Cảnh báo loại cây rừng uống vào dễ bị loạn thần, la hét, đập phá đồ đạc

Theo Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế), thời gian vừa qua, trên địa bàn huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An xảy ra một số trường hợp ngộ độc do sử dụng rễ cây mú từn làm nước uống và ngâm rượu.

Điển hình là 2 trường hợp tại xã Châu Bính, huyện Quỳ Châu có biểu hiện đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn nhiều, la hét, hoảng loạn, nói nhảm sau 2 ngày uống nước nấu từ cây mú từn. Cả hai sau đó được đưa đến trung tâm y tế huyện cấp cứu.

 Theo báo cáo của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Nghệ An, trong đó, một trường hợp có biểu hiện nặng hơn, vẫn còn tình trạng lên cơn, đập phá đồ đạc nên tiếp tục được chuyển xuống bệnh viện tỉnh để điều trị. 

Khi bị ngộ độc do độc tố của cây mú từn, bệnh nhân có các triệu chứng thần kinh như nói nhảm, nói không đúng chủ đề, quấy phá, tay chân khua, lên cơn loạn thần, kích thích vật vã. Trường hợp nặng có thể gây tổn thương não, tổn thương thận và rất dễ tử vong, 

Cây mú từn còn có tên gọi khác là cù boong nậu, thuộc họ dây khế (cannabaceae) với tên khoa học là Rourea Oligophlebia Merr. Loài cây này thường mọc ở khu vực rừng núi sâu, kẽ đá cao, xuất hiện nhiều nhất ở các khu vực Tuyên Quang, Yên Bái, Đà Nẵng, Nghệ An... 

Mú từn có thân dài khoảng 5-15m thuộc họ dây leo thân gỗ, lá mọc kép đối xứng. Loài cây này ít có hoa, cánh hoa dài màu hồng phớt và đài có lông phủ bên ngoài. Rễ cây có màu nâu đỏ ở phía ngoài và trong lõi màu vàng, vỏ ngoài sần sùi, kích thước không đồng đều và rất chắc khỏe. 

Rễ cây thường được phơi khô, ngâm rượu uống để sử dụng như bài thuốc chữa xương khớp và tăng cường sinh lý. Tuy nhiên, ngoài một số bài nghiên cứu nhỏ phân tích về hoạt chất hóa học thì chưa có nghiên cứu về dược tính y học của nó.

Để chủ động phòng ngừa ngộ độc do độc tố của cây rừng, người dân tuyệt đối không tự ý thu hái, sử dụng các loại nấm rừng và rễ, thân, quả của cây rừng không rõ loại hoặc không rõ công dụng bởi chúng có thể gây ngộ độc, nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng. 

Trước khi sử dụng bất kỳ loại dược liệu nào, người dân phải tham khảo ý kiến chuyên môn của thầy thuốc để được hướng dẫn phù hợp với thể trạng sức khỏe. Khi phát hiện các triệu chứng bất thường cần đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời.