Bé trai mới 8 tuổi đã bị gan nhiễm mỡ

Đó là trường hợp của bé N.V.D. (8 tuổi) vừa được tiếp nhận, điều trị tại khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Nhi Đồng 2, TPHCM. Gia đình được biết, bệnh nhi bị tăng men gan kéo dài đã 1 năm qua. Thời điểm vào viện, bé có cân nặng hơn 40kg, thường bị khó tiêu, chướng bụng. 

Các kết quả xét nghiệm cho thấy, chỉ số men gan (ALT) lúc nhập viện của bệnh nhi lớn hơn 200 UL. Tuy nhiên, các xét nghiệm tìm nguyên nhân không ghi nhận bất thường, bác sĩ đã hội chẩn và quyết định thực hiện thủ thuật sinh thiết gan. Kết quả sinh thiết cho thấy, gan của bệnh nhi bị nhiễm mỡ với hình ảnh nhiều tế bào gan bị thoái hóa mỡ. 

Xác định, đây là tình trạng bệnh lý gan nhiễm mỡ không do rượu bia ở trẻ em, các bác sĩ đã chuyển bệnh nhi sang khám dinh dưỡng về chế độ ăn và hướng dẫn phụ huynh thực hiện đúng chế độ ăn uống cho trẻ kết hợp với tập thể dục để giảm cân. 

BS Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết gan nhiễm mỡ thường gặp ở trẻ thừa cân, béo phì, đa số không có triệu chứng và được phát hiện một cách tình cờ khi đi khám sức khỏe định kỳ, siêu âm bụng ghi nhận hình ảnh gan nhiễm mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, chiếm khoảng 7% ở trẻ em và lên đến 34% ở trẻ béo phì. 

Bệnh gan nhiễm mỡ ở trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các tế bào gan của trẻ sẽ bị phá hủy khiến bệnh nhân đối mặt với biến chứng như xơ gan đe dọa tới sức khỏe và sinh mạng suốt phần đời còn lại. Việc chẩn đoán xác định gan nhiễm mỡ thường dựa vào sinh thiết gan. Tuy nhiên, đây là thủ thuật xâm lấn nên chỉ được thực hiện trong một số trường hợp có yếu tố nguy cơ cao. 

Bệnh lý gan nhiễm mỡ ở trẻ em hiện không có thuốc điều trị đặc hiệu. Giải pháp tốt nhất có thể giúp trẻ thoát khỏi tình trạng gan nhiễm mỡ được thực hiện bằng các biện pháp không cần dùng thuốc. Trẻ chỉ cần giảm cân bằng cách thay đổi chế độ ăn, cắt giảm tinh bột, chất đường, chất béo kết hợp tập thể dục mỗi ngày. 

Những bệnh nhi được chẩn đoán bị gan nhiễm mỡ sẽ được bác sĩ chỉ định khám định kỳ từ 1 đến 6 tháng để đánh giá lại dinh dưỡng và xét nghiệm lại men gan. Các tế bào gan bị thoái hóa mỡ sẽ phục hồi khi chỉ số men gan ở bệnh nhi giảm. 

Thừa cân béo phì ở trẻ em đang là vấn nạn gia tăng nguy cơ bệnh tật ở Việt Nam đặc biệt là tại các thành phố lớn. Trẻ thừa cân béo phì thường ăn uống mất kiểm soát, nhưng lười vận động. Tuy nhiên, tình trạng trên xuất phát từ chính việc nuôi dưỡng của các bậc phụ huynh, vì thiếu kiến thức hoặc thích con cơ thể mũm mĩm nhiều phụ huynh đã thúc em bắt trẻ ăn uống dung nạp quá nhiều thực phẩm đặc biệt là các thức ăn chứa nhiều chất béo. 

Bác sĩ khuyến cáo để tránh nguy cơ bệnh tật nói chung và bệnh gan nhiễm mỡ nói riêng ở nhóm trẻ thừa cân, béo phì, các bậc cha mẹ cần có chế độ ăn uống hợp lý cho trẻ, tăng cường vận động thể lực. Ở nhóm trẻ thừa cân, béo phì từ 9 đến 11 tuổi là độ tuổi được khuyến cáo cần tầm soát bệnh lý gan nhiễm mỡ. Tầm soát phát hiện sớm và hỗ trợ kịp thời là giải pháp giúp bệnh nhi tránh được các nguy hiểm có thể xảy ra.