Đề xuất giao thẩm quyền phân loại đơn vị hành chính cho Chính phủ

Tại Điều 3 dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), cơ quan soạn thảo đề xuất sửa đổi nội dung quan trọng về việc quy định thẩm quyền phân loại đơn vị hành chính.

Theo đó, Khoản 2 Điều 3 dự thảo luật quy định: "Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, miền núi, hải đảo theo quy định của Chính phủ".

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành, việc phân loại đơn vị hành chính được quy định tại Khoản 2 Điều 3 như sau: "Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, trình độ phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, miền núi, vùng cao, hải đảo theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội".

Như vậy, đối với quy định phân loại đơn vị hành chính, dự thảo luật có 2 sự điều chỉnh so với luật hiện hành.

Thứ nhất, bỏ quy định "vùng cao" khi xác định đặc thù của các đơn vị hành chính.

Thứ hai, sửa đổi thẩm quyền quy định về các tiêu chí phân loại đơn vị hành chính từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội sang Chính phủ.

Theo giải trình của Chính phủ tại phụ lục kèm theo Tờ trình số 242/TTr-CP ngày 21/4/2025, việc bỏ quy định "vùng cao" để phù hợp với thực tiễn đơn vị hành chính sau khi sáp nhập, tổ chức lại theo Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Còn việc sửa đổi thẩm quyền quy định về các tiêu chí phân loại đơn vị hành chính là để phù hợp với thẩm quyền quyết định công nhận loại của đơn vị hành chính.

Cụ thể, thẩm quyền quyết định công nhận loại của đơn vị hành chính cấp tỉnh do Thủ tướng Chính phủ (hoặc giao cho Bộ trưởng Bộ Nội vụ) quyết định; đối với cấp xã do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định.