9/10 số ca bệnh ung thư là do lối sống

Nghiên cứu trước đây cho rằng những đột biến tế bào ngẫu nhiên đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của khối u, một phát hiện được mệnh danh là “giả thuyết không may". Nhưng giờ đây các nhà khoa học tin rằng những ảnh hưởng bên ngoài có tác động lớn hơn nhiều, có nghĩa là bệnh ung thư có thể phòng ngừa được nhiều hơn so với quan nhiệm trước đây. Tức là con người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư bằng cách thay đổi lối sống như tránh ánh nắng mặt trời, tập thể dục hoặc giảm hút thuốc lá.

Nghiên cứu mới này được tiến hành sau một nghiên cứu của Đại học Johns Hopkins tuyên bố hồi tháng Giêng rằng 65% số ca bệnh ung thư là không thể tránh khỏi và bị chi phối bởi những sai sót ngẫu nhiên trong phân chia tế bào hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta.

Tế bào càng phân chia nhiều lần thì đột biến càng có nhiều cơ hội xảy ra, dẫn đến ung thư. Điều này giải thích tại sao những vùng cơ thể, nơi phân chia tế bào xảy ra nhanh hơn, chẳng hạn như đại tràng, lại dễ có khối u.

Tuy nhiên nghiên cứu mới của Đại học Stony Brook ở New York chỉ ra rằng tỷ lệ mắc ung thư cao hơn nhiều so với mức có thể giải thích đơn giản bằng đột biến trong phân chia tế bào.

Cụ thể, gần 75% nguy cơ ung thư đại trực tràng hiện nay được cho là do ăn uống. Tương tự, 86% nguy cơ ung thư da là do ánh nắng, trong khi 75% nguy cơ ung thư đầu và cổ là do thuốc lá và rượu.

Nói cách khác, nếu đột biến ngẫu nhiên là thủ phạm thì số ca bệnh ung thư sẽ ít hơn nhiều so với thực tế hiện nay.

Các nhà khoa học cũng xem xét nghiên cứu trước đây cho thấy những người nhập cư từ những nơi có tỷ lệ mắc ung thư thấp vào các nước có tỷ lệ mắc ung thư cao cũng sớm có tỷ lệ ung thư tương tự, cho thấy nguy cơ nằm ở môi trường hơn là sinh học và di truyền.

Mặc dù một số ung thư hiếm gặp có thể bị chi phối bởi các đột biến di truyền, song những bệnh phổ biến nhất là do yếu tố môi trường. Điều quan trọng là những yếu tố “bên ngoài” này cần được tính đến trong công tác phòng chống và nghiên cứu ung thư.

Chính phủ Anh thậm chí đã xây dựng “Dự án 100.000 bộ gen” để thử và tìm ra nguyên nhân di truyền của nhiều bệnh và ung thư hiếm gặp. Nhưng nghiên cứu mới cho thấy dự án khó có thể giúp ích cho phần lớn các bệnh nhân ung thư.

Theo thống kê từ Cancer Research UK, khoảng 330.000 người được chẩn đoán mắc ung thư mỗi năm và 161.000 người sẽ chết.

Trước đây người ta nghĩ rằng chưa đến một nửa số ca bệnh ung thư có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổi lối sống, nhưng  nghiên cứu mới cho thấy con số này có thể cao hơn nhiều.

GS Paul Pharoah, khoa Dịch tễ Ung thư, Đại học Cambridge, cho biết: "Những phát hiện này không có bất kỳ ý nghĩa gì đối với điều trị ung thư, nhưng chúng cho chúng ta biết rằng hầu hết các trường hợp ung thư sẽ có thể phòng ngừa được nếu chúng ta biết tất cả các yếu tố nguy cơ bên ngoài gây bệnh”.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature.

Cẩm Tú

Theo Telegraph