Cho bé uống thuốc đúng cách

TS Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai trả lời:

Bình thường, khi cho trẻ uống cả viên thuốc (nhất là những viên không có vỏ bao ngoài) rất khó khăn do thuốc đắng. Vì thế, nhiều bà mẹ nghiền nhỏ viên thuốc rồi phân liều, trộn lẫn đường cho trẻ dễ uống. Đây là một quan niệm sai lầm, có thể làm giảm tác dụng của thuốc.

Chị cần lưu ý, thuốc dạng viên nén, viên nang trong nhiều trường hợp phải giữ nguyên vẹn viên khi uống, nếu phân nhỏ, tháo nang uống có thể có hại hoặc giảm tác dụng của thuốc. 

Có nhiều loại thuốc có viên bao chỉ tan trong ruột (khi uống thuốc, vào đến dạ dày lớp bao mới bung, những viên nhỏ như hòn bi khi đó sẽ lăn xuống ruột rồi tan ra). Nếu tháo bỏ lớp bao này, thuốc chưa kịp đến ruột đã bị tan hết thì sẽ không có tác dụng. Do đó, không nên nhai, nghiền nát những loại thuốc viên bao tan trong ruột. Với trẻ nhỏ, nếu uống cả viên sợ hóc, có thể bỏ vỏ bao bên ngoài nhưng không được nghiền những viên nhỏ bên trong ra nếu không sẽ giảm tác dụng.

Tốt nhất, với những trẻ nhỏ, chị có thể mua các loại thuốc được chế theo dạng sirô, có vị ngọt, thơm trẻ sẽ dễ uống hơn. Cần lưu ý khi uống thuốc dạng nước, nếu trẻ đang khóc không chịu uống, cha mẹ tuyệt đối không bịt mũi trẻ, đổ thuốc vào miệng, nếu không nguy cơ bị sặc thuốc rất cao, rất nguy hiểm.

Việc chọn thuốc ở trẻ em phải thận trọng hơn so với người lớn vì ở trẻ, nhất là trẻ sơ sinh, các cơ quan như gan, thận, hệ thần kinh trung ương, hệ tim mạch… chưa phát triển hoàn chỉnh. Vì thế, sự hấp thu, phân bố, chuyển hóa và đào thải thuốc không hoàn toàn thuận lợi, rất dễ xảy ra hiện tượng thuốc gây độc tính. Khi cho trẻ uống thuốc cần tuân thủ liều chỉ định chặt chẽ.

Cũng cần lưu ý, khi uống thuốc chỉ nên dùng nước đung sôi để nguội. Việc dùng sữa, nước hoa quả… thay thế nước lọc khi uống thuốc là không khoa học.

Như trong sữa bò có nhiều kali và sắt. Những chất này khi gặp một số thuốc sẽ phản ứng, tạo ra một số tạp chất ổn định hoặc khó tan, gây cản trở cho sự hấp thu thuốc của đường ruột và dạ dày. Thậm chí, có những loại thuốc còn bị những chất này phá huỷ.

Trong nước quả, nhất là nước cam, chanh có thành phần axit tương đối nhiều. Khi dùng nước hoa quả để uống thuốc có thể làm xảy ra một số phản ứng hoá học dẫn đến thay đổi tính chất của thuốc.

Hồng Hải (ghi)