Sau 33 năm, người chết bị án oan mới được xin lỗi

Buổi xin lỗi được tổ chức tại hội trường của UBND phường Diên Hồng (TP Pleiku, nơi gia đình ông Hùng đã và đang sinh sống nhiều thập kỷ qua). Tham dự buổi xin lỗi, có phía đại diện gia đình ông Phùng Trọng Hùng, đại diện VKSND tỉnh Gia Lai, chính quyền địa phương. Đại diện VKSND tỉnh chính thức xin lỗi công khai, đồng thời đề nghị chính quyền và các cơ quan, đoàn thể ở địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động để nhân dân biết nhằm trả lại danh dự cho ông Hùng.

Đây là vụ án oan sai đã kéo dài hơn 3 thập kỷ, khiến 5 người với nhiều thế hệ trong gia đình ông Hùng bị bắt giam oan sai. Và đây là lần thứ 3, những người bị oan sai trong gia đình ông Hùng được các cơ quan chức năng tổ chức xin lỗi công khai, và ông Hùng là người cuối cùng trong những người bị oan sai được xin lỗi.

Đây là vụ án oan từng khiến 5 người trong 1 gia đình bị giam, làm xôn xao dư luận trong một thời gian dài. Đến nay, sau 33 năm kể từ ngày diễn ra vụ án, tất cả họ đều đã được minh oan. Tuy nhiên, những tài sản bị mất một cách oan ức của gia đình ông Hùng vẫn chưa được lấy lại. Và việc bị bắt đi tù trái với luật pháp của gia đình ông Hùng xuất phát từ việc mất tài sản này, tuy nhiên, cơ quan chức năng lại chưa hề giải quyết, trả lại tài sản cho gia đình ông Hùng mà chỉ tổ chức công khai xin lỗi. Việc này khiến cho con đường đi tìm công lý của gia đình ông Hùng, đang thay cha đi đòi lại tài sản hợp pháp vẫn còn đầy gian nan, và chưa biết đến khi nào công lý mới được thực thi?!

Sự việc xuất phát từ năm 1975, ông Cung có mua 1 căn nhà số 14 Hoàng Văn Thụ (TX Pleiku cũ, nay là TP Pleiku) của bà Nguyễn Thị Lộc (SN 1915). Sau 2 năm ở yên ổn, bỗng dưng năm 1977, bà Lộc tìm đến đòi lại căn nhà đã bán cho ông Cung, nhưng ông Cung không chấp nhận. Bà Lộc làm đơn khởi kiện.

Vụ việc được xử theo hướng bất lợi cho ông Cung, khiến ông Cung bức xúc, liên tục tìm đến các cơ quan công quyền để kêu oan, đòi quyền lợi.

Ngày 2/6/183, ông Cung đã bị các cơ quan tố tụng thị xã Pleiku bắt giam về tội chống đối, vu khống cơ quan điều tra.

Năm 1985, TAND tỉnh Gia Lai đưa vụ án ra xét xử và tuyên ông Cung 3 năm tù giam về tội chống đối việc thi hành bản án đã có hiệu lực, chống đối người thi hành công vụ.

Không chấp nhận bản án trên, gia đình ông Cung tiếp tục làm đơn kháng cáo lên Tòa phúc thẩm tại Đà Nẵng. Ngày 20/10/1985, TAND tối cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm và giữ nguyên bản án tòa sơ thẩm.

Dù bị hàm oan, nhưng gia đình ông Cung vẫn bị mang tiếng xấu, cha bị bắt oan, tài sản bị mất một cách vô lý, bà Phùng Thị Kim Oanh là con gái ông Cung đã liên tục bế các con nhỏ đi khắp nơi để kêu oan cho cha.

Năm 1987, công lý đã đến với gia đình bà Oanh, khi Ủy ban phúc thẩm TAND tối cao chấp nhận đơn kháng nghị của ông Cung. Ngày 29/8/1987, Ủy ban Thẩm phán TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm, tuyên ông Cung không có trách nhiệm hình sự về các hành vi phạm tội như đã nêu trong bản bán hình sự số 205 ngày 20/10/1985 của TAND tối cao tại Đà Nẵng.

Sau bản án này, gia đình ông Cung đã đến các cơ quan có thẩm quyền, yêu cầu giải quyết việc thi hành án bồi thường oan sai, thiệt hại về vật chất, tinh thần của bản án nhưng lại không được giải quyết.

Quá bức xúc, bà Oanh đã tay bồng, tay dắt 2 đứa con thơ của mình đi khắp nơi đòi quyền lợi cho cha mình. Quá trình này, Công an TX. Pleiku đã bắt tạm giam cả 3 mẹ con bà Oanh và anh trai bà là ông Phùng Trọng Hùng về tội gây rối trật tự công cộng. Sau khi giam họ 5 tháng, cơ quan điều tra đã phải thả những người bị oan ra vì không chứng minh được hành vi phạm tội của họ.

Suốt những năm tháng tiếp theo, gia đình bà Oanh liên tục đi khắp nơi kêu oan. Đến năm 2000, ông Cung đã qua đời.

Gia đình bà Oanh, ông Hùng vẫn tiếp tục đi kêu oan cho cha mình và bản thân họ, đồng thời đòi lại tài sản đã bị mất oan sai cho cơ quan chức năng đã xử sai.

Đầu năm 2011, ông Cung được TAND tối cao tại Đà Nẵng xin lỗi công khai.

Ngày 22/8/2014, Viện Kiểm sát nhân dân TP Pleiku đã tiến hành xin lỗi công khai tại nơi cư trú và bồi thường thiệt hại 510 triệu đồng cho bà Oanh vì bị oan sai.

Bà Oanh tiếp tục thay mặt cha mình khởi kiện Tòa tối cao tại Đà Nẵng vì những oan sai của ông Cung, và tiếp tục đi đòi lại tài sản là căn nhà sở hữu hợp pháp.

Ngày 12/8/2015, TAND tỉnh Gia Lai đã mở phiên tòa sơ thẩm, đưa ra xét xử vụ án. Tại đây, đại diện Tòa tối cao tại Đà Nẵng cho rằng cần tách bạch việc tranh chấp căn nhà của bà Oanh và oan sai của ông Cung. Tòa tối cao chỉ chấp nhận bồi thường, xin lỗi gia đình ông Cung về việc chịu tù giam oan sai, còn việc tranh chấp căn nhà 14 Hoàng Văn Thụ thì không liên quan đến vụ án.

Hội đồng xét xử đã chấp nhận ý kiến trên của đại diện Tòa tối cao tại Đà Nẵng, yêu cầu Tòa tối cao tại Đà Nẵng bồi thường oan sai cho gia đình bị hại 280 triệu đồng, đồng thời tổ chức xin lỗi công khai đối với gia đình ông Cung.

Trước phán quyết trên, gia đình bà Oanh đã không đồng ý. Bà cho rằng, hơn 30 năm qua, gia đình bà đã chịu rất nhiều khổ cực cả về vật chất, tinh thần… để đi kêu oan. Số tiền trên chẳng là gì so với gia đình bà đã trải qua vì bị oan sai, căn nhà bị mất của gia đình bà vẫn chưa lấy lại được. Họ vẫn đang đau khổ đi tìm công lý, đòi lại tài sản. Và dư luận vẫn luôn thắc mắc khi những cán bộ sai phạm trong vụ án oan này chưa thấy bị xử lý gì, và đến bao giờ gia đình bà Oanh mới lấy lại được tài sản của mình đây?

Thiên Thư- Phạm Hoàng