“Bầu” Đức liên quan gì tới đại án BIDV?

Theo kết luận điều tra của Bộ Công an, lợi dụng chức vụ Chủ tịch HĐQT BIDV, ông Trần Bắc Hà trực tiếp làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh để xúc tiến đầu tư, đề nghị chấp thuận dự án chăn nuôi bò tại tỉnh Hà Tĩnh, cấp đất và áp dụng chính sách ưu đài. Nhưng sau đó, Trần Bắc Hà dùng 3 cá nhân không có năng lực tài chính, không có kinh nghiệm nuôi bò để thành lập công ty "sân sau" là công ty Bình Hà.

Trong khi công ty Bình Hà là công ty mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện để cấp tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV, không đủ điều kiện cấp tín dụng, hồ sơ pháp lý không đầy đủ, phương án kinh doanh và phương án trả nợ không hiệu quả nhưng ông Trần Bắc Hà vẫn đồng ý cấp tín dụng cho công ty Bình Hà với tổng số tiền 2.687 tỷ đồng.

Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, sử dụng vốn không đúng mục đích và để các cổ đông thông qua các nhà thầu chiếm đoạt, chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò. Tổng dư nợ đến tháng 11/2018 là 1.459 tỷ đồng, trong đó không có khả năng thu hồi hơn 890 tỷ đồng.

Liên quan tới dự án chăn nuôi bò trên, cơ quan điều tra xác định ông Đoàn Nguyên Đức ("bầu" Đức) là người liên quan.

Theo lời khai của ông Đức, khoảng cuối năm 2014, trên cơ sở đề nghị của ông Trần Bắc Hà, ông Đức đón và chỉ đạo nhân viên Hoàng Anh Gia Lai dẫn đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh, do ông Võ Kim Cự (lúc đó là Chủ tịch UBND tỉnh) làm trưởng đoàn và một số nhân viên dưới quyền, tham quan trang trại chăn nuôi bò của Hoàng Anh Gia Lai tại tỉnh Gia Lai.

Đến đầu năm 2015, ông Hà gọi điện mời ông Đức ra Hà Tĩnh tham dự cuộc họp do UBND tỉnh tổ chức, để kêu gọi Hoàng Anh Gia Lai đầu tư dự án chăn nuôi bò. Cuộc họp do ông Võ Kim Cự chủ trì, có sự tham dự của đại diện các sở, ban ngành và ông Trần Bắc Hà cùng một số lãnh đạo cao cấp của BIDV. Tại cuộc họp tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh kêu gọi đầu tư vào dự án nuôi bò tại tỉnh Hà Tĩnh do ông Trần Bắc Hà tài trợ còn ông Đức chỉ cần tham gia không cần phát biểu cũng như không cần cam kết.

Sau cuộc họp này, ông Đức có về tổ chức cuộc họp HĐQT tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai để bàn và đánh giá việc tham gia đầu tư dự án. Tuy nhiên, sau khi khảo sát các điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai thấy địa bàn các huyện Cẩm Xuyên và Kỳ Anh - nơi tỉnh Hà Tĩnh kêu gọi đầu tư, Hoàng Anh Gia Lai nhận thấy khu vực này không đủ điều kiện để chăn nuôi bò.

Sau buổi làm việc trên khoảng 1-2 tháng, ông Hà nhờ ông Đức giới thiệu người có năng lực và kinh nghiệm để quản lý giúp khi thành lập công ty để đầu tư dự án. Lúc này, ông Đức giới thiệu ông Đinh Văn Dũng (trước là nhân viên cũ của Hoàng Anh Gia Lai). Sau đó, ông Đức gọi ông Dũng đi Hà Tĩnh gặp Trần Duy Tùng (con trai ông Hà) để hỗ trợ làm dự án. Sau khi giới thiệu, cha con ông Hà làm việc với ông Dũng thế nào, thực hiện dự án ra sao ông Đức không biết và không tham gia.

Khi công ty Bình Hà được thành lập để thực hiện dự án nuôi bò giống, bò thịt (bò Úc), nhưng do không có giấy phép nhập khẩu bò do Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cấp và không đủ tiêu chuẩn nhập khẩu bò nên Trần Duy Tùng (con trai Trần Bắc Hà) có đặt vấn đề với ông Đức, nhờ Hoàng Anh Gia Lai hỗ trợ nhập khẩu bò trong giai đoạn đầu. Ông Đức chỉ đạo bà Nguyễn Thị Kim Chi (Phó Tổng giám đốc phụ trách tài chính tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai), thông qua hai công ty con của tập đoàn là công ty cổ phần bò sữa Tây Nguyên và công ty cổ phần chăn nuôi Gia Lai - đứng ra nhập khẩu bò giúp công ty Bình Hà trong giai đoạn đầu.

Sau này, công ty Bình Hà nhập khẩu trực tiếp. Đến khi một số lò mổ của Việt Nam vi phạm tiêu chuẩn Escas về giết mổ bò và bị cấm nhập khẩu bò (trong đó có công ty Bình Hà) thì công ty Bình Hà ký hợp đồng mua bò với hai công ty trên của tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. Còn việc mua bán như thế nào thì ông Đức không biết và không tham gia.

 Xuân Duy