Việt Nam quyết trồng lúa kèm bán tín chỉ carbon, giảm phát thải toàn ĐBSCL

"Việc thiết lập quy trình đo lường - báo cáo - thẩm định (gọi tắt là MRV) lượng giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa là bước đi then chốt, mở ra cánh cửa cho ngành lúa gạo tham gia thị trường carbon và nâng cao giá trị chuỗi sản xuất", đó là thông tin được Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam nêu tại hội nghị Triển khai quy trình MRV và quy trình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp vùng ĐBSCL.

Hội nghị diễn ra chiều 17/11, tại TP Cần Thơ. Do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Viện nghiên cứu lúa gạo quốc tế tổ chức.

Sự kiện được xem là dấu mốc quan trọng đặt nền tảng kỹ thuật và thể chế cho việc đo lường giảm phát thải, tiến tới sản xuất lúa gạo xanh, thông minh và bền vững ở ĐBSCL.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, Việt Nam quyết tâm thúc đẩy công cuộc chuyển đổi toàn diện ngành lúa gạo Việt Nam, đặc biệt tại khu vực ĐBSCL.

Bộ đến nay cũng chính thức ban hành quy trình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp, một bộ hướng dẫn đồng bộ bao quát mọi khâu, từ chọn giống, làm đất, gieo sạ, bón phân, quản lý nước, đến thu hoạch và tiêu thụ.

Mục tiêu kép của quy trình này là giúp nông dân vừa giảm thiểu phát thải khí nhà kính, vừa tiết kiệm chi phí, đồng thời nâng cao năng suất và chất lượng hạt gạo.

Song song đó, một bước đi chiến lược quan trọng khác là việc thiết lập quy trình đo lường - báo cáo - thẩm định lượng giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa.

Quy trình MRV này được xem là chìa khóa, tạo cơ sở khoa học và pháp lý vững chắc cho việc chứng nhận và xác nhận tín chỉ carbon nông nghiệp. Quy trình này được đánh giá sẽ mở ra cánh cửa cho ngành lúa gạo tham gia thị trường carbon mà còn mở rộng tiềm năng tăng giá trị cho toàn bộ chuỗi sản xuất.

Trong khuôn khổ hội nghị triển khai, các chuyên gia, đại diện địa phương, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế đã tập trung thảo luận về phương thức triển khai thực tế, cách thức ứng dụng đào tạo kỹ thuật số cũng như ghi chép điện tử cho nông dân.

Trên cơ sở đó, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam đề nghị các đơn vị chức năng vào cuộc quyết liệt.

Về lộ trình, toàn hội nghị đã thống nhất sẽ thí điểm áp dụng cả quy trình MRV và quy trình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp từ vụ Đông Xuân 2025-2026, sau đó từng bước nhân rộng ra toàn vùng ĐBSCL từ năm 2027.

Song song với đó, một bộ công cụ theo dõi, đánh giá sẽ được xây dựng để đo lường cụ thể hiệu quả giảm phát thải cũng như hiệu quả kinh tế đối với nông dân, làm căn cứ điều chỉnh chính sách trong các giai đoạn tiếp theo.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam khẳng định, việc áp dụng 2 quy trình này không chỉ đơn thuần là yêu cầu về mặt kỹ thuật, mà còn là bước khởi đầu mang tính lịch sử cho việc chuyển đổi phương thức sản xuất lúa gạo Việt Nam, từ mô hình truyền thống sang sản xuất xanh, thông minh, tuần hoàn và phát thải thấp.

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường mong muốn các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân đồng lòng, phối hợp đồng bộ để biến hai quy trình này thành chuẩn mực mới trong sản xuất lúa vùng ĐBSCL, góp phần nâng cao vị thế hạt gạo Việt Nam trên trường quốc tế.