Đồng Nai hướng tới nông thôn mới hiện đại, tăng tốc cho giai đoạn mới

Nền tảng vững chắc từ những chặng đường trước

Trước sáp nhập, Đồng Nai (cũ) là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về xây dựng nông thôn mới. Toàn tỉnh có 114/116 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 43 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu; 5/9 huyện hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới nâng cao. Đặc biệt, huyện Xuân Lộc được Trung ương công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững - một mô hình tiêu biểu của cả nước.

Hạ tầng nông thôn được đầu tư đồng bộ, gần 100% đường xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa; 100% trường học đạt chuẩn cơ sở vật chất, hơn 80% đạt chuẩn quốc gia; 100% trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 94%. Hệ thống chợ nông thôn, cửa hàng tiện lợi, siêu thị ngày càng phát triển, đáp ứng nhu cầu giao thương và sinh hoạt của người dân.

Tại khu vực Bình Phước (cũ), hơn 4.300 tỷ đồng đã được huy động cho xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Địa phương đầu tư hơn 9.100km đường giao thông, gần 100% đã được cứng hóa. Phong trào hiến đất làm đường tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, nhiều hộ dân tự nguyện hiến hàng chục hécta đất để mở rộng hạ tầng giao thông nông thôn.

Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW năm 2024 về đột phá khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo, Đồng Nai đẩy mạnh xây dựng hệ sinh thái số trong nông nghiệp. Tỉnh nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, phát triển cơ sở dữ liệu số chuyên ngành; triển khai phần mềm quản lý cho trồng trọt, chăn nuôi, thanh tra chuyên ngành...

Từ năm 2021, Đồng Nai hợp tác với Công ty iCheck xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc cho nông sản, giúp minh bạch thông tin, nâng cao giá trị hàng hóa. Bên cạnh đó, phần mềm Te-food quản lý các trang trại chăn nuôi với gần 1.800 cơ sở đăng ký; hệ thống truy xuất nguồn gốc động vật có gần 1.200 cơ sở tham gia. Trong 5 tháng đầu năm 2025, hơn 121.000 con heo đã được truy xuất nguồn gốc qua hệ thống này.

Toàn tỉnh hiện có 203 mã số vùng trồng với tổng diện tích khoảng 29.000ha phục vụ xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Australia, New Zealand, Trung Quốc… Việc cấp mã số vùng trồng giúp người dân sản xuất theo quy chuẩn, đáp ứng các yêu cầu của thị trường quốc tế.

Chương trình OCOP tiếp tục được quan tâm. Năm 2025, Đồng Nai có thêm 8 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 5 sao, đóng góp tích cực vào tổng thể 126 sản phẩm OCOP 5 sao của cả nước.

Phong trào xây dựng NTM lan tỏa mạnh mẽ

Tại Đồng Nai phong trào “Toàn tỉnh chung sức xây dựng nông thôn mới” đã tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức và hành động trong cộng đồng. Nhiều mô hình sáng tạo được triển khai như “Việc phố, việc làng, đất vàng cũng hiến”, “Việc nhỏ, việc to, dân lo là xong hết”. Các chương trình “Thắp sáng đường quê”, “Thắp sáng đường tuần tra biên giới” góp phần bảo đảm an ninh trật tự, cải thiện diện mạo nông thôn và nâng cao chất lượng sống, đặc biệt ở khu vực biên giới.

Các tổ chức chính trị - xã hội thi đua vào cuộc. Riêng Hội Nông dân tỉnh đã vận động gần 9,9 tỷ đồng, hơn 3.600 ngày công, 11.400m² đất và 4.200m³ đất, đá để xây dựng 59km đường giao thông, 2km kênh mương, lắp đặt 14 m điện chiếu sáng và sửa chữa 11 cầu, cống.

Đồng Nai đã hình thành 100 khu dân cư kiểu mẫu - thành quả từ việc người dân hiến đất, góp công, chủ động trồng hoa, chăm sóc cây xanh, lắp đặt camera an ninh, giữ gìn vệ sinh môi trường. Đây là những điểm nhấn thể hiện rõ vai trò trung tâm của người dân trong phong trào nông thôn mới.

Dù đạt nhiều kết quả quan trọng, Đồng Nai vẫn còn 5 xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới: Lộc Quang, Bù Gia Mập, Phú Nghĩa, Nghĩa Trung và Thọ Sơn. Đây chủ yếu là những xã vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện hạ tầng còn khó khăn.

Hai xã Nghĩa Trung và Thọ Sơn có diện tích lớn nằm trong quy hoạch khai thác bô-xít, gây hạn chế trong việc đầu tư hạ tầng. Riêng xã Bù Gia Mập chưa đạt nhiều tiêu chí quan trọng như giao thông, trường học, cơ sở văn hóa, thu nhập và môi trường. Tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch tập trung còn thấp (43% toàn tỉnh; khu vực Bình Phước cũ chỉ đạt khoảng 12%), tỷ lệ thu gom rác thải mới đạt 75%.

Giai đoạn 2026-2030, Đồng Nai đặt mục tiêu 90% xã đạt chuẩn nông thôn mới; ít nhất 50% xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 10% đạt chuẩn nông thôn mới hiện đại.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng nhấn mạnh, tỉnh sẽ tiếp tục bứt phá trong xây dựng nông thôn mới hiện đại và nông thôn mới hạnh phúc, với quan điểm xuyên suốt: “Xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc".

Thời gian tới, Đồng Nai sẽ ưu tiên nâng cao chất lượng an sinh xã hội, tăng mức độ thụ hưởng của người dân nông thôn; đầu tư mạnh cho nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất.

“Chúng tôi tập trung phát triển các tổ chức sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp; nhân rộng mô hình trồng trọt hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao; hỗ trợ xây dựng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu", bà Hoàng cho biết.

Hà Anh