Bức xúc vì quảng cáo thực phẩm chức năng như "dội bom"

Ngày 29/5, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) phối hợp Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam tổ chức tọa đàm Đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng nhằm chấn chỉnh hoạt động quảng cáo thực phẩm chức năng.

Thống kê của Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam cho thấy, có tới 80% các quảng cáo trong lĩnh vực phòng và hỗ trợ điều trị bệnh gây bức xúc hiện nay trên môi trường internet, mạng xã hội, nền tảng thương mại điện tử... là "trá hình" thực phẩm chức năng.

PGS.TS Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, cho biết, thực trạng nhức nhối trong ngành thực phẩm chức năng hiện nay là những quảng cáo sai sự thật, lừa gạt, giả mạo, quảng cáo phóng đại, thổi phồng sản phẩm, quảng cáo mơ hồ gây hiểu nhầm, quảng cáo nhắm vào các đối tượng nhạy cảm như bệnh nhân ung thư.

Theo ông, hiện tượng sai phạm trong quảng cáo thực phẩm không chỉ gây ra hậu quả "tiền mất, tật mang" cho người tiêu dùng mà còn làm giảm uy tín của ngành thực phẩm chức năng, làm lẫn lộn giữa các doanh nghiệp làm ăn chân chính với doanh nghiệp làm ăn gian dối. Đồng thời, đánh đồng sản phẩm thật và sản phẩm giả.

"Một số thông điệp quảng cáo như "dội bom" vào nhận thức của công chúng như cam kết trị dứt điểm, không khỏi không lấy tiền, gia truyền, trị tận gốc, không lo tái phát sau 1 liệu trình, đẩy lùi mọi biến chứng đái tháo đường, đánh bay đái tháo đường type 1, type 2, dứt điểm hoàn toàn huyết áp cao, thần dược, 3 đời gia truyền, thần y…

Không sản phẩm khoa học nào có tác dụng như thế", PGS Đáng nhấn mạnh.

"Thực phẩm chức năng không thể chữa bệnh"

PGS.TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cho biết thêm, nguy hại về quảng cáo gian dối trong lĩnh vực y tế không chỉ về tài chính. Người mắc bệnh nan y phát hiện sớm, điều trị sớm có thể khỏi nếu không thì cũng có thể kéo dài sự sống.

"Nhưng những quảng cáo "cam kết chữa khỏi" là vi phạm với quy định về thực phẩm chức năng (không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh). Mua những sản phẩm này về dùng không khỏi, người bệnh có thể bỏ lỡ thời gian vàng điều trị, ảnh hưởng tới hiệu quả xạ trị, phẫu thuật. Thậm chí còn có các sản phẩm có chứa chất cấm", ông Phong nói.

Lãnh đạo Cục cũng khẳng định: "Về pháp luật chúng ta đã có chế tài quy định xử lý vi phạm quảng cáo. Vì thế, các cơ quan truyền thông tuyên truyền mạnh mẽ thực phẩm chức năng không thể chữa bệnh".

Ông Phong cho rằng nội dung quảng cáo thuốc, thiết bị y tế, các sản phẩm liên quan đến sức khỏe cần được thẩm định và quảng cáo đúng nội dung đã thẩm định. Hiện nay, quảng cáo hàng hóa nói chung và thực phẩm chức năng nằm trong Luật Quảng cáo và nghị định hướng dẫn, Luật chuyên ngành và Nghị định 15.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết, Bộ Thông tin và Truyền thông đã yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Tiktok, Youtube… nỗ lực kiểm soát quảng cáo.

"Việc Bộ có thể làm là công bố những mạng lưới công nghệ có nhiều quảng cáo vi phạm để các doanh nghiệp biết mà tránh. Hiện nay luật quảng cáo đang "vắt" qua nhiều cơ quan và chưa rõ trách nhiệm. Bên cạnh đó, sức quản lý của cơ quan chức năng có hạn nên không thể tiến hành tiền kiểm mà để hậu kiểm", Thứ trưởng Lâm nói.

Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam ban hành quy chế đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng. Quy chế nêu rõ những chuẩn mực đạo đức trong quảng cáo và biện pháp hạn chế vi phạm đạo đức quảng cáo...