Cây kim nhỏ dưới 0,5mm hút sạch tổn thương khối u vú lớn đến 5cm

Khi nào cần Xquang tuyến vú?

Các bác sĩ Trung tâm điện quang (BV Bạch Mai) vừa triển khai thành công kỹ thuật Chụp Xquang tuyến vú phát hiện ung thư vú sớm và kỹ thuật hút chân không loại bỏ hoàn toàn tổn thương vú, mở ra nhiều hi vọng cho bệnh nhân ung thư vú.

GS.TS Phạm Minh Thông, Phó Giám đốc BV Bạch Mai, Giám đốc Trung tâm điện quang cho biết, ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất phụ nữ. Tại Việt Nam, tỉ suất mắc bệnh chuẩn hoá theo tuổi tăng gấp đôi trong vòng 2 thập kỉ gần đây, từ 13,8 năm 2000 lên 29,9/100.000 phụ nữ năm 2010. Tỉ lệ mắc mới hằng năm trên cả nước lên tới 12533 ca, chiếm trên 20% số ca ung thư ở nữ giới.

Đáng nói, trước đây các ca ung thư vú đến viện khi đã ở giai đoạn muộn, các triệu chứng lâm sàng đã rõ ràng, khiến tiên lượng bệnh kém. Việc sàng lọc ung thư vú, phát hiện những u nhỏ, tổn thương không sờ thấy giúp giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú. 

TS.BS Nguyễn Thu Hương, Trưởng nhóm chẩn đoán hình ảnh vú (Trung tâm điện quang) cho biết, mỗi ngày tại Trung tâm tiến hành siêu âm vú sàng lọc khoảng 120 ca, chụp X-quang tuyến vú khoảng 60 ca, trong đó khoảng 15 – 20 ca cần sinh thiết. Kết quả trung bình từ 1 – 2 ca phát hiện ung thư vú mỗi ngày. Có những bệnh nhân được phát hiện rất sớm từ khi chưa có triệu chứng, nhưng cũng có những trường hợp khối u to 2 – 4cm.

Chị Nguyễn Thị Toán (42 tuổi) đến nay đã điều trị ung thư vú được 6 tháng, hoàn toàn khỏe mạnh. “Tôi phát hiện bệnh hoàn toàn tình cờ, không có triệu chứng, biểu hiện gì. Đợt đó khi đến viện để kiểm tra một bệnh lý khác, bác sĩ khuyên Xquang tuyến vú không ngờ phát hiện có vấn đề. Sau khi được siêu âm 3D kiểm tra, phát hiện chính xác khối u vú dù không đau, bản thân không thấy sự thay đổi nào”, chị Toán chia sẻ.

Hút hết tổn thương vú không để lại sẹo

GS Thông cho biết, tại Trung tâm điện quang, ngoài các kỹ thuật giúp chẩn đoán bệnh lý tuyến vú đã triển khai một số kỹ thuật can thiệp tuyến vú dưới hướng dẫn của hình ảnh như: chọc hút tế bào kim nhỏ dưới siêu âm, sinh thiết kim lõi dưới Xquang và siêu âm, sinh thiết có thiết bị hút chân không dưới hướng dẫn của siêu âm và Xquang; và điều trị loại bỏ tổn thương tuyến vú bằng kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ hút chân không dưới hướng dẫn của siêu âm.

Trong đó, kỹ thuật hút chân không loại bỏ hoàn toàn tổn thương tuyến vú được triển khai từ năm 2018, đến nay đã thực hiện trên 100 bệnh nhân. Đây là một kỹ thuật hiện đại, có nhiều ưu điểm, ít xâm hại, giảm tối đa tổn thương nhu mô lành lân cận, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng.

TS.BS Phạm Cẩm Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (BV Bạch Mai) cho biết, trước đây khi chưa có phương pháp sinh thiết hút chân không, bệnh nhân phải trải qua cuộc tiểu phẫu với đường rạch ở vú bằng đúng kích thước khối u. Vì thế, sẹo để lại ở ngực phụ thuộc kích thước khối u, có bệnh nhân sẹo 2cm, có người 5cm.

Với phương pháp này, bác sĩ sử dụng kim sinh thiết dưới hướng dẫn siêu âm có đường kính lớn (11-8G), có thiết bị hỗ trợ hút chân không để lấy mẫu bệnh phẩm, cho kết quả giải phẫu bệnh tốt hơn hoặc để lấy toàn bộ tổn thương lành tính.

Thời gian thực hiện nhanh, bệnh nhân có thể ra viện trong ngày, có thể sinh hoạt bình thường sau 1 ngày, chỉ gây tê tại chỗ, hầu như không để lại sẹo.

Ths.BS Lại Thu Hương cho biết, kĩ thuật này bản chất là sinh thiết, vì làm dưới hướng dẫn siêu âm nên định vị được kim sinh thiết vào vị trí tổn thương. Ưu điẻm lớn nhất đó là lấy toàn bộ tổn thương, đúng vị trí, có đầy đủ bệnh phẩm để chẩn đoán mô bệnh học chính xác nhất.

Ngoài ra, phương pháp này được chỉ định cho các trường hợp u xơ tuyến vú lành tính tiến triển, bệnh nhân có nhu cầu cắt bỏ u, nang vú nhiễm trùng tái phát, phức hợp nang xơ hoá, u nhú (papiloma), kết quả sinh thiết nghi ngờ hay thất bại, các tổn thương quá nhỏ (<5mm) sinh thiết kim lõi khó khăn.

“Tất cả các tổn thương tuyến vú lành tính gây ảnh hưởng cho bệnh nhân đều có thể sử dụng phương pháp này, Với kích thước khối u dưới 3cm có thể ấy bỏ toàn bộ tổn thương trong 1 lần can thiệp. Với kích thước lớn hơn, đến 5cm có thể lấy hết trong 1 lần hoặc 2 lần can thiệp”, TS Hương nói.

Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể để lại máu tụ nhưng tan đi rất nhanh, để lại sẹo xơ rất nhỏ. Với khối u quá lớn hơn 7cm việc lấy khối u phải cân nhắc vì có thể để lại máu tụ. Sau lấy toàn bộ tổn thương lành tính không còn khả năng tạo thành khối u lành tính khac.

GS Thông khuyến cáo, chị em trên 40 tuổi nên sàng lọc ung thư vú hàng năm. X-quang là phương pháp sàng lọc ung thư vú ở quần thể khoẻ mạnh, ngay cả phụ nữ chưa có dấu hiệu gì của bệnh đều được chỉ định Xquang vú, hoặc người có yếu tố nguy cơ cao (mẹ, chị gái, em gái mắc ung thư vú), người từng bị ung thư một bên vú…

Hồng Hải