Béo bụng đến ngưỡng nào sẽ cần xét nghiệm tiền đái tháo đường?
(Dân trí) - Đái tháo đường tuýp 2 ở người béo phì nhiều trường hợp biểu hiện triệu chứng rất kín đáo. Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo, với nam giới vùng bụng từ 90cm trở lên, nữ giới vòng bụng từ 80cm trở nên nên làm xét nghiệm để chẩn đoán tiền đái tháo đường hoặc đái tháo đường.
Chiều 20/9, Bộ Y tế đã công bố những nội dung trong hướng dẫn cập nhật về bệnh đái tháo đường tuýp 2. Theo đó, các nội dung về quy trình lâm sàng về chẩn đoán, điều trị đái tháo đường tuýp 2, chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ, thực hiện xét nghiệm chẩn đoán đái tháo đường ở người chưa có triệu chứng đái tháo đường… được cập nhật thêm nhiều nội dung mới.
Vòng eo quá khổ cần xét nghiệm tiền đái tháo đường
Bên cạnh những cập nhận về điều trị, chẩn đoán, những hướng dẫn về phát hiện sớm bệnh nhân ngay thời kỳ tiền tháo đường cũng được cập nhật.
Theo đó, với người lớn có chỉ số IBM vượt quá 23, với vòng bụng to (nam từ 90cm trở lên, nữ từ 80cm trở lên) được khuyến cáo nên xét nghiệm tiền đáo tháo đường.
Ngoài ra, nếu có thêm các yếu tố như: Ít vận động thể lực; Gia đình có người bị đái tháo đường ở thế hệ cận kề (bố, mẹ, anh chị em ruột); Tăng huyết áp; Nồng độ HDL cholesterol dưới 35mg/(0,9mmol/L) hoặc nồng độ triglyceride lớn hơn 250mg/dL (2,82mmol/L); Phụ nữ bị buồng trứng đa nang; Phụ nữ đã mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ; HbA1c từ 5,7% trở lên (39mmol/mol), rối loạn glucose huyết đói hay rối loạn dung nạp glucose ở lần xét nghiệm trước đó; Có các dấu hiệu đề kháng insulin trên lâm sàng (như béo phì, dấu gái đen…); Tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch thì càng nên đến bệnh viện để được xét nghiệm tiền đái tháo đường.
Còn với các đối tượng khác không có các yếu tố nguy cơ trên thường được khuyến khích kiểm tra sức khỏe, phát hiện đái tháo đường sớm khi từ 45 tuổi trở lên và cần được kiểm tra định kỳ tiêu chí sức khỏe này.
Đồng thời, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cũng công bố chính thức trang thông tin điện tử về đái tháo đường (daithaoduong.kcb.vn).
Nhiều hướng dẫn mới
Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), mục tiêu của Bộ Y tế là cung cấp đầy đủ thông tin tới những người hành nghề khám, chữa bệnh ở tất cả các tuyến, các cơ sở khám, chữa bệnh để có khả năng cung cấp dịch vụ chẩn đoán, điều trị, quản lý chuyên nghiệp cho những người bệnh đái tháo đường. Nhất là trong bối cảnh bệnh lý đái tháo đường ở Việt Nam đang tăng nhanh, trong khi chỉ một nửa người bệnh đái tháo đường được chẩn đoán.
Tại Việt Nam, tính đến năm 2015 Việt Nam đã có 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, dự báo sẽ tăng lên 6,1 triệu vào năm 2040.
Bên cạnh đó, tỷ lệ người dân bị tiền đái tháo đường cũng gia tang nhanh chóng. Đây là những bệnh nhân có mức đường huyết báo động, vượt trên ngưỡng bình thường nhưng chưa đủ tiêu chuẩn để chẩn đoán đái tháo đường. Trong số các trường hợp được chẩn đoán tiền đái tháo đường, thì 1/3 diễn tiến bình thường, 1/3 sẽ vẫn duy trì ở trạng thái tiền thái đường và 1/3 trở thành đái tháo đường tuýp 2.
Việc sử dụng và tuân thủ hướng dẫn lâm sàng giúp cải thiện việc ra chỉ định lâm sàng và dẫn đến kết cục lâm sàng được cải thiện đồng thời làm tăng tính nhất quán trong chăm sóc và giảm sự khác biệt về chăm sóc.
“Tôi muốn cán bộ y tế làm tốt nhất với tối đa khả năng của họ có để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng và người bệnh”, PGS.TS. Lương Ngọc Khuê cho biết. “Tôi muốn cán bộ y tế hiểu rằng để việc chăm sóc, chẩn đoán, điều trị đái tháo đường đạt chất lượng, người bệnh đái tháo đường được quản lý hiệu quả, việc xây dựng và ban hành ra các hướng dẫn chuẩn mực, cập nhật trong chẩn đoán, điều trị bệnh là rất quan trọng, nhưng quan trọng hơn cả là việc áp dụng và tuân thủ các hướng dẫn quốc gia, bên cạnh đó cần có giám sát, đánh giá chất lượng về hiệu quả điều trị trên người bệnh”.
PGS Khuê cũng kỳ vọng sẽ mang lại thêm kiến thức về căn bệnh đái tháo đường này với người dân, giúp giảm tỷ lệ gần 70% bệnh nhân đái tháo đường khi được phát hiện đã có biến chứng.
Đáng nói, nhiều người đang sống với bệnh ĐTĐ típ 2 trong một thời gian dài mà không nhận biết được tình trạng bệnh của họ. Đến khi được chẩn đoán, thường đã kèm theo các biến chứng của bệnh.
Bên cạnh việc tầm soát sức khỏe định kỳ, PGS Khuê cũng khuyến khích người dân giữ tinh thần lạch quan, thực hiện lối sống lành mạnh có thể phòng ngừa được 70% đái tháo đường típ 2 và ăn uống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ của căn bệnh này.
Hồng Hải