Bà dùng thanh nứa cắt rốn cho cháu, bé sơ sinh nhập viện nguy kịch

Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng mới đây tiếp nhận bé D.M.Q trú tại xã Lương Thông, huyện Hà Quảng, Cao Bằng bị uốn ván rốn sơ sinh.

Gia đình cho biết, mẹ bé không khám thai định kỳ, khi sinh được bà cắt rốn tại nhà bằng thanh nứa. Sau sinh 3 ngày, bé bỏ bú, thở yếu, co giật liên tục, nhạy cảm với kích thích. Lúc này gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng. 

Theo các bác sĩ, trẻ nhập viện với các dấu hiệu điển hình của uốn ván rốn sơ sinh. Bé đang được điều trị tích cực tại khoa Nhi nhưng vẫn phải thở máy, dùng thuốc chống co giật, kháng sinh chống nhiễm trùng và truyền dịch nuôi dưỡng hoàn toàn qua đường tĩnh mạch.

Từ đầu năm nay đến nay, khoa Nhi đã tiếp nhận và điều trị cho 6 bé với chẩn đoán suy hô hấp/ uốn ván rốn sơ sinh. Trong đó, đa phần là các trường hợp tự sinh con tại nhà, dùng những dụng cụ không được diệt khuẩn như: dao, tre, nứa, sợi chỉ, thậm chí là sợi thừng để cắt, thắt rốn trẻ sơ sinh.

Uốn ván rốn sơ sinh từ lâu đã được biết là bệnh rất nguy hiểm cho hệ thần kinh trung ương trẻ. Bệnh do trực khuẩn Clostridium tetani xâm nhập qua rốn. Uốn ván rốn sơ sinh có thể gây tử vong lên đến 80%, dù trẻ có sống sót cũng có thể mang di chứng thần kinh, tâm thần suốt đời.

Hiện nay, bệnh này hoàn toàn có thể dự phòng, phụ nữ mang thai nên khám thai định kỳ, tiêm phòng uốn ván đầy đủ và nên sinh tại các cơ sở y tế để được chăm sóc tốt nhất. 

Nếu trẻ đẻ trong điều kiện không đảm bảo vô khuẩn, đẻ rơi và người mẹ chưa được tiêm phòng uốn ván trong lúc mang thai thì nên tiêm phòng uốn ván với SAT 1.500 đơn vị, tiêm bắp một lần sau đẻ.

Dấu hiệu của bệnh

Thời kỳ ủ bệnh

Kể từ khi cắt rốn tới khi có dấu hiệu cứng hàm là thời kỳ không có gì báo trước về bệnh uốn ván, thời gian ủ bệnh 4-15 ngày, trung bình là 7 ngày, ủ bệnh ngắn bệnh càng nặng.

Thời kỳ khởi phát

Trẻ quấy khóc, bỏ bú, miệng chúm chím lại, trẻ đói nhưng không bú được nên càng khóc. Lúc này nếu đè lưỡi ấn xuống thì thấy phản ứng lại đó là dấu hiệu cứng hàm (trismus). Thời kỳ khởi phát này nhanh chóng chuyển sang thời kỳ toàn phát (từ vài giờ đến một ngày).

Thời kỳ toàn phát

Bệnh thể hiện rõ ràng, cứng hàm càng rõ, xuất hiện hai triệu chứng chính là cơn co giật và co cứng. Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ mà có cơn co giật hay co cứng mau hay thưa, ngắn hay dài.

Toàn trạng: Nhiệt độ có thể bình thường nhưng thường sốt cao 38-39oC có khi 40-41°C là yếu tố phối hợp làm cơn co giật xảy ra. Trẻ hay bị táo bón, rốn thường rụng sớm (100%) và nhiễm khuẩn, có thể rốn ướt, có mủ hay thối.

Thời kỳ lui bệnh

Những trẻ qua được tuần thứ hai, thứ ba thường tiến triển tốt dần, cơn co giật, co cứng giảm dần và bệnh nhi bắt đầu mở mắt, khóc được. Trong thời gian này vẫn còn tăng trương lực, sau đó vài ngày bệnh nhi có thể bú mẹ được. Tuy nhiên phải từ 1,5-2 tháng thì trương lực cơ mới trở lại bình thường.