Hà Nội: Lần đầu tiên cho thuê xe đạp công cộng

Điểm cộng cho giao thông Thủ đô

Bàn về cơ hội phát triển dịch vụ xe đạp công cộng tại các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội, TS. Khuất Việt Hùng - Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ GTVT) khẳng định rất khả thi. “Nhận thức của người dân trong việc sử dụng các phương tiện thân thiện với môi trường, đặc biệt là xe đạp ngày càng cao. 2 năm trở lại đây, số người đi xe đạp tại HN nói riêng và các thành phố lớn nói chung tăng lên rất nhiều. Chi phí đi lại bằng xe đạp thấp nên bất cứ ai có nhu cầu cũng đều có thể sử dụng. Đặc biệt trong khu vực đô thị có mật độ phương tiện, mật độ dân cư cao như khu vực phố cổ, phố cũ tại Hà Nội, nơi tốc độ lưu thông của các phương tiện chậm, những người đi xe đạp có thể hòa nhịp với nhịp điệu giao thông” - ông Hùng phân tích.

Đồng quan điểm với ông Hùng, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên cũng cho rằng tại bất kỳ đô thị nào, càng có nhiều loại hình phương tiện công cộng cho người dân lựa chọn càng tốt. “Xe đạp không gây ô nhiễm, tốc độ hạn chế nên an toàn hơn các phương tiện khác” - ông Liên nêu quan điểm. Tuy nhiên, cũng theo ông Liên, trước mắt, loại hình phương tiện này sẽ chỉ thu hút cho các khách du lịch chứ người dân sẽ chưa sử dụng nhiều.

Không phủ nhận việc trước mắt dịch vụ xe đạp công cộng sẽ thu hút chủ yếu khách du lịch đến Hà Nội. Tuy nhiên, ông Đỗ Xuân Thủy - Tổng Giám đốc CTCP Đồng Xuân, một nhà đầu tư đang “nhắm” đến dịch vụ này khẳng định, với sự thuận tiện của dịch vụ, người dân sẽ dần thay đổi nhận thức về xe đạp. “Trong vòng 3 năm, lượng người sử dụng xe đạp sẽ tăng. Xe đạp sẽ không chỉ hấp dẫn khách du lịch” - ông Thủy nhận định.

Cũng theo ông Thủy, việc đầu tư xe đạp công cộng cũng không phải là ý tưởng mới mà chỉ là học tập kinh nghiệm các nước phát triển. “Xe đạp theo tôi rất phù hợp với hạ tầng của Hà Nội, trước mắt sẽ giúp giải quyết một phần bài toán môi trường, ùn tắc giao thông. Mức giá mà chúng tôi đưa ra sẽ hợp lý (khoảng 4.000 -5.000 đồng/giờ), phù hợp với nhiều đối tượng” - ông Thủy cho biết.

Dự kiến giai đoạn đầu, công ty sẽ thí điểm đầu tư khoảng 250 xe trên địa bàn quận Hoàn Kiếm. Hệ thống xe đạp này sẽ được quản lý theo công nghệ mới thông qua thẻ điện tử. Phương tiện lựa chọn sẽ đẹp về hình thức, kiểu dáng, chắc chắn về độ bền, đảm bảo cho tham gia giao thông an toàn. “Về nguyên tắc, các điểm đặt xe sẽ được bố trí gần hệ thống giao thông công cộng như tại các điểm trung chuyển xe buýt, các khu vực có hoạt động du lịch phát triển, đặc biệt là khu phố cổ Hà Nội” - ông Thủy tiết lộ.

Không bài bản, khó bền vững

Khẳng định xe đạp công cộng sẽ là phương thức vận tải rất bền vững nếu triển khai bài bản, TS. Trần Hữu Minh (Đại học GTVT) cho rằng: Bài bản có nghĩa là phải có cơ sở hạ tầng tốt, phù hợp với việc đi xe đạp, trong đó đặc biệt là làn đường cho người đi xe đạp, đảm bảo an toàn cho người đi xe đạp. Cùng đó, chúng ta cũng phải có hệ thống chế tài để bảo vệ người đi xe đạp.

“Các đô thị trên thế giới có tỷ lệ di chuyển bằng xe đạp rất cao, có những nơi lên tới 15 - 20% tổng số chuyến đi. Cơ hội cho xe đạp công cộng tại Hà Nội nói riêng và các thành phố lớn trên cả nước nói chung không hề nhỏ song có khó khăn. Với nhà đầu tư, đó là vấn đề điểm đặt xe. Tại những nơi “tấc đất tấc vàng” như phố cổ Hà Nội, nếu lãnh đạo thành phố không quyết tâm thì rất khó triển khai. Với người dân, nếu chưa cảm thấy an toàn, tiện lợi người ta sẽ chưa đi. Xe đạp nếu đi trong làn hỗn hợp như hiện nay rất không an toàn. Mà chỉ một vài vụ tai nạn xảy ra thôi thì người dân sẽ e dè với xe đạp” - ông Minh phân tích.

Cùng chung nhận định với ông Minh, TS. Khuất Việt Hùng cũng cho rằng, nhà đầu tư dịch vụ này chắc chắn sẽ gặp khó khăn về vị trí đỗ xe vì hiện tại chưa có quy hoạch nào cho dịch vụ này. Cùng đó, nhận thức của một bộ phận người dân, thậm chí cả một số người làm công tác quản lý Nhà nước về vai trò của xe đạp chưa đúng. Một số người vẫn cho rằng xe đạp là biểu tượng cho sự kém phát triển, nguy cơ gây ách tắc giao thông… “Cuối cùng, phải thấy rằng điều kiện hạ tầng cho người đi xe đạp rất hạn chế. Trừ một số khu phố cổ, phố cũ thì trên các tuyến đường chính của đô thị, tuyến đường kết nối giữa các cụm dân cư chưa có làn đường dành riêng cho xe đạp” - ông Hùng phân tích.

“Công việc của các thành phố là tổ chức dịch vụ này trong các khu vực nội thị, mật độ cao là khu vực có nhiều khách du lịch nơi xe buýt không tiếp cận được… Hay nói cách khác, phải tạo ra một mô hình vận tải sao cho khuyến khích được người dân sử dụng phương tiện công cộng trong đó, đi bộ và đi xe đạp là mắt xích không thể thiếu” - ông Hùng nhấn mạnh.