Chăm sóc giảm nhẹ cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư

Cách thức tiếp cận đa ngành để chăm sóc y khoa và chăm sóc điều dưỡng cho những người bị mắc các bệnh giới hạn tuổi thọ là phương pháp chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh. Nhân viên y tế và những người hỗ trợ sẽ tập trung vào việc giúp đỡ người bệnh giảm bớt các triệu chứng, đau đớn về thể chất và cẳng tinh thần khi bị chẩn đoán mắc bệnh nan y trong quá trình điều trị, đặc biệt là giai đoạn cuối đời.

Việc chăm sóc giảm nhẹ không chỉ góp phần kéo dài cuộc sống bệnh nhân nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của họ, để người bệnh chấp nhận sự thật bản thân đang đối mặt. Bệnh nhân sẽ không phó mặc cuộc sống mà luôn tìm kiếm ý nghĩa của những ngày sống cuối đời trong sự thanh thản về thể xác lẫn tinh thần.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chăm sóc giảm nhẹ là hoạt động nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình người bệnh, những người đang đối mặt với những vấn đề liên quan tới sự ốm đau đe dọa đến tính mạng, thông qua sự ngăn ngừa và làm giảm gánh nặng họ chịu đựng bằng cách nhận biết sớm, đánh giá toàn diện và điều trị đau và các vấn đề khác như thể lực, tâm lý xã hội và tâm linh.

Tại Hội nghị Khoa học Kỹ thuật Hoàn Mỹ năm 2020 (diễn ra ngày 24/11) TS.BS Đặng Huy Quốc Thịnh, Phó chủ nhiệm bộ môn Chăm sóc Giảm nhẹ, Đại học Y dược, TPHCM cho biết: “Chăm sóc giảm nhẹ là lĩnh vực chăm sóc y khoa chuyên sâu cho các bệnh nặng đe dọa tính mạng, đặc biệt là bệnh ung thư. Mục tiêu của chăm sóc giảm nhẹ là nhằm làm cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân và gia đình bệnh nhân”.

Tại Việt Nam, bệnh ung thư thường được chẩn đoán muộn. Ước tính có khoảng 150.000 ca ung thư mới được chẩn đoán hàng năm, trong đó 2/3 ở vào giai đoạn muộn, cơ hội sống còn khá thấp, chất lượng sống vào giai đoạn cuối đời bị ảnh hưởng nghiêm trọng do các triệu chứng của căn bệnh.

Do đó, nhu cầu hình thành các khoa chăm sóc giảm nhẹ tại các bệnh viện, đặc biệt cơ sở điều trị ung thư là vô cùng cần thiết để vừa hỗ trợ nâng đỡ cả thể chất, tinh thần cho người bệnh. Tuy nhiên, chăm sóc giảm nhẹ tại Việt Nam vẫn còn là lĩnh vực mới mẻ, với những hiệu quả đã được chứng minh, phương pháp này đang dần được các cơ sở y tế quan tâm.

Ở khu vực các tỉnh thành phía Nam, Bệnh viện Ung Bướu TPHCM là cơ sở tiên phong phát triển chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư từ năm 2008 đến nay. Đây là kết quả của sự hỗ trợ bởi Cục Quản lý khám chữa bệnh Bộ Y tế và sự giúp đỡ, hợp tác từ các chuyên gia của Đại học Y khoa Harvard. Sau hơn một thập kỷ triển khai, chăm sóc giảm nhẹ tại Việt Nam ngày càng được cộng đồng y khoa xem như một chuyên khoa không thể thiếu trong chăm sóc bệnh nhân ung thư.

Hiện nay, việc hình thành khoa chăm sóc giảm nhẹ tại các bệnh viện và xây dựng chương trình đào tạo chăm sóc giảm nhẹ tại trường y khoa ngày càng mở rộng. Sự ra đời của Bộ môn chăm sóc giảm nhẹ tại Trường Đại học Y Dược TPHCM năm 2018 và Hội Y học Chăm sóc giảm nhẹ Việt Nam vào đầu năm 2020 đã đánh dấu bước phát triển mới của chuyên ngành Chăm sóc giảm nhẹ ở Việt Nam.

Ngoài việc hỗ trợ tại bệnh viện, Bệnh viện Ung Bướu TPHCM còn triển khai dịch vụ chăm sóc bệnh nhân tại nhà. TS.BS Quốc Thịnh cho rằng: “Đây là chương trình hỗ trợ tích cực cho người bệnh mang lại tính hiệu quả và nhân văn. Việc tiếp tục phát triển chăm sóc giảm nhẹ tại Việt Nam, vượt qua các thách thức và đảm bảo tính bền vững là vô cùng quan trọng và cần thiết ở thời điểm hiện tại cũng như trong tương lai”.