Chọn lựa và sử dụng điều hòa đúng cách theo chuyên gia để cả nhà khỏe mạnh

"Giải oan" cho điều hòa

Khi thời tiết chuyển nắng nóng, điều hòa trở thành thiết bị làm mát thiết yếu của nhiều gia đình. Tuy nhiên, không ít người dùng vẫn băn khoăn về những ảnh hưởng của điều hòa đến sức khỏe, đặc biệt là các vấn đề về đường hô hấp.

"Điều hòa không ảnh hưởng đến sức khỏe nếu chúng ta sử dụng đúng cách", đó là nhận định của PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) trong buổi Tọa đàm trực tuyến "Chọn điều hòa phù hợp nhu cầu và tốt cho sức khỏe", do Báo Dân trí tổ chức.

Theo PGS Dũng, điều hòa giúp làm mát khi thời tiết nóng và làm ấm khi thời tiết lạnh. Do đó, vừa giúp chúng ta dễ chịu vừa tốt cho sức khỏe con người.

Bên cạnh đó, điều hòa có khả năng hút ẩm, tạo môi trường có độ ẩm thấp. Không khí khô lại có tác dụng phòng bệnh tốt hơn bởi vì các virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân gây bệnh khác khó có thể sống được trong môi trường đó.

Về tình trạng một số người gặp vấn đề đường hô hấp như sổ mũi, viêm mũi sau khi nằm điều hòa, PGS Dũng lý giải: "Điều hòa có thể gây dị ứng, hen suyễn trong trường hợp đặt nhiệt độ quá lạnh trong thời gian dài. Ngoài ra, nếu không được vệ sinh thường xuyên theo khuyến cáo của nhà sản xuất thì có ảnh hưởng đến sức. Tuy nhiên, những nguyên nhân này đều xuất phát từ cách dùng điều hòa không đúng. Do đó, chỉ cần có phương pháp sử dụng hợp lý, điều hòa sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe".

Chọn điều hòa phù hợp với nhu cầu sử dụng

Theo ông Mai Thế Trung, Chuyên gia phát triển sản phẩm của Casper, người tiêu dùng cần nắm những nguyên tắc cơ bản để có thể lựa chọn được loại điều hòa phù hợp với nhu cầu sử dụng và tốt cho sức khỏe cả nhà.

Trước hết, theo ông Trung, cần phải lựa chọn điều có công suất phù hợp với khối khí trong phòng.

Hiện nay bên cạnh tính năng chính là làm lạnh hoặc sưởi ấm, các dòng máy điều hòa không khí cao cấp còn được trang bị thêm tính năng lọc khí, đem lại không khí trong lành và có lợi cho người sử dụng. Ví dụ như khả năng lọc bỏ bụi mịn PM2.5, loại bỏ các hóa chất bay hơi có hại trong không khí (có nguồn gốc từ sơn tường, hóa mỹ phẩm, đồ gỗ công nghiệp ..v.v.), vô hiệu hóa vi khuẩn có trên máy điều hòa không khí Casper.

Tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện thực tế, bạn có thể cân nhắc lựa chọn các loại điều hòa có bổ sung những tính năng này.

Về phương án bố trí điều hòa trong không gian, ông Trung cho hay, để máy điều hòa không khí hoạt động hiệu quả, nên là không gian khép kín, tránh trao đổi nhiệt với bên ngoài phòng.

Khối trong nhà của máy điều hòa nên được lắp lệch với giường ngủ. Điều này giúp tránh cho luồng gió lạnh thổi trực tiếp vào người, gây ảnh hưởng không tốt tới người sử dụng, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ vì hệ miễn dịch còn yếu.

Cục nóng nên được lắp đặt ở vị trí lưu thông không khí tốt, tránh nơi có ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp (tốt nhất là có mái che), tránh để gió thổi trực diện vào quạt tản nhiệt, tránh lắp đối diện với cục nóng điều hòa khác. Mặt trước của cục nóng không được có vật cản. 

Để tránh tiếng ồn, không nên treo cục nóng ở giữa bức tường, cũng không nên đặt trực tiếp cục nóng xuống nền đất.

Do cần bảo dưỡng định kỳ, nên cần lắp đặt cục nóng ở vị trí dễ tiếp cận, có không gian để nhân viên kỹ thuật thao tác bảo dưỡng.

Tốt nhất là nên lắp cục nóng ở dưới cục lạnh, chênh lệch độ cao khoảng 1~2m.

Để máy điều hòa hoạt động hiệu quả, cũng như đảm bảo sức khỏe, chuyên gia này khuyến cáo, người dùng cần định kì vệ sinh điều hòa theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

"Để vệ sinh máy điều hòa, bạn có thể gỡ 2 tấm lưới lọc bụi bên trong dàn lạnh bằng nước hoặc máy hút bụi. Để làm vệ sinh và bảo dưỡng được tốt hơn, bạn có thể liên hệ đến trung tâm chăm sóc khách hàng của hãng điều hòa", ông Trung chia sẻ.

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi điều hòa đã đến lúc cần vệ sinh, đó là khi bật lên không thấy mát, hoặc kém mát. Bạn nên vệ sinh lưới lọc thường xuyên từ 3 tới 6 tháng một lần, tùy thuộc vào điều kiện sử dụng, để đảm bảo hiệu suất làm việc của máy điều hòa là tốt nhất.

Để điều hòa không khí hoạt động tối ưu, tăng độ bền và tiết kiệm năng lượng, bạn có thể lắp thêm quạt thông gió hoặc bật thêm quạt điện. Điều này sẽ giúp tăng cường lưu thông không khí trong phòng, giúp khí lạnh phân bố đều trong phòng.

Cách sử dụng điều hòa tốt cho sức khỏe

Theo PGS Nguyễn Tiến Dũng, có nhiều nguyên tắc khi sử dụng điều hòa để đảm bảo sức khỏe cho người dùng, đặc biệt là với những đối tượng nhạy cảm như: người già, trẻ em, người có bệnh nền.

Trước hết, theo PGS Dũng, cần điều chỉnh nhiệt độ phù hợp. Đặc biệt, khi phòng điều hòa có trẻ em.

"Cảm giác điều chỉnh nhiệt độ của trẻ em không giống với người lớn. Tôi hiểu tâm lý của một số gia đình cứ đặt điều hòa theo cảm giác của mình. Nhiều người hỏi tôi rằng, tại sao bản thân thấy lạnh toát mà trẻ vẫn ra mồ hôi. Điều đó có thể là điều hòa mát với bạn nhưng nóng với trẻ. Do đó, cần ưu tiên điều chỉnh nhiệt độ phù hợp với trẻ nhỏ", PGS Dũng nói.

Cũng theo ông, trẻ sơ sinh vẫn có thể nằm điều hòa bình thường. Tuy nhiên, với từng giai đoạn lại có cách đặt nhiệt độ phù hợp riêng.

Ví dụ trẻ sơ sinh non tháng cần đặt nhiệt độ từ 32 độ trở lên. Trẻ sơ sinh đủ tháng có thể đặt nhiệt độ thấp hơn khoảng 30 độ. Trẻ 2-3 tháng đến 1 tuổi có thể đặt ở mức 28 - 29 độ. Trẻ 1 tuổi trở lên có thể đặt 26-29 độ. Trẻ lớn tuổi hơn có thể hạ thấp hơn nữa.

Lưu ý rằng, không nên cho các cháu nằm ở trước quạt của điều hòa.

"Trẻ nào cũng có thể dùng điều hòa ngay cả trẻ sơ sinh. Ở bệnh viện chúng tôi trong các phòng điều trị sơ sinh lúc nào cũng có điều hòa. Vấn đề ở chỗ mình bật điều hòa chế độ nào, nhiệt độ bao nhiêu cho phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ", PGS Dũng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo PGS Dũng để hạn chế hiện tượng sốc nhiệt, đặc biệt với các đối tượng nhạy cảm như người cao tuổi, người có tiền sử đột quỵ, trước khi bước ra khỏi phòng điều hòa, nên tắt điều hòa, mở cửa cho không khí bên ngoài tràn vào giúp giảm sự chênh lệch nhiệt độ.

Nếu bị viêm mũi dị ứng do thay đổi thời tiết thì khi dùng điều hòa bạn lưu ý không nên để nhiệt độ quá lạnh và trước khi vào phòng điều hòa, nên bật trước điều hòa một lúc, mở cửa để đẩy hết không khí cũ trong phòng ra. Trước khi từ phòng điều hòa ra ngoài bạn cũng nên mở cửa một lúc rồi mới ra ngoài để tránh sự thay đổi nhiệt độ không khí một cách đột ngột.

Cũng theo ông, việc nhiều người có áp dụng mẹo để một chậu nước hay sử dụng thêm máy phun hơi nước để tạo ẩm trong phòng điều hòa là không nên.

"Sử dụng thêm các biện pháp này có thể khiến cảm giác của bạn dễ chịu nhưng lại rất dễ gây bệnh vì những hạt nước tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh sống trong đó lâu hơn", PGS Dũng khẳng định.