Từ vụ nhân viên “tố” C.P. bán heo bệnh: Cách làm đơn thôi việc đúng luật
(Dân trí) - Sau vụ việc một nhân viên Công ty C.P. tố cáo doanh nghiệp bán thịt heo bệnh rồi bị quy kết "tự ý nghỉ việc", nhiều lao động đặt câu hỏi: làm sao để rời công ty đúng luật, không bị mất quyền lợi?
Bài học từ vụ nhân viên tố công ty C.P. bán thịt heo bệnh
Tháng 5 vừa qua, mạng xã hội lan truyền thông tin một nhân viên của Công ty C.P. Việt Nam phản ánh việc công ty bán thịt heo bệnh ra thị trường. Sau khi gửi đơn thôi việc, người này rời công ty thì bất ngờ bị ban giám đốc ký quyết định chấm dứt hợp đồng lao động vì lý do "tự ý nghỉ việc không lý do chính đáng".
Sự việc này lập tức gây chú ý bởi người tố cáo sai phạm lại trở thành bên bị xử lý kỷ luật, khiến dư luận đặt câu hỏi về khả năng người lao động bị "lật kèo" chỉ vì một lá đơn nghỉ việc thiếu chặt chẽ? Làm thế nào để đơn thôi việc vừa đúng luật, vừa bảo vệ được quyền lợi cá nhân?
Không bắt buộc phải ghi chi tiết lý do nghỉ
Theo Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng phải thực hiện nghĩa vụ báo trước. Tùy theo loại hợp đồng, thời gian báo trước có thể là 45 ngày, 30 ngày hoặc 3 ngày làm việc. Điều quan trọng là thời gian này chỉ được tính từ khi người sử dụng lao động thực sự nhận được đơn, chứ không phải ngày người lao động ký hoặc gửi.
Vì vậy, một lá đơn nghỉ việc không đơn thuần là thủ tục hành chính, mà còn là bằng chứng pháp lý xác định quyền và nghĩa vụ giữa hai bên. Đơn thôi việc cần ghi rõ họ tên người lao động, vị trí công việc, lý do nghỉ (có thể nêu ngắn gọn, không bắt buộc chi tiết), thời điểm dự kiến nghỉ và cam kết bàn giao công việc đầy đủ. Việc nộp đơn nên được thực hiện bằng văn bản, có xác nhận của người có thẩm quyền hoặc phòng nhân sự. Trong trường hợp không được xác nhận, người lao động nên gửi qua email công ty, hoặc chuyển phát nhanh có ký nhận để làm bằng chứng.
Làm gì khi công ty cố tình trì hoãn tiếp nhận đơn thôi việc?
Thực tế cho thấy không ít doanh nghiệp có xu hướng không phản hồi hoặc cố tình trì hoãn tiếp nhận đơn thôi việc. Một số trường hợp còn yêu cầu người lao động làm đơn mới vào thời điểm sát ngày nghỉ hoặc cố tình không ra quyết định chấm dứt hợp đồng nhằm giữ hồ sơ lao động trong trạng thái "đang làm việc", từ đó né tránh các nghĩa vụ chi trả bảo hiểm hoặc trợ cấp thôi việc. Nếu người lao động rời đi khi chưa có văn bản xác nhận nghỉ việc, họ có thể bị quy kết là vi phạm kỷ luật, mất quyền lợi và đối mặt với tranh chấp.
Để tránh rơi vào thế bị động, người lao động cần lưu lại đầy đủ tài liệu liên quan đến quá trình xin nghỉ, gồm đơn đã nộp, thư từ trao đổi, biên bản bàn giao công việc và xác nhận từ các bộ phận liên quan. Trong trường hợp bị công ty gây khó dễ, có thể liên hệ công đoàn cơ sở, trung tâm trợ giúp pháp lý hoặc gửi đơn đến Sở Nội vụ để được hướng dẫn.
Khi nào người lao động được nghỉ ngay mà không cần báo trước?
Trong một số trường hợp nhất định, người lao động được phép nghỉ ngay mà không cần báo trước. Cụ thể, đó là khi không được bố trí công việc, nơi làm việc hoặc điều kiện làm việc đúng như hợp đồng; không được trả đủ lương đúng hạn; bị ngược đãi, cưỡng bức lao động; hoặc bị đe dọa về sức khỏe, tính mạng. Nếu người lao động có thể chứng minh những lý do này, việc nghỉ ngay sẽ không bị coi là vi phạm.
Trở lại vụ việc tại Công ty C.P., nếu người lao động nghỉ việc vì cho rằng công ty có hành vi vi phạm pháp luật và môi trường làm việc không đảm bảo an toàn, thì hành vi đơn phương chấm dứt hợp đồng không báo trước có thể thuộc trường hợp được pháp luật bảo vệ. Tuy nhiên, điều này cần được chứng minh bằng văn bản, hình ảnh, hoặc xác nhận từ bên thứ ba.