Trần Phương Bình khai gì về khu “đất vàng” Ba Son?

Trong quá trình điều hành ngân hàng TMCP Đông Á (DongAbank), Trần Phương Bình (nguyên Chủ tịch hội đồng tín dụng, Tổng giám đốc) đã chỉ đạo cấp dưới cho vay nhiều khoản vay lên đến hàng ngàn tỷ đồng với nhiều tài sản đảm bảo là những dự án “khủng” do ông Bình cùng cấp dưới, đối tác thông đồng duyệt hồ sơ trái quy định.

Cụ thể, theo hồ sơ, năm 2011, công ty TNHH một thành viên Ba Son và công ty cổ phần M&C ký hợp đồng đầu tư xây dựng dự án khu trung tâm phức hợp Sài Gòn - Ba Son (số 2 Tôn Đức Thắng, quận 1, TPHCM). Hai bên thỏa thuận phía công ty cổ phần M&C đặt cọc 500 tỷ đồng.

Bị cáo Phùng Ngọc Khánh (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc công ty cổ phần M&C) đề nghị DongABank rót vốn đầu tư. Khi đó, Trần Phương Bình có đề nghị về việc ngân hàng sẽ tham gia khai thác dự án sau này. Trần Phương Bình đồng ý nhận tài sản thế chấp là dự án hình thành trong tương lai nêu trên. Từ hồ sơ thế chấp này, ông Bình và cấp dưới duyệt vay.

Đến hạn, công ty cổ phần M&C không trả được tiền, Bình lại chỉ đạo nhân viên làm thủ tục vay khống cho M&C vay 270 tỷ đồng để đáo hạn nợ, tài sản đảm bảo khoản vay là quyền khai thác kinh doanh 15.300 m2 tháp căn hộ 38 tầng thuộc dự án khu Trung tâm phức hợp Sài Gòn - Ba Son.

Tại tòa, ông Bình khai dù biết công ty cổ phần M&C đang có dư nợ lớn tại DongA Bank nhưng ông Bình cho rằng dự án đầu tư vào Sài Gòn - Ba Son sẽ đem lại nguồn lợi về kinh tế, có thể giúp M&C trả được nợ cho DongA Bank; đồng thời Trần Phương Bình cũng muốn đầu tư vào dự án để có nguồn tiền bù cho việc âm quỹ tại DongA Bank.

Bị cáo Bình bàn với Phùng Ngọc Khánh sử dụng công ty nhờ em vợ đứng tên thực hiện hợp đồng để hợp tác đầu tư với M&C thực hiện dự án Sài Gòn - Ba Son, sau đó, sử dụng công ty này vay 250 tỷ đồng tại DongABank, chuyển cho công ty cổ phần M&C. Khi nhận được 250 tỷ đồng, công ty cổ phần M&C đã chuyển cho công ty Ba Son.

Bị cáo Trần Phương Bình khai biết các dự án thế chấp tại DongABank không đủ điều kiện làm tài sản đảm bảo nhưng vẫn chấp nhận cho vay, bởi trước đó nhóm M&C đã nợ DongABank khoản tiền rất lớn nhưng chưa trả được.

"Bị cáo rất mừng khi Ba Son làm việc với ông Khánh bởi với mảnh đất vàng như vậy nếu Ba Son để công ty cổ phần M&C khai thác thì DongABank có thể thu hồi nợ. Phóng lao phải theo lao, phải cho ông Khánh 1 cái phao nhỏ để ông Khánh bám vào", bị cáo Bình lý giải việc cấp tín dụng cho công ty cổ phần M&C.

Hồ sơ thể hiện việc ngân hàng nhận thế chấp tài sản đảm bảo như vậy là chưa đáp ứng điều kiện pháp lý để làm tài sản đảm bảo, chưa công chứng thế chấp, chưa đăng ký giao dịch đảm bảo. Ngân hàng chưa thực hiện đúng điều kiện về đảm bảo tiền vay.

Tại tòa, bị cáo Trần Phương Bình và hội đồng định giá tài chính ngân hàng Nhà nước khẳng định quyền khai thác kinh doanh tại dự án Sài Gòn - Ba Son không đủ điều kiện pháp lý và không có giá trị tài sản thế chấp, dẫn đến thiệt hại DongABank trong khoản vay này là 270 tỷ đồng.

Kết quả xác minh tại UBND TPHCM và công ty TNHH một thành viên Ba Son, cơ quan điều tra xác định công ty cổ phần M&C không có quyền tài sản đối với dự án trên. Việc công ty cổ phần M&C sử dụng khu “đất vàng” Ba Son để làm hồ sơ vay là bất hợp pháp, không có căn cứ, việc DongAbank nhận dự án trên làm tài sản thế chấp để cho vay là vi phạm quy định pháp luật.

Đồng thời, cao trạng cũng nêu, ngoài khoản vay 270 tỷ đồng, trước đó, nhóm khách hàng M&C còn dư nợ xấu tại DongA Bank, vì vậy để che giấu, Trần Phương Bình, Phùng Ngọc Khánh và đồng phạm tạo lập nhiều hồ sơ khống, dùng pháp nhân nhiều công ty không đủ điều kiện vay vốn đứng tên vay vốn tại DongA Bank, mục đích đáo hạn nợ, rồi không có khả năng chi trả, gây thiệt hại cho DongA Bank hơn 3.949 tỷ đồng (bao gồm 270 tỷ đồng được đề cập - PV).

Phiên tòa tiếp tục phần xét hỏi.

 Xuân Duy