“Bùng nổ” các chuyến du lịch: Coi chừng ngộ độc, đuối nước, đột quỵ mùa hè

Trong số thứ 2 của chuỗi tọa đàm “Những hiểm họa mùa hè và giải pháp phòng chống” do báo Dân trí phối hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn (TPHCM) tổ chức, các bác sĩ đã có những chia sẻ về nguyên nhân gia tăng bệnh tật trong mùa hè, các công nghệ điều trị tiên tiến cùng những câu chuyện thực tế từ người dân. 

Tọa đàm diễn ra ngày 23/7, tại tòa soạn báo Dân trí có sự tham gia của hai bác sĩ đến từ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, gồm bác sĩ CK1 Nguyễn Thị Lệ Anh, khoa Hồi sức tích cực - Cấp cứu, bác sĩ CK1 Nguyễn Lâm Vĩnh Phúc, Phó Trưởng khoa Nội Tổng hợp.

Coi chừng ngộ độc, đuối nước, đột quỵ trong mùa hè

Theo BS.CK1 Nguyễn Lâm Vĩnh Phúc, Phó trưởng khoa Nội Tổng hợp của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, nhiệt độ cao trong mùa hè khiến cơ thể phải điều chỉnh để thích nghi, từ đó gây ra áp lực lớn lên các cơ quan nội tạng, đặc biệt là ở những bệnh nhân có bệnh nền. 

Đối với người bị bệnh tim mạch, nhiệt độ tăng cao làm giảm thể tích tuần hoàn trung tâm, buộc tim phải co bóp mạnh hơn để duy trì lưu thông máu. Điều này dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, nhất là ở người cao tuổi hoặc những người đã có tiền sử bệnh tim. 

Nhiệt độ cao trong mùa hè cũng có thể làm giảm cảm giác ngon miệng, khiến bệnh nhân ăn uống không đủ chất, đặc biệt là thiếu các vi chất quan trọng như kali, ảnh hưởng đến chức năng tim và thận.

Trong khi đó, thời tiết nóng bức khiến giấc ngủ không đảm bảo, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến tâm trạng. Điều này có thể dẫn đến việc bệnh nhân lơ là trong việc tuân thủ điều trị, quên uống thuốc hoặc bỏ qua các dấu hiệu trở nặng của bệnh.

BS.CKI Nguyễn Thị Lệ Anh, khoa Hồi sức tích cực - Cấp cứu phân tích thêm, thời tiết nóng ẩm là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn và virus phát triển, dẫn đến sự gia tăng các bệnh truyền nhiễm. 

Mùa hè cũng là thời điểm “bùng nổ” các chuyến du lịch tập trung đông người giữa trời nắng nóng, như trekking, cắm trại, du lịch biển, đồng thời việc ăn uống, sinh hoạt cũng thoải mái hơn bình thường. Điều này kéo theo nhiều nguy cơ ảnh hưởng cấp tính đến sức khỏe, như nhồi máu cơ tim, đuối nước, ngộ độc hay bị giật điện trong sinh hoạt, chơi thể thao bị đuối sức…

Bác sĩ Lệ Anh dẫn chứng về trường hợp của một phụ nữ trung niên bị nhiễm trùng máu nặng do ngộ độc thực phẩm. Khi vào Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, người bệnh đã trong tình trạng lơ mơ, huyết áp tụt xuống mức nguy kịch và có nguy cơ tử vong cao.

Các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực - Cấp cứu đã nhanh chóng can thiệp để ổn định tình trạng bệnh nhân, sử dụng kỹ thuật lọc máu liên tục (CRRT) để loại bỏ độc tố và hỗ trợ chức năng cơ thể.

Trong khi đó, các bác sĩ khoa Nội tổng hợp tiến hành nội soi đường tiêu hóa để xác định nguyên nhân nhiễm trùng. Khoa Xét nghiệm cũng được huy động để khẩn cấp làm xét nghiệm máu, đánh giá mức độ nhiễm trùng và các chỉ số quan trọng khác, hỗ trợ định hướng điều trị bệnh nhân.

Nhờ sự phối hợp liên chuyên khoa kịp thời và chính xác, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch mà không cần phải phẫu thuật và được xuất viện sau 10 ngày điều trị.

Bác sĩ Lệ Anh chia sẻ ca ngộ độc nặng điều trị thành công nhờ áp dụng kỹ thuật tiên tiến (Ảnh: Nam Anh).

“Kỹ thuật CRRT không chỉ hiệu quả trong các trường hợp nhiễm độc nặng mà còn là cứu cánh cho những bệnh nhân suy thận cấp, hoặc gặp biến chứng từ các bệnh mạn tính. Đây cũng là một trong các kỹ thuật tiên tiến được áp dụng trong các tình huống bệnh nhân nguy kịch”, bác sĩ Lệ Anh chia sẻ thêm.

Theo bác sĩ Vĩnh Phúc, những tiến bộ của y học hiện nay đã giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị, đồng thời giảm thiểu xâm lấn và chi phí phải trả cho bệnh nhân nếu không may gặp phải những biến cố đột ngột về sức khỏe trong mùa hè.

Như kỹ thuật nội soi dạ dày và đại tràng giúp phát hiện sớm các tổn thương như viêm loét, xuất huyết hoặc thậm chí cả ung thư tiêu hóa từ giai đoạn đầu. Hay phương pháp nội soi phế quản được áp dụng để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý hô hấp.

Kỹ thuật chọc dò dịch màng phổi và màng bụng, giúp xác định chính xác nguyên nhân tích tụ dịch của bệnh nhân và đưa ra hướng điều trị phù hợp. Tất cả các phương pháp này đều đã được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn.

Cảnh báo việc bỏ phác đồ điều trị, tự dùng thuốc đông y

Trong phần giao lưu trực tiếp, nhiều khán giả đã đặt những câu hỏi phản ánh lo lắng thực tế về sức khỏe trong mùa hè.

Chị Trâm (30 tuổi, Cần Thơ) cho hay, khi thời tiết nóng bức, chị thường chóng mặt, mệt mỏi và đau nửa đầu. Chị Trâm không biết có cần đi khám ngay không, hay chỉ cần nghỉ ngơi tại nhà là đủ. 

Bác sĩ Phúc cho biết, chóng mặt trong thời tiết nóng bức là triệu chứng thường gặp, có thể do mất nước và rối loạn điện giải. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác như rối loạn tiền đình, nhiễm trùng, tổn thương thần kinh trung ương, rối loạn nhịp tim, hoặc rối loạn đường huyết.

Trong trường hợp này, chị Trâm cần nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, bổ sung nước và điện giải rồi theo dõi triệu chứng trong vài ngày.

Với tình trạng đau nửa đầu, chị Trâm có thể mua các thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol sử dụng, nhưng cần tuân thủ đúng liều lượng. Đối với thuốc kê đơn, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc nặng hơn, cần đến cơ sở y tế để thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết.

Mang tâm trạng lo lắng, anh Lê Anh (38 tuổi) cho biết từng bị đột quỵ nhẹ cách đây hai năm. Dù đã hồi phục, anh vẫn luôn sợ bệnh tái phát, nhất là trong những ngày nắng nóng. 

Với trường hợp này, bác sĩ Lệ Anh khuyên không nên quá lo lắng mà chú ý kiểm tra định kỳ theo lịch tái khám, không tự ý ngưng thuốc huyết áp hoặc các thuốc khác mà bác sĩ kê đơn. Ngoài ra, cần tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột, như từ ngoài trời nóng vào phòng lạnh ngay.

Song song đó, cần giảm stress, ăn uống lành mạnh, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, ưu tiên cá, rau xanh, trái cây và tập thể dục nhẹ nhàng, tránh hoạt động gắng sức vào giờ nắng nóng. Nếu có dấu hiệu khó thở, tê cứng hoặc đau đầu dữ dội, cần đến bệnh viện ngay để kiểm tra.

Chị Phạm Kiều Oanh (tỉnh Đồng Nai) kể, bố bị tiểu đường và rối loạn mỡ máu. Gần đây, ông nghe lời người quen giới thiệu tự uống thêm thuốc đông y lạ, dẫn đến nhịp tim nhanh bất thường. Chị không biết liệu có nên để ông tiếp tục sử dụng thuốc này không.

Các bác sĩ trực tiếp giải đáp những thắc mắc về sức khỏe cho người dân ngay tại tọa đàm (Ảnh: Nam Anh).

Trả lời chị Oanh, bác sĩ Vĩnh Phúc khuyên chị nên thuyết phục bố tạm ngừng sử dụng loại thuốc trên và đưa ông đến bệnh viện để kiểm tra tim mạch cũng như đường huyết sớm.

“Một số loại thuốc đông y có thể chứa thành phần giảm đau hoặc kháng viêm mạnh, giúp giảm triệu chứng nhanh chóng nên người bệnh dễ tin dùng. Tuy nhiên, nếu không rõ thành phần và liều lượng, thuốc có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng như loét dạ dày, suy gan, suy thận, hoặc rối loạn tim mạch.

Nếu muốn dùng thuốc đông y, hãy đề nghị ông đến bệnh viện có chuyên khoa y học cổ truyền uy tín để được tư vấn, kết hợp với điều trị hiện đại”, bác sĩ Vĩnh Phúc hướng dẫn.

Các bác sĩ nhấn mạnh, người dân cần tuân thủ phác đồ điều trị, dùng thuốc đúng giờ, không được tự ý ngừng hoặc giảm liều mà không có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt với các bệnh mạn tính như tiểu đường hay tim mạch. 

Bên cạnh đó, vào mùa hè, mọi người cần bổ sung đủ nước và dung dịch điện giải như oresol, ưu tiên thực phẩm lành mạnh, hạn chế đồ chiên rán và tinh bột cao. Đồng thời, cần tránh vận động mạnh trong khoảng thời gian nắng gắt để đảm bảo sức khỏe tốt.

Ảnh: Nam Anh