào thai tại Việt Nam và khẳng định TTTS hoàn toàn có thể điều trị ngay trong nước.

Tháng 06/2018, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội tiếp tục xác lập thành tích đặc biệt trong ngành y học bào thai thế giới với ca song thai mắc “tam tai” cùng lúc 3 hội chứng nguy hiểm: Song thai một buồng ối một bánh nhau, biến chứng dây nhau xoắn thắt nút, nhau tiền đạo và cài răng lược. Theo y văn, song thai một buồng ối, một bánh nhau rất hiếm gặp, tỉ lệ 1/20.000-35.000 ca. Và điều kỳ diệu đã xảy ra, các bác sĩ Khoa Phụ sản BVĐK Tâm Anh, Hà Nội tiếp tục thực hiện thành công ca phẫu thuật, đón hai bé trai chào đời khỏe mạnh, lành lặn.

Các bác sĩ cũng không thể quên trường hợp TTTS của thai phụ 49 tuổi, mang thai lần đầu tiên sau 20 lần thụ tinh trong ống nghiệm, nhập viện trong tình trạng song thai nhau cài răng lược kèm tiền sản giật nặng, một thai mất sóng tâm trương, tính mạng cả ba mẹ con bị đe dọa nếu không kịp thời xử lý…

Bác sĩ Hiền Lê cũng chia sẻ, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội đã tiến hành phẫu thuật hàng trăm ca TTTS từ nhẹ đến rất nguy kịch, nhiều trường hợp thai phụ bị TTTS giai đoạn 4, thời gian cứu các em bé chỉ tính bằng phút, bệnh nhân đến từ những nơi xa, có những ca xe bệnh viện chờ sẵn ở sân bay, đến viện là đẩy lên thẳng phòng mổ.

ThS.BS Đinh Thị Hiền Lê, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội -  bác sĩ người Việt đầu tiên được đào tạo chính quy về kỹ thuật can thiệp bào thai tại Pháp và là phẫu thuật viên hàng đầu trong điều trị truyền máu song thai tại Việt Nam, cho biết: “Trong ngành y học bào thai, hội chứng truyền máu song thai (Twin to Twin Transfusion Syndrome - TTTS) là thách thức khó khăn lớn nhất vì không có triệu chứng rõ rệt, quá trình điều trị phức tạp, tỷ lệ rủi ro cao. Nếu thai phụ mắc hội chứng này ở trước tuần thai thứ 20, tỷ lệ tử vong của thai nhi gần như là 100%. Tuy nhiên nếu phát hiện sớm và phẫu thuật kịp thời, có thể hạn chế tối đa tỷ lệ tử vong đáng tiếc này.

Sau thành công của ca mổ đầu tiên, và sau 2 năm, hàng trăm em bé đã được cứu sống và chào đời khỏe mạnh, chúng tôi tự tin báo cáo chính thức tại các hội nghị sản khoa hàng đầu thế giới. Niềm tự hào này là nền móng quan trọng để BVĐK Tâm Anh tiếp tục phát triển nghiên cứu, ứng dụng những kỹ thuật mới, cao cấp trong tất cả các chuyên ngành khám, chữa bệnh với mục tiêu lớn nhất là chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh thành công cho người Việt Nam ngay tại Việt Nam”.

Sau những ca phẫu thuật lịch sử làm nức lòng người quan tâm, hàng năm, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội tiếp nhận hàng trăm ca bệnh TTTS từ khắp mọi miền Tổ quốc như Đà Nẵng, Gia Lai, Nam Định, Tây Ninh, TP.Hồ Chí Minh…

Cũng theo bác sĩ Hiền Lê, để thực hiện thành công phẫu thuật nội soi laser trong buồng tử cung điều trị hội chứng TTTS, người bác sĩ không chỉ cần kinh nghiệm, sự quyết đoán, mạo hiểm mà phương tiện máy móc hỗ trợ cũng là điều kiện tiên quyết. BVĐK Tâm Anh, Hà Nội là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam đầu tư đồng bộ dàn thiết bị chuyên dụng phục vụ các kỹ thuật y học bào thai, đặc biệt là phẫu thuật TTTS như máy Multibeam (Đức), máy siêu âm Doppler hiện đại hàng đầu thế giới.

Không chỉ tập trung vào những dịch vụ đang triển khai về chẩn đoán và điều trị hội chứng truyền máu song thai, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội còn mở rộng và ứng dụng công nghệ y học bào thai vào các lĩnh vực mới như: Chẩn đoán trước sinh bằng các xét nghiệm sàng lọc (siêu âm, bấm ối, nhau thai, xét nghiệm NIPT, xét nghiệm gen), điều trị xử trí bất thường thai (phẫu thuật laser, điều trị các bệnh lý như song thai dị dạng, thai không tim…, dùng dao điện kẹp dây rốn thai dị dạng, thai lưu, thai hỏng…).

PGS Lưu Thị Hồng, Trưởng khoa Phụ Sản BVĐK Tâm Anh, Hà Nội cho biết, bệnh viện đang tiếp tục đầu tư trang thiết bị, cử các bác sĩ đi nước ngoài đào tạo những kỹ thuật điều trị mới, chuyên sâu hơn, như dẫn lưu bàng quang thai để cứu hai quả thận có nguy cơ bị mất chức năng khi trẻ sinh ra, dẫn lưu màng phổi để tránh nguy cơ thiểu sản phổi khi trẻ chào đời, xa hơn nữa sẽ vươn đến phẫu thuật điều trị nứt đốt sống… “Đó sẽ là những thành tựu tuyệt vời tiếp theo trong lĩnh vực y học bào thai của chúng ta”.