Áp dụng viện phí mới, bảo hiểm y tế có “vỡ quỹ”?

(Dân trí) - Dự kiến từ tháng 7 này, biểu phí mới của gần 450 dịch vụ y tế sẽ chính thức được áp dụng. Với mức tăng viện phí này, liệu BHYT có “vỡ quỹ”? Mức phí đóng BHYT có tăng lên?

Ông Phạm Lương Sơn, trưởng ban thực hiện chính sách BHYT - BHXH VN cho biết, khi đồng thuận với mức tăng giá viện phí, các cơ quan liên quan đã tính toán kỹ tác động của tăng viện phí với quỹ BHYT, bởi việc điều chỉnh giá các dịch vụ đồng nghĩa với việc quỹ BHYT phải chi trả nhiều hơn.
 
Viện phí tăng, mức chi trả của BHYT cho các dịch vụ này cũng tăng lên. Ảnh minh họa: H.Hải
Viện phí tăng, mức chi trả của BHYT cho các dịch vụ này cũng tăng lên. Ảnh minh họa: H.Hải
 
Đa số bệnh viện đề xuất tăng kịch trần

Ông Nguyễn Nam Liên, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế) cho biết, đến nay đã có khoảng 20/39 bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế gửi về Bộ bản đề xuất điều chỉnh giá 447 dịch vụ y tế. Trong số đó, một số BV chưa giải trình đầy đủ cơ cấu tính giá dịch vụ nên Bộ Y tế đã yêu cầu làm lại.

Theo quy định của Bộ Y tế, khung giá đề xuất phải dựa trên những tính toán về kỹ thuật cũng như thực tiễn của địa phương. Bộ Y tế sẽ xem xét khung giá do các BV thuộc bộ còn ở các địa phương, UBND và HĐND tỉnh sẽ xem xét khung giá của BV thuộc địa phương quản lý.

Về các đề xuất điều chỉnh giá 447 dịch vụ y tế tại các địa phương, ông Vũ Xuân Bằng, Phó trưởng Ban thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết, theo quy định, các địa phương khi xây dựng giá của từng dịch vụ kỹ thuật phải căn cứ vào cơ cấu, định mức kinh tế - kỹ thuật do Bộ Y tế ban hành cũng như tình hình thực tế kinh tế xã hội và chất lượng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị.

Tuy nhiên, nhiều địa phương xây dựng giá dịch vụ y tế chưa căn cứ vào điều kiện thực tế cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực y tế, điều kiện kinh tế, mức sống của đại bộ phận dân cư, mà chủ yếu dựa trên định mức do Bộ Y tế ban hành. Đến nay, nhiều bệnh viện đang xây dựng và đề xuất với mức giá khá cao, bằng 90-100% của mức giá tối đa theo khung giá ban hành tại Thông tư 04, tương đương với mức kịch trần được thu của bệnh viện hạng đặc biệt.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Nam Liên cho biết, chỉ 4 BV hạng đặc biệt là Bạch Mai, Chợ Rẫy, 108 và Trung ương Huế sẽ được xem xét thông qua mức tối đa trong khung viện phí mới. Những bệnh viện còn lại, kể cả bệnh viện hạng một cũng có sự tính toán viện phí hợp lý, không thể có mức thu cào bằng.

Tại BV Bạch Mai, ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó Giám đốc BV, cho biết đang chờ Bộ Y tế phê duyệt khung viện phí mới mà BV này đã trình cách đây gần 2 tuần. Còn hiện tại, BV vẫn thu theo viện phí cũ với bệnh nhân có BHYT. “Là một BV hạng đặc biệt như Bạch Mai, các dịch vụ có thể được đề xuất ở mức viện phí kịch trần nhưng sau khi tính toán các chi phí thực tế, có nhiều dịch vụ BV chỉ đề xuất mức viện phí trên trung bình”, ông Hiền tiết lộ.

Riêng với các bệnh viện tại Hà Nội, ông Nguyễn Khắc Hiền, Giám đốc Sở Y tế cho biết, bản chi tiết về giá 447 dịch vụ điều chỉnh mà Hà Nội xây dựng cơ bản nhận được sự đồng thuận từ Sở Tài chính, BHXH Hà Nội. Nhưng để được thông qua, cần trình lên Ủy ban, thường vụ thành ủy rồi thông qua HĐND. Tuy nhiên, do điều kiện thời gian, trong kỳ họp tới đây, nội dung về viện phí chưa được đề cập. Vì vậy, các bệnh viện Hà Nội vẫn thực hiện mức thu theo giá viện phí cũ của 447 dịch vụ này.

Có “vỡ” quỹ BHYT?
 
Tại cuộc họp ngày 20 vừa qua, bà Tống Thị Song Hương, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) cho biết, số thu năm 2011 của BHYT là trên 25,5 nghìn tỷ đồng, tăng 12,8% so với năm 2010. Năm 2011 quỹ BHYT đã cân đối thu chi, bù đắp phần bội chi của những năm trước và đã có kết dư.
 
Về Quỹ BHYT, ông Phạm Lương Sơn, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam cho biết, dự kiến năm 2012 theo quyết định TT chính phủ giao, BHYT sẽ phải thu 37.400 tỷ cho Quỹ và dành khoảng hơn 33 nghìn tỷ cho quỹ khám chữa bệnh. Theo dự báo đánh giá tác động, nếu lộ trình viện phí mới dự kiến áp dụng từ 1/7/2012 thì số chi phí do BHYT chi trả tăng lên sẽ khoảng trên 4 nghìn tỷ.
 
“So sánh với nguồn kinh phí thu thì khả năng kết dư vẫn còn khả thi. Nhưng đó chỉ là tính trên số liệu dự báo. Trong thực tế, quá trình khám chữa bệnh còn diễn biến phức tạp, không loại trừ việc đột biến gia tăng tần xuất khám chữa bệnh. Đột biến gia tăng chi phí do các cơ sở khám chữa bệnh vẫn tích cực chỉ định những dịch vụ y tế, xét nghiệm không cần thiết”, ông Sơn nói.
 
Khi nào tăng mức đóng BHYT?
 
Ông Sơn cho biết, năm 2012 tính toán sơ bộ quỹ BHYT chưa mất cân đối. Năm 2013 chưa có sự thống nhất cao giữa các nhóm tính toán sự tác động của viện phí tăng với quỹ BHYT.

Theo BHXH Việt Nam, giá dịch vụ y tế phải tính đến khả năng cân đối quỹ BHYT tại địa phương, bởi khi tăng giá dịch vụ y tế, quỹ BHYT phải chi thêm ít nhất 25% so với trước khi chưa tăng giá.

Ông Sơn cho biết, trước mắt, phí đóng BHYT sẽ chưa tăng nhưng đến mức không thể cân đối quỹ, chúng tôi sẽ đề nghị Chính phủ tăng mức đóng BHYT bắt buộc phải từ mức 4,5% hiện nay lên 5%; còn đối với người tham gia BHYT tự nguyện, phải tăng mức đóng từ 4,5% mức lương tối thiểu lên 6%. Bên cạnh đó phải mở rộng đối tượng tham gia BHYT để đảm bảo nguyên lý cộng đồng (nay có khoảng 57 triệu người tham gia BHYT).

“Nếu tăng mức đóng BHYT cũng không tăng đáng kể. Người bệnh được hưởng lợi bởi BHYT chi trả cho bệnh nhân nhiều hơn khi giá viện phí tăng. Một điều thuận lợi nữa, đó là người bệnh không phải bỏ tiền túi ra cho những khoản chi phí mà bệnh viện đang coi là chênh lệnh giữa mức mà bệnh viện bỏ ra và BHYT chi trả trước đó. Còn khi thực hiện giá viện phí mới này, có một đề nghị gần như là điều kiện kiên quyết phải thực hiện được, đó là bệnh viện không được thu thêm tiền bệnh nhân dưới bất kỳ hình thức nào”.

Tú Anh